Cơ quan Tình báo quốc phòng Ukraine (GUR) vào thời điểm đó tuyên bố, chiến hạm cỡ nhỏ, có tên Ivanovets của Moscow đã trúng nhiều phát đạn bắn vào thân tàu, trước khi bị xuồng cảm tử không người lái của Kiev đánh chìm tại một vịnh nhỏ ở bán đảo Crưm.
Đoạn video do nhà chức trách Ukraine công bố cho thấy, trong sự cố xảy ra vào ban đêm, phía Nga đã bắn về phía xuồng cảm tử của đối phương khi chúng di chuyển về phía chiến hạm Ivanovets. Sau đó, ít nhất 2 xuồng không người lái đã tông vào mạn tàu chiến, vô hiệu hóa nó và gây ra vụ nổ lớn.
Đoạn video bao gồm cả cảnh quay mũi tàu Ivanovets nhô lên khỏi mặt nước khi chìm xuống đáy hồ Donuzlav. Các hãng thông tấn quốc tế không thể xác minh một cách độc lập thời gian, địa điểm cũng như các tuyên bố của Ukraine về sự cố. Trong khi đó, Moscow chưa đưa ra bất cứ bình luận chính thức nào về tuyên bố của Ukraine.
CNN đã có một cuộc phỏng vấn hiếm hoi với đơn vị bí mật thuộc GUR, chịu trách nhiệm về vụ tấn công mới nhất nhằm vào Hạm đội Biển Đen của Nga. Theo một binh sĩ thuộc đơn vị, 10 xuồng cảm tử không người lái mang chất nổ “MAGURA” đã được huy động tham gia cuộc tập kích. 6 chiếc trong số chúng đã nhắm trúng mục tiêu và đánh chìm tàu Ivanovets.
Mỗi chiếc MAGURA chỉ dài vài mét và chạy bằng ván trượt phản lực, nhưng chúng có tầm hoạt động lên tới khoảng 800km, giúp đơn vị đặc nhiệm của GUR có thể tự do phóng xuồng cảm tử khắp các vùng ven biển rộng lớn của Ukraine để thực sứ mệnh chống lại các mục tiêu ở Crưm.
Binh sĩ tự nhận có mật danh “13” kể, đơn vị đặc nhiệm của anh thường sử dụng phương tiện không người lái có phạm vi tấn công xa hơn các vũ khí thông thường sẵn có của Ukraine để tiến hành nhiều vụ tập kích vào Crưm và các lãnh thổ Nga nằm sâu hơn trong lục địa.
Tăng cường sử dụng các phương tiện tấn công không người lái
Kiev ngày càng sử dụng nhiều các phương tiện không người lái nhằm tạo sân chơi bình đẳng với Moscow trong cuộc xung đột kéo dài gần 2 năm qua, với một loạt vụ tấn công bằng loại vũ khí đặc biệt này vào các mục tiêu chiến lược ở Nga trong những tuần gần đây.
Cơ sở hạ tầng dầu khí của Nga đang bị đe dọa. Các lực lượng Kiev đã dùng máy bay không người lái (UAV) oanh tạc một kho dầu của Nga, cách Saint Petersburg khoảng 100km về phía tây.
Giám đốc GUR Kyrylo Budanov quả quyết: “Người Nga bắt đầu thức giấc vào ban đêm vì các vụ nổ. Họ đã nhìn thấy bức tranh thực sự của xung đột”.
Ở tiền tuyến cũng vậy, Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Valerii Zaluzhnyi đã kêu gọi sử dụng các phương tiện không người lái rộng rãi hơn để vừa cứu mạng sống của binh lính nước này, vừa để chống lại các lợi thế về vũ khí và đạn dược của đối phương.
Kể từ khi bán đảo Crưm sáp nhập vào Nga năm 2014 và sau những tổn thất tiếp theo trong cuộc xung đột với Moscow kể từ tháng 2/2022, Kiev không còn lực lượng hải quân hoạt động ở Biển Đen nữa. Tuy nhiên, Ukraine coi vụ đánh chìm tàu Ivanovets là một thắng lợi nữa của quân đội nước này trong chiến dịch chống lại Hạm đội Biển Đen của Nga.
Trước đó, các lực lượng Kiev từng tuyên bố đã nã tên lửa vào tàu tuần dương tên lửa Moskva vào ngày 13/4/2022, khiến soái hạm của Hạm đội Biển Đen Nga này bốc cháy và bị chìm ngoài khơi, cách thành phố cảng Odessa của Ukraine khoảng 90km. Nhà chức trách Nga thừa nhận việc soái hạm Moskva bi hư hại nặng, nhưng nói điều này do sự cố cháy nổ kho đạn trên tàu.
Công việc đòi hỏi như thợ kim hoàn
Binh sĩ “13” cho biết tác động của phương tiện không người lái rất ấn tượng, nhưng đó là công việc khó khăn. Người lính này giải thích: “Điều quan trọng nhất là cảm nhận được xuồng không người lái. Nếu bạn vặn xoắn chỉ một chút, bạn có thể mất quyền kiểm soát nó. Tôi có thể nói quá trình giống như công việc của thợ kim hoàn”.
Ngoài khả năng điều khiển từ xa thông qua kết nối Starlink, binh sĩ vận hành có thể lập trình sẵn các hành trình dài qua Biển Đen cho xuồng không người lái. Người chuyên trách sẽ liên tục theo dõi đường đi của phương tiện và lần chạy cuối cùng đâm vào mục tiêu thường được điều khiển thủ công.
Binh sĩ “13” nói thêm, với chiều dài 6m, xuồng cảm tử có thể tăng tải trọng từ 250kg lên 300kg, “nhưng không cần thiết phải làm như vậy”. Ngay cả khi đối đầu với một số tàu mạnh nhất của hạm đội Biển Đen Nga, những chiếc MAGURA vẫn chứng tỏ được tính hiệu quả của chúng.
“Chúng rất khó bị phát hiện, đặc biệt là ở các vùng biển ngoài khơi. Kích thước này gây khó khăn cho việc kiểm soát vì biển động, nhưng cũng khiến đối phương khó đánh chặn chúng hơn rất nhiều”, binh sĩ “13” nói, đồng thời lưu ý thêm hệ thống vũ khí trên các chiến hạm Nga không được thiết kế để phòng chống xuồng cảm tử, buộc chúng phải sử dụng những khẩu pháo phù hợp hơn với việc đấu tay đôi với các tàu chiến khác để chống lại phương tiện không người lái của Ukraine.
Video về vụ tấn công tuần trước cho thấy, những loạt đạn của người Nga rơi xuống nước khi xuồng cảm tử của Ukraine lao thẳng vào tàu Ivanovets. Đạn bắn từ chiến hạm rốt cuộc đã không thể ngăn chặn những quả bom đang vun vút tới.
Tại một cuộc trình diễn xuồng không người lái trên Biển Đen, phóng viên CNN đã tận mắt nhìn thấy một chiếc MAGURA thực hiện những cú rẽ gấp ở tốc độ cao, trong chế độ lái tự động. Binh sĩ điều khiển khẳng định, xuồng cảm tử rất linh hoạt về mặt thiết kế và “không chiếm hạm nào có thể điều khiển cơ động như chúng”.