Đợt thanh tra thực tế lần thứ 4 của Đoàn Thanh tra EC (từ ngày 10 đến 18 tháng 10 năm 2023) trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, tồn tại, hạn chế của tỉnh liên quan đến việc chống khai thác IUU có thể kể đến việc cấp giấy phép khai thác thủy sản.
Theo số liệu báo cáo, đến nay, còn lại 1.220 tàu chưa cấp phép khai thác thủy sản trên địa bàn tỉnh (chiếm 26,18%). Cụ thể theo địa phương: TP Vũng Tàu 378 tàu; huyện Long Điền 349 tàu; huyện Đất Đỏ 87 tàu; huyện Xuyên Mộc 41 tàu; TP Bà Rịa 54 tàu; TX Phú Mỹ 291 tàu; huyện Côn Đảo 20.
Nguyên nhân do trước đây theo Luật Thủy sản 2003, số lượng tàu cá có trọng tải dưới 0,5 tấn không phải cấp giấy phép khai thác thủy sản, theo phân cấp quản lý tàu cá có công suất dưới 20CV giao cho UBND cấp huyện quản lý. Theo quy định của Luật Thủy sản 2017 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2019), số lượng lớn tàu cá có trọng tải dưới 0,5 tấn, công suất dưới 20 cv nhưng có chiều dài lớn nhất từ 6m trở lên lại giao về Chi cục Thủy sản quản lý… Do vậy đến nay các chủ tàu chưa thực hiện thủ tục để được cấp giấy phép khai thác thủy sản theo quy định.
Cũng theo quy định của Luật Thủy sản 2017, nhóm tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 06 mét đến dưới 12 mét không thuộc diện đăng kiểm, hoạt động ven bờ, thường cập các bến bãi ngang, không vào các cảng cá, một số hoạt động nội địa trên các tuyến sông phục vụ cho hoạt động nuôi trồng thủy sản, do đó công tác quản lý, cấp giấy phép khai thác thủy sản gặp khó khăn. UBND tỉnh đã có văn bản số 16565/UBND-VP ngày 26/12/2022 chỉ đạo rà soát, kiểm tra, xử lý đối với tàu cá của tỉnh có chiều dài lớn nhất từ 6 mét trở lên chưa cấp giấy phép khai thác thủy sản; tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét trở lên chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình; văn bản số 6264/UBND-VP ngày 25/05/2023 chỉ đạo khẩn trương rà soát, kiểm tra, xử lý tàu cá của tỉnh có chiều dài lớn nhất từ 6 mét trở lên chưa cấp giấy phép khai thác thủy sản, tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét trở lên chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình.
Về tàu chưa cấp giấy phép khai thác thủy sản hoạt động vùng khơi (chiều dài lớn nhất từ 15 mét trở lên): Hiện nay, theo thống kê trên toàn tỉnh còn 125 tàu cá hoạt động vùng khơi chưa cấp giấy phép khai thác thủy sản, trong đó: thành phố Vũng Tàu 26 tàu; huyện Long Điền 46 tàu; huyện Đất Đỏ 46 tàu; huyện Xuyên Mộc 6 tàu và thành phố Bà Rịa 01 tàu. Trách nhiệm của cơ quan, đơn vị tham gia giải quyết, xử lý dứt điểm thời gian hoàn thành trước ngày 31/3/2024
Về tàu chưa cấp giấy phép khai thác thủy sản hoạt động vùng lộng (từ 12 mét đến dưới 15 mét): Hiện nay, theo thống kê trên toàn tỉnh còn 223 tàu cá chưa cấp giấy phép khai thác thủy sản, trong đó: TP Vũng Tàu 46 tàu; huyện Long Điền 118 tàu; huyện Đất Đỏ 32 tàu; huyện Xuyên Mộc 15 tàu; thị xã Phú Mỹ 09 tàu; huyện Côn Đảo 02 tàu và thành phố Bà Rịa 01 tàu. Trách nhiệm của cơ quan, đơn vị tham gia giải quyết, xử lý dứt điểm thời gian hoàn thành trước ngày 30/4/2024.
Về tàu chưa cấp giấy phép khai thác thủy sản hoạt động vùng ven bờ (từ 6 mét đến dưới 12 mét): Hiện nay, theo thống kê trên địa bàn tỉnh còn 872 tàu cá chưa cấp giấy phép khai thác thủy sản, trong đó: TP Vũng Tàu 306 tàu; huyện Long Điền 185 tàu; huyện Đất Đỏ 9 tàu; huyện Xuyên Mộc 20 tàu; thị xã Phú Mỹ 282 tàu; huyện Côn Đảo 18 tàu và thành phố Bà Rịa 52 tàu. Trách nhiệm của cơ quan, đơn vị tham gia giải quyết, xử lý dứt điểm,thời gian hoàn thành trước ngày 30/4/2024.
Các trường hợp chưa cấp phép khai thác gồm nhiều nguyên nhân: Do không liên hệ được chủ tàu (chủ tàu rời khỏi địa phương); tàu đã bán khỏi địa phương nhưng chủ tàu không làm thủ tục sang tên đăng ký theo quy định; tàu đang đậu bờ, hư hỏng, không còn hoạt động nên chủ tàu không làm thủ tục cấp phép, lắp giám sát hành trình; tàu tự cải hoán vỏ, cải hoán máy, thay đổi nghề khai thác nên không đủ điều kiện đăng kiểm theo quy định dẫn đến chưa được cấp phép khai thác; tàu 67 đang chờ ngân hàng bán thanh lý, thu hồi tài sản; tàu cá không có cabin hoạt động vùng lộng, ven bờ đi về trong ngày nhưng chủ tàu không có kinh phí để cải hoán kích thước cho phù hợp hoạt động vùng lộng, ven bờ nhưng vẫn không chấp hành lắp giám sát hành trình để được cấp phép theo quy định… Từ các nguyên nhân này, tỉnh đã đề ra giải pháp xử lý cho từng trường hợp cụ thể.