Thông tin được ông Trần Minh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện công nghệ số và chuyển đổi số, Bộ Khoa học và Công nghệ chia sẻ tại Hội nghị Quốc gia lần thứ XXVIII về điện tử, truyền thông và công nghệ thông tin (REV-ECIT 2025) chiều 20/12 tại Đại học Bách khoa Hà Nội.
Trước đó, phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long cho biết một số định hướng trọng tâm năm 2026 của Bộ là tiếp tục rà soát, tháo gỡ các điểm nghẽn về thể chế, khơi thông và huy động hiệu quả các nguồn lực cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Tinh thần xuyên suốt các luật mới là chuyển từ tư duy quản lý sang tư duy kiến tạo, từ “quản lý đầu vào” sang “đánh giá đầu ra”, từ dàn trải sang tập trung vào các công nghệ chiến lược.
"Một định hướng quan trọng là triển khai mạnh mẽ cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) đối với các mô hình, sản phẩm và phương thức kinh doanh mới, qua đó rút ngắn khoảng cách từ nghiên cứu đến ứng dụng, đến phòng thí nghiệm và thương mại hóa", Thứ trưởng Phạm Đức Long nhấn mạnh.
Ba thách thức cấp quốc gia trong phát triển AI của Việt Nam
"Xây dựng Trung tâm tính toán hiệu năng cao (HPC) phục vụ phát triển Trí tuệ nhân tạo Việt Nam giai đoạn 2026-2035" là đề án chiến lược quốc gia nhằm xây dựng hạ tầng nền tảng cho sự phát triển AI của Việt Nam trong thập kỷ tiếp theo với tổng kinh phí dự kiến 7.500 tỷ đồng.
Điểm qua những nét nổi bật trong hiện trạng hạ tầng AI Việt Nam, ông Trần Minh Tuấn chỉ ra tổng công suất hạ tầng AI cả nước tính đến năm 2024 chỉ đạt khoảng 51MW trong khi có tới 61,2% doanh nghiệp đang triển khai các giải pháp AI. Ngoài ra, chỉ 22% trong 61,2% doanh nghiệp đã và đang triển khai AI thực sự sẵn sàng khai thác toàn diện tiềm năng của công nghệ này.
Hai con số cho thấy sự chênh lệch lớn giữa nguồn cung hạ tầng và nhu cầu ứng dụng, cũng như khoảng cách giữa “có AI” và “sử dụng thành thạo AI”.
Theo đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ, hai vấn đề lớn nhất cản trở doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận AI là chi phí triển khai cao với 46,7% doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính và thiếu hụt nguồn nhân lực chuyên sâu về AI với 43,7%.
Hai vấn đề này bộc lộ ba thách thức cấp quốc gia: quy mô hạ tầng AI quá nhỏ so với nhu cầu thực tế; thiếu nguồn điện công suất lớn; chưa có tiêu chuẩn và quy định cụ thể để định hướng phát triển hạ tầng AI.
Trong khi đó, thị trường AI Việt Nam được dự báo tăng trưởng khoảng 18% mỗi năm từ năm 2024 đến 2030 với quy mô đạt 1,6 tỷ USD vào năm 2030. Đây là động lực thúc đẩy các doanh nghiệp lớn như Viettel, FPT hay các tập đoàn nước ngoài mở rộng hạ tầng AI trong nước.
Đưa Việt Nam lọt top 3 ASEAN về hạ tầng HPC cho AI
Dự kiến đề án chia làm ba giai đoạn: thí điểm (2026-2027), triển khai (2028-2030) và hoàn thiện (2031-2035). Trong đó, mốc quan trọng nhất của giai đoạn hoàn thiện là đạt mức tự chủ công nghệ trên 70% về ứng dụng, nghĩa là phần lớn các phần mềm và giải pháp AI được phát triển bởi đội ngũ trong nước thay vì phụ thuộc vào các sản phẩm nước ngoài.
“Sự tự chủ này không chỉ giảm chi phí bản quyền và dịch vụ mà còn đảm bảo an ninh dữ liệu và độc lập về công nghệ, yếu tố then chốt để Việt Nam thực sự làm chủ cuộc cách mạng AI”, ông Trần Minh Tuấn chia sẻ.
Đề án đề ra 5 nhiệm vụ cụ thể về xây dựng hạ tầng HPC, phần mềm và nền tảng, ứng dụng và dịch vụ, phát triển dữ liệu, nhân lực và hệ sinh thái. Đề án đề xuất giao Bộ Khoa học và Công nghệ triển khai Trung tâm Dữ liệu mở cho AI đặt tại Trung tâm Dữ liệu Quốc gia, phục vụ nghiên cứu, đào tạo và ứng dụng AI với chính sách chia sẻ dữ liệu công khai cho cộng đồng theo các mức phí ưu đãi hoặc miễn phí tùy đối tượng.
