Thời gian qua, một số hộ nông dân sống tại xã Ô Long Vĩ, huyện Châu Phú, tỉnh An Giang đã mạnh dạn chuyển đổi từ canh tác lúa 3 vụ sang luân canh “1 lúa - 1 sen”.

Năm nào sen có giá, họ lại tranh thủ trồng thêm 1 vụ sen để vừa thu ngó, gương, nhờ vậy mà kinh tế gia đình ổn định. Tuy nhiên, thời gian gần đây do tình hình dịch bệnh, do biến động bất thường của thời tiết các hộ nông dân gặp một số khó khăn.

Theo ông Bình, xã Ô Long Vĩ, trước khi trồng, ông tìm tòi kiến thức trên internet, học hỏi những người nông dân đã trồng trước đó để có thêm kinh nghiệm. Ông Bình chọn trồng sen bởi, “tính khả quan của nó. Nếu thời tiết thuận lợi, khâu làm đất kỹ thì sen ít nhiễm bệnh, nhẹ công chăm sóc, chịu được mưa lũ... Trong thời gian sinh trưởng vẫn cần bón phân lai rai, còn khi bị sâu bệnh thì mới xịt thuốc, nếu không bị bệnh thì sen vẫn phát triển bình thường, không cần chăm sóc nhiều.

{keywords}
Luân canh sen - lúa giúp nhiều nông dân có thêm thu nhập. 

Thời điểm hiện tại, ruộng sen của ông Bình đã xuống giống được hơn 1,5 tháng và bắt đầu thu hoạch ngó sen. Việc thu hoạch ngó hay gương sen phụ thuộc vào giá cả của 2 loại này. Khi thấy ngó sen có giá thì mình thu hoạch ngó sen mỗi ngày, còn khi thị trường hút gương sen thì mình chựng thu ngó sen lại, để sen có gương bán cho thương lái. Hiện nay, ngó sen được thương lái thu mua để bán ở các chợ trong tỉnh, có khi bán qua Campuchia. Còn gương sen đã có thị trường riêng, một số thương lái mua gương sen để bán tại chợ Châu Đốc (thành phố Châu Đốc), một số thì mua gương sen bán sang tỉnh Đồng Tháp... Nhờ có nhiều thương lái thu mua nên đầu ra được đảm bảo, thu nhập ổn định.

Ngó sen có thể thu hoạch mỗi ngày, nhưng để duy trì năng suất lâu dài, cứ thu hoạch ngó sen 5 ngày, nghỉ 2 ngày rồi tiếp tục thu hoạch. Nếu thu hoạch liên tục, mỗi ngày có thể cung cấp ra thị trường từ 150 - 200kg ngó sen. 2 - 3 tháng sau, khi thấy ngó sen ngắn lại, năng suất bắt đầu giảm, mình móc con sen củ cho lên bờ, làm đất để tiếp tục trồng sen hoặc xen vụ lúa, tùy tình hình”.

Thay vì chọn cây trồng khác để chuyển đổi trên diện tích đất trồng lúa trước đây, ông Bình cũng như một số bà con nông dân ở các địa phương đã chọn cây sen để canh tác.

“Việc thu hoạch hàng ngày sẽ giúp bà con có được “đồng ra, đồng vô”, trang trải chi phí sinh hoạt hàng ngày... Đó là chưa kể đến mô hình trồng sen còn giúp tạo thêm việc làm thường xuyên cho nhiều lao động, ổn định công việc cho các lao động địa phương đến từ việc thu hoạch ngó, gương sen mỗi ngày” - ông Bình hồ hởi chia sẻ.

Ở An Giang, việc thâm canh lúa liên tục qua nhiều năm khiến đất dần suy kiệt, dẫn đến hiệu quả sản xuất không cao, nông dân không còn thu được lợi nhuận như trước đây. Trước tình hình đó, tỉnh đã có chủ trương chuyển đổi một phần diện tích chuyên canh lúa sang các loại cây trồng khác, như: hoa màu, cây ăn trái... Hoặc luân canh lúa - màu ở những nơi phù hợp, nhằm khắc phục tình trạng trên. Trong đó, trồng sen là một trong những mô hình nông dân có thể tham gia để phát triển trên diện tích đất canh tác của mình.

Hồng Nhì
Ảnh: Trần Hảo