Sáng 10/8, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh tổ chức phiên họp cho ý kiến về việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Căn cước công dân (sửa đổi). 

Liên quan đến việc mở rộng cấp giấy chứng nhận căn cước cho người gốc Việt, Thiếu tướng Nguyễn Thị Xuân (Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh) cho biết, người gốc Việt không có quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam là vấn đề có tích lịch sử, đã tồn tại lâu nay, do nhiều nguyên nhân khác nhau liên quan đến lịch sử, chiến tranh, di cư…

Thiếu tướng Nguyễn Thị Xuân cho ý kiến tại phiên họp. Ảnh: Quốc hội

Bà Xuân cho biết, chưa có bất kỳ văn bản luật nào giải quyết cơ bản, đầy đủ về vấn đề này. Những người này là một bộ phận không nhỏ, không tách rời của dân tộc và cần được Nhà nước, xã hội thừa nhận; có quyền tham gia giao dịch hành chính, dân sự trong xã hội.

Tuy nhiên, bản thân họ, chính quyền địa phương và cơ quan quản lý nhà nước đều không có giấy tờ để chứng minh nhân thân và lai lịch nên cơ quan nhà nước chưa xác định được quốc tịch. Ngoài ra, họ cũng chưa đủ điều kiện để được nhập quốc tịch Việt Nam hoặc cấp thẻ thường trú, tạm trú theo quy định.

Nữ ĐB Nguyễn Thị Xuân bày tỏ, thực tiễn trên đã gây ra nhiều khó khăn trong quản lý đối với người gốc Việt Nam, nhất là trong bảo đảm an ninh, trật tự. Đồng thời cũng là rào cản đối trong thực hiện những quyền cơ bản của con người được pháp luật Việt Nam và pháp luật quốc tế quy định như quyền: khám, chữa bệnh, tìm kiếm việc làm, học tập, hưởng trợ cấp, trợ giúp xã hội...

Bà Xuân cho biết thêm, phần nhiều họ là những người yếu thế (người di cư, cư trú không ổn định, người dân tộc thiểu số, trẻ em, người nghèo, người sinh sống trên địa bàn biên giới, vùng sâu, vùng xa...), đến nay, trải qua nhiều thế hệ không được pháp luật thừa nhận, bảo vệ đầy đủ.

Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, dự thảo Luật Căn cước bổ sung điều chỉnh đối với đối tượng người gốc Việt Nam là cần thiết, phù hợp với thực tiễn và không trái với quy định hiện hành.

Các đại biểu bày tỏ nhất trí với việc mở rộng phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của dự thảo luật, cấp giấy chứng nhận căn cước cho người gốc Việt là rất cần thiết.

Theo các đại biểu, việc này sẽ mở ra hướng giải quyết đối với một bộ phận người gốc Việt có nguyện vọng cần một loại giấy tờ tùy thân khi chưa xác định được quốc tịch, giúp họ ổn định cuộc sống, có việc làm, con em được đến trường, bảo đảm quyền lợi trong giao dịch dân sự.

Ủy viên Thường trực Ủy ban Xã hội Nguyễn Thanh Cầm. Ảnh: Quốc hội

Các ý kiến cũng đánh giá đây là việc mang tính nhân văn sâu sắc, góp phần bảo đảm quyền lợi của người gốc Việt Nam, phù hợp với chủ trương của Đảng, Nhà nước.

Các đại biểu đề nghị thống kê, phân loại và đánh giá thực trạng những đối tượng là người gốc Việt đang sinh sống tại Việt Nam mà chưa có quốc tịch.

Trên cơ sở đó, đánh giá tác động của nhu cầu cấp giấy chứng nhận cho người gốc Việt Nam; cần nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm của quốc tế trong lĩnh vực này.

Về thông tin trên thẻ căn cước, Ủy viên Thường trực Hội đồng Dân tộc Lưu Văn Đức cho biết, qua tiếp xúc, cử tri phản ánh băn khoăn việc bỏ dân tộc và tôn giáo trên thẻ căn cước. Đại biểu đề nghị cần tăng cường tuyên truyền phổ biến, giải thích rõ nội dung này tới đại biểu và người dân.