Kiến nghị chuyển 8 dự án cao tốc Bắc - Nam sang đầu tư công

8 dự án gồm các đoạn: Mai Sơn - quốc lộ 45, quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây.
 
Theo tờ trình, đến nay thiết kế kỹ thuật, dự toán của dự án cơ bản đã hoàn thành, công tác giải phóng mặt bằng đã đạt trên 70% công việc. Nếu các dự án được chuyển đổi sang đầu tư công thì có thể thực hiện ngay trong năm 2020.

Kiến nghị chuyển 8 dự án cao tốc Bắc – Nam sang đầu tư công

 
Trong khi nếu tiếp tục triển khai theo hình thức PPP, với những khó khăn về khả năng huy động vốn tín dụng cũng như việc lựa chọn nhà đầu tư  sẽ không bảo đảm được tiến độ theo yêu cầu.
 
Trường hợp thuận lợi thì phải đến giữa năm 2021 mới có thể huy động được tín dụng và bắt đầu triển khai thi công nên sẽ không thể hoàn thành dự án theo đúng tiến độ yêu cầu của QH. Trong khi, nếu nhà đầu tư không huy động được vốn tín dụng, sẽ phải chấm dứt hợp đồng và thực hiện các thủ tục theo quy định để chuyển đổi hình thức đầu tư, có thể đến năm 2022 mới bắt đầu triển khai thi công.
 
“Việc chuyển đổi hình thức đầu tư sang đầu tư công sẽ thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, thúc đẩy sản xuất, cung ứng vật liệu xây dựng cho các dự án, giải quyết về công việc và nguồn thu nhập cho người lao động, đặc biệt là các DN trong nước sẽ trực tiếp thi công xây dựng dự án... góp phần thúc đẩy được tăng trưởng của nền kinh tế; đẩy nhanh tiến độ hoàn thành dự án đưa vào khai thác....”, Tờ trình nêu rõ.

Cũng theo tờ trình, việc chuyển đổi sang hình thức đầu tư công còn bảo đảm sự chắc chắn thành công trong quá trình triển khai dự án, giảm tổng mức đầu tư do giảm chi phí lãi vay trong giai đoạn xây dựng, giảm chi phí dự phòng trượt giá do đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Cụ thể, 8 dự án PPP đường cao tốc Bắc - Nam có tổng vốn dự kiến 118.716 tỷ đồng, nếu chuyển sang đầu tư công sẽ giúp giảm khoảng 19.223 tỷ.
 
Cụ thể, tổng mức đầu tư sau khi được điều chỉnh là khoảng 99.493 tỷ đồng (bao gồm 55.000 tỷ đồng kế hoạch đầu tư trung hạn 2016 - 2020 được QH thông qua).

Số vốn còn lại 44.493 tỷ đồng, Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT chủ trì, phối hợp với các Bộ KH&ĐT, Tài chính chịu trách nhiệm cân đối, bố trí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 của Bộ GTVT…

Chính phủ sẽ chỉ đạo, tổng hợp trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 của quốc gia, báo cáo QH xem xét, quyết định theo đúng quy định của Luật Đầu tư công.

Sau khi dự án hoàn thành, Chính phủ sẽ nghiên cứu phương án phù hợp để thu hồi vốn nhà nước, về lâu dài sẽ tạo nguồn thu cho ngân sách phát triển kết cấu hạ tầng trong các giai đoạn tiếp theo.

Đầu tư PPP lo nợ xấu
 
Tại cuộc họp thẩm tra về cao tốc Bắc - Nam hôm 14/5, Vụ trưởng tín dụng, Ngân hàng nhà nước VN Nguyễn Quốc Hùng cho biết, hiện nay dư nợ tín dụng của các dự án BOT giao thông khoảng 102 nghìn tỷ đồng. Trong đó, 59/116 dựa án có doanh thu không đảm bảo phương án tài chính, doanh thu không đủ trả nợ ngân hàng.
 
Nghiêm trọng hơn, 43 dự án BOT hiện đang phải cơ cấu chuyển đổi nợ với tổng số tiền khoảng hơn 66,4 nghìn tỷ đồng, gồm 10 dự án khả năng chuyển ngay sang nợ xấu với số tiền hơn 14,6 nghìn tỷ đồng và 33 dự án có nguy cơ chuyển sang nợ xấu với số tiền trên 51 nghìn tỷ đồng.

Trong khi đó, các tổ chức tín dụng hiện nay phải tuân thủ các tỷ lệ đảm bảo an toàn, các giới hạn cấp tín dụng theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Hơn nữa, các nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển 8 dự án cao tốc Bắc - Nam theo hình thức PPP chủ yếu là các nhà thầu có năng lực về thi công nhưng năng lực về tài chính còn nhiều hạn chế thì rất khó thuyết phục ngân hàng cho vay số tiền lên đến 5.000 - 10.000 tỷ đồng đầu tư các dự án cao tốc Bắc - Nam.
 
Bởi, theo quy định của pháp luật, không một cơ quan nào có quyền yêu cầu tổ chức tín dụng phải cho vay khi dự án không có hiệu quả tài chính hoặc là nhà đầu tư không đủ năng lực.

Các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam có tổng mức đầu tư lớn, nên nguồn vốn vay ngân hàng có thể vượt giới hạn cấp tín dụng trong khi hiện nay hệ số an toàn vốn của các ngân hàng thương mại nhà nước đã chạm ngưỡng.

“Việc chuyển đổi hình thức sanu tư công 8 dự án cao tốc Bắc - Nam trong bối cảnh hiện nay là cấp thiết và phù hợp với thực tiễn”, ông Hùng cho biết.
 
Chủ nhiệm UB Kinh tế của QH Vũ Hồng Thanh cho rằng, thẩm quyền quyết định chủ trương chuyển đổi hình thứ đầu tư thuộc QH, chính vì vậy đề nghị Chính phủ và Bộ GTVT cần phải hoàn thiện hồ sơ và giải trình các ý kiến của đại biểu để đảm bảo tính thuyết phục.

Loạt doanh nghiệp quốc phòng trúng thầu xây lắp cao tốc Bắc - Nam

Bộ GTVT đã chọn xong nhà thầu xây lắp và tư vấn dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Cam Lộ - La Sơn dài hơn 98 km đi qua 2 tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế.

 Vũ Điệp