Sẽ có 3 tầng dữ liệu với mức độ phức tạp tăng dần: bộ dữ liệu nền tảng LLM tiếng Việt đa miền đa phong cách đạt 200-400 tỷ token trong giai đoạn hai (2028-2030); dữ liệu đa phương thức gồm hình ảnh, video và âm thanh thuần Việt trong giai đoạn ba (2031-2035); bộ dữ liệu chuyên ngành cho sáu lĩnh vực ưu tiên gồm y tế, logistics, nông nghiệp, pháp luật, tài chính và giáo dục.
Đề án kỳ vọng đưa Việt Nam vào Top 3 ASEAN về năng lực HPC đến năm 2035 thông qua việc đào tạo 1.000 chuyên gia chuyên sâu về HPC và AI, tạo nền tảng nhân lực cho sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo trong nước.
Nền kinh tế trong nước cũng được hưởng lợi ích kép từ đề án. Một mặt, việc chia sẻ tài nguyên tính toán thay vì đầu tư riêng lẻ sẽ giúp các doanh nghiệp và tổ chức nghiên cứu tiết kiệm trên 100 triệu USD mỗi năm về chi phí hạ tầng. Mặt khác, hạ tầng AI quốc gia sẽ thúc đẩy sự ra đời của hai kỳ lân AI với giá trị trên 1 tỷ USD cùng hơn 50 sản phẩm AI thương mại phục vụ thị trường trong nước và xuất khấu, đóng góp 0,3% cho GDP quốc gia, tương đương khoảng 1,5 tỷ USD mỗi năm từ các hoạt động liên quan đến AI và chuyển đổi số.
Về mặt khoa học, đề án kỳ vọng nâng cao năng lực nghiên cứu cơ bản của Việt Nam với khả năng mô phỏng khoa học, dự báo khí hậu, năng lượng và phát triển vật liệu mới tăng 300% so với hiện tại, giúp chủ động trong nghiên cứu và giảm phụ thuộc vào các trung tâm tính toán nước ngoài.
Với sự bảo trợ của Bộ Khoa học và Công nghệ, Hội Vô tuyến - Điện tử Việt Nam (REV) phối hợp với Trường Điện - Điện tử, Đại học Bách khoa Hà Nội phối hợp tổ chức Hội nghị quốc gia lần thứ XXVIII về Điện tử, Truyền thông và Công nghệ thông tin (REV-ECIT 2025) với chủ đề "Đột phá - Sáng tạo - Kết nối: Kiến tạo hệ sinh thái số" vào ngày 20/12 tại Đại học Bách khoa Hà Nội.
Hội nghị REV-ECIT có ý nghĩa lớn trong hành trình gần nửa thế kỷ phát triển khoa học công nghệ Việt Nam. Từ khi khởi đầu vào những năm 1970, Hội nghị đã trở thành diễn đàn học thuật hàng đầu và là điểm kết nối chiến lược giữa nghiên cứu khoa học với phát triển công nghiệp và chuyển đổi số quốc gia.
Hội nghị REV-ECIT 2025 thu hút 153 công trình nghiên cứu từ hơn 60 trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp trên toàn quốc. Sau quá trình đánh giá nghiêm ngặt, 128 công trình đạt chuẩn xuất bản, trong đó 64 công trình trình bày trực tiếp và 54 công trình trình bày poster. Tỷ lệ chấp nhận gần 85% cho thấy chất lượng nghiên cứu và sức hút học thuật cao của Hội nghị trong cộng đồng khoa học Việt Nam.
Tiểu ban Truyền thông và Vô tuyến nhận nhiều bài nghiên cứu nhất, theo sau là Trí tuệ nhân tạo và ứng dụng liên ngành. Chủ tịch Hội Vô tuyến - Điện tử Việt Nam TS. Trần Đức Lai nhận định Tiểu ban AI thu hút đông đảo các báo cáo, phản ánh xu hướng đưa trí tuệ nhân tạo giải quyết các vấn đề thực tế quốc gia. Tiểu ban Điện tử - Vi mạch cũng thu hút sự quan tâm lớn của các nhà khoa học, có ý nghĩa đặc biệt khi Việt Nam đang đẩy mạnh năng lực công nghiệp bán dẫn.
.svg){kind=icon}
