Nghị quyết 104/2023 của Quốc hội về dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 quy định, từ ngày 1/7/2024, thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII.
Theo đó, Quốc hội quyết định điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hằng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công và một số chính sách an sinh xã hội đang gắn với mức lương cơ sở. Như vậy, sẽ thực hiện đồng thời cải cách tiền lương và tăng lương hưu từ ngày 1/7/2024.
Theo Nghị quyết 27, chính sách cải cách tiền lương sẽ điều chỉnh, thay đổi cơ cấu tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang; người lao động trong doanh nghiệp.
Trong đó, tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức sẽ được thiết kế theo cơ cấu mới: Lương cơ bản (chiếm khoảng 70% tổng quỹ lương) và các khoản phụ cấp (chiếm khoảng 30% tổng quỹ lương). Bổ sung tiền thưởng (quỹ tiền thưởng bằng khoảng 10% tổng quỹ tiền lương của năm, không bao gồm phụ cấp).
Công thức tính lương hưu được áp dụng theo điều 56 Luật BHXH 2014 và điều 7 Nghị định 115/2015 của Chính phủ như sau:
Lương hưu hằng tháng = Tỷ lệ hưởng hằng tháng x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Trong đó, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng như sau: Đối với lao động nam đóng đủ 20 năm BHXH là 45%, sau đó, cứ thêm 1 năm đóng BHXH sẽ thêm 2%, nhưng tối đa là 75%; Đối với lao động nữ đóng đủ 15 năm BHXH là 45%, sau đó, cứ thêm 1 năm đóng BHXH sẽ tăng 2%, nhưng tỷ lệ hưởng tối đa là 75%.
Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH được tính bằng bình quân các mức thu nhập tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian đóng.
Người lao động có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu người lao động còn được hưởng trợ cấp một lần.
Như vậy, nếu thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27 từ ngày 1/7/2024 như dự kiến thì công thức tính lương hưu có thể sẽ không thay đổi.
Mặc dù theo nội dung ở trên, công thức tính lương hưu sẽ không có thay đổi dù có bỏ lương cơ sở, nhưng tại điều 56 và điều 71 Luật BHXH 2014 có quy định mức hưởng lương hưu thấp nhất khi tham gia BHXH bắt buộc là bằng mức lương cơ sở.
Hiện, mức lương cơ sở là 1,8 triệu đồng, nên mức lương hưu thấp nhất là 1.8 triệu đồng/tháng. Do vậy, khi bỏ lương cơ sở thì cần có hướng dẫn để xác định mức hưởng lương hưu thấp nhất.
Như vậy, từ 1/7/2024 sẽ thực hiện đồng thời việc cải cách tiền lương và tăng lương hưu, vì vậy mức lương hưu thấp nhất cũng sẽ cao hơn mức 1,8 triệu đồng/tháng.
Theo Nghị quyết 27, hệ thống bảng lương mới theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo thay thế hệ thống bảng lương hiện hành; chuyển xếp lương cũ sang lương mới, bảo đảm không thấp hơn tiền lương hiện hưởng. Do đó, khi cải cách tiền lương thì mức lương đóng BHXH hàng tháng của công chức, viên chức cũng thay đổi.