Hợp tác kinh tế, đầu tư Việt Nam - Cuba rất nhiều triển vọng

Ngày 26/9, Lễ kỷ niệm 50 năm (1973-2023) chuyến thăm của Lãnh tụ Cuba Fidel Castro đến vùng giải phóng miền nam Việt Nam sẽ được tổ chức. 

Là đại biểu Đại hội thanh niên, sinh viên thế giới lần thứ 11 tại La Habana, Cuba năm 1978, ông có những kỷ niệm gì đáng nhớ về đất nước Cuba và cá nhân Chủ tịch Fidel Castro?

Trong chuyến thăm Việt Nam nhiều ý nghĩa năm 1973, Chủ tịch Fidel Castro tặng cho bộ đội Trường Sơn chúng tôi một số trang thiết bị mở đường hiện đại. Những trang thiết bị này đã góp phần giúp cho bộ đội Trường Sơn mở tuyến đường Đông Trường Sơn. Đây là một trong các tuyến chi viện chính từ miền Bắc vào miền Nam, góp phần quan trọng vào công cuộc giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Tháng 7/1978, tôi vinh dự đại diện cho bộ đội Trường Sơn tham gia đoàn thanh niên, sinh viên Việt Nam dự Đại hội thanh niên, sinh viên thế giới lần thứ 11 tại La Habana, Cuba. Nghe về Cuba thì nhiều, nhưng khi đặt chân tới đất nước này, tôi mới cảm nhận được sự chân thành và nồng nhiệt của người dân Cuba và Chủ tịch Fidel với đất nước Việt Nam vô cùng sâu đậm.

Trong suốt thời gian đại hội diễn ra, người dân Cuba đổ ra khắp các đường phố, chào đón đoàn đại biểu Việt Nam. Họ xem Việt Nam như những người anh em đi xa mới gặp lại. Có một số anh chị trong đoàn được công kênh giữa đám đông. Mặc dù đại hội sinh viên thế giới có hơn 170 nước tham dự, nhưng đoàn Việt Nam chúng ta được chào đón nồng nhiệt nhất, có tờ báo còn giật tít rằng “La Habana, gương mặt Việt Nam”!

Thời gian qua, Hội hữu nghị Việt Nam – Cuba cũng như cá nhân ông có những hoạt động nào củng cố, phát triển  tình hữu nghị giữa hai nước?

Năm 2021, nhân dịp kỷ niệm 60 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cuba, chúng tôi đã đưa ra ý tưởng và chủ trì thực hiện việc xuất bản ấn phẩm “Fidel Castro và Việt Nam, những kỷ niệm không quên” bằng hai thứ tiếng Việt Nam và Tây Ban Nha.

Đặc biệt, việc xuất bản cuốn sách này bằng tiếng Tây Ban Nha là việc làm rất khó, vì các chuyên gia giỏi về tiếng Tây Ban Nha tại Việt Nam thời điểm hiện tại rất ít. Chúng tôi phải tìm đến những vị lão thành người Việt Nam đã từng học và làm việc tại Cuba, các chuyên gia Cuba đã từng ở Việt Nam lâu nhưng đã chuyển vị trí công tác sang nước khác để mời hợp tác.

Sau một thời gian vất vả, kiên trì, cuốn sách đã được ra đời đúng dịp kỷ niệm 60 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Bên cạnh đó, cùng với những hoạt động thúc đẩy quan hệ ở kênh Đảng, Nhà nước, các hoạt động ngoại giao nhân dân cũng diễn ra sôi nổi, hiệu quả. Những việc làm này không những góp phần duy trì mà còn thúc đẩy quan hệ hợp tác Việt Nam-Cuba lên tầm cao mới. 

Quan hệ truyền thống tốt đẹp nhưng hợp tác về kinh tế thì rõ ràng chưa tương xứng với tiềm năng, theo ông, Việt Nam và Cuba cần làm ngay những việc gì để đẩy mạnh hợp tác kinh tế? 

 Tôi rất vui mừng khi cách đây không lâu, ông Roberto Morales Ojeda,  Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Đảng Cộng sản Cuba đã đến thăm Việt Nam. Tại cuộc làm việc, cá nhân tôi và một số doanh nghiệp lớn của Việt Nam  đã bày tỏ sự quan tâm tới việc đầu tư vào Cuba. Nhưng vấn đề khó khăn nhất là Cuba đến nay vẫn đang bị cấm vận.

Được biết, trong bài phát biểu tại Phiên thảo luận chung cấp cao Khóa 78 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc chiều ngày 22/9/2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đề nghị bỏ cấm vận cho Cuba. Tôi hy vọng việc này sẽ sớm được thực hiện. Nếu như vậy, việc phát triển hợp tác kinh tế, đầu tư Việt Nam-Cuba là rất nhiều triển vọng. 

Trong lúc chưa thực hiện được chương trình đầu tư sang Cuba, chúng tôi đã và đang tiến hành thực hiện một số công việc như: Giúp đỡ kinh phí để mua trang thiết bị học tập cho trường tiểu học Tio Ho (trường học mang tên Bác Hồ tại thủ đô La Habana); giúp đỡ kinh phí để mua trang thiết bị y tế trong đại dịch Covid-19 vừa qua…