Chỉ khi chúng ta có đầy đủ các điều luật cần thiết, thi hành nghiêm minh với tinh thần thượng tôn luật pháp, thì người dân mới có thể tin rằng con em mình ở trong nhà hay ra ngoài phố đều được an toàn.

Theo dõi thông tin mấy ngày qua, có thể thấy Minh Béo tỏ ra khá ung dung khi trở về Việt Nam sau khi mãn hạn tù tội ấu dâm tại Mỹ. Anh ta không hề có ý ăn năn hối cải, cũng như không có lời xin lỗi công khai nào.

{keywords}

 Minh Béo đăng ảnh về nước trên Facebook cá nhân

Cộng đồng mạng đang lên tiếng mạnh mẽ phản đối việc diễn viên Minh Béo tiếp tục hành nghề với vai trò diễn hài và đóng phim cho trẻ em. Tuy nhiên, sự bức xúc, tức giận, thậm chí là chửi bới chắc chắn sẽ chỉ mang tính nhất thời. Tuyên bố tẩy chay cũng chỉ là một phần của vấn đề.

Câu chuyện chúng ta cần thực sự quan tâm ở đây phải chăng là phản ứng, cách xử lý tiếp theo của cơ quan quản lý biểu diễn và cơ quan luật pháp Việt Nam?

Ngay khi Minh Béo về nước, các phóng viên của vài tờ báo đã hăng hái tìm tới Cục Nghệ thuật biểu diễn thuộc Bộ Văn hóa thể thao và du lịch để tìm hiểu liệu Minh Béo có bị cấm diễn. Tuy nhiên, trả lời báo chí ngày 21/12, vị Cục trưởng cho hay “hiện tại vẫn chưa thể trả lời vấn đề này”[1].

Thực tế cho thấy đã nhiều lần tại Việt Nam, các cơ quan quản lý văn hóa ra lệnh cấm với các nhân vật giới showbiz vì ăn mặc hở hang, khoe da khoe thịt quá đà. Nhưng dường như chưa thấy lệnh cấm nào liên quan tới các vấn đề đạo đức nghiêm trọng kiểu này?

Trả lời báo chí, vị quan chức cục Nghệ thuật biểu diễn cũng cho biết: “Trường hợp của Minh Béo phải để chính quyền, pháp luật xử lý như thế nào đã”.

Có lẽ đây cũng là câu hỏi đa phần chúng ta đặt ra. Liệu có cơ quan pháp luật nào sẽ xử lý vụ việc, theo hướng nào và căn cứ trên các điều luật nào? Liệu Minh Béo có phải chịu lệnh cấm lại gần trẻ em, thậm chí phải đeo con chip để theo dõi hàng ngày như một quốc gia Đông Nam Á đã thực thi với những người từng phạm tội ấu dâm?

Hoặc giả Minh Béo có chịu các quy định tương tự như nước Mỹ yêu cầu anh ta tuân thủ. Đó là cung cấp mẫu ADN cho cơ quan chức năng, ghi danh vào danh sách tội phạm tình dục suốt đời nếu sinh sống, đi học, đi làm tại Mỹ, nơi anh thụ án…

Trao đổi với báo chí, Thiếu tướng Trần Thế Quân, Phó cục trưởng Cục Pháp chế và cải cách hành chính tư pháp, Bộ Công an cho biết, Minh Béo vi phạm luật trên đất Mỹ và đã chấp hành án theo luật pháp Mỹ, khi trở về Việt Nam sẽ thành một công dân bình thường.

Theo đó, Minh Béo chẳng có một vết tích gì trong hồ sơ lý lịch ở Việt Nam về việc từng phạm pháp hình sự bên Mỹ. Ngoài ra, không bị hạn chế quyền công dân nào… Nguyên nhân là giữa Việt Nam và Mỹ chưa ký hiệp định tương trợ tư pháp.

Như vậy có thể hiểu là tới đây, Minh Béo vẫn có thể thoải mái lên sân khấu biểu diễn và tiếp tục diễn hài cũng như đóng phim cho trẻ em? Và sau Minh Béo, những trường hợp mắc tội ấu dâm tương tự cũng có thể dễ dàng làm việc trong những ngành nghề liên quan tới trẻ em, ví như nghề giáo viên, nghệ sĩ, nhà văn chuyên viết truyện thiếu nhi...? Vậy khi đó ai sẽ đảm bảo sự an toàn cho các em?

Chuyện Minh Béo khiến tôi nghĩ tới một trường hợp.

Cô Amanda Nguyễn, một viên chức ngoại giao người Mỹ gốc Việt đã làm thay đổi luật pháp Mỹ liên quan đến tội phạm hiếp dâm. Cô là nạn nhân của một vụ hiếp dâm vì vướng mắc trong quy định của luật pháp liên quan đến bằng chứng vụ việc không thể kiện lại thủ phạm.

{keywords}

Amanda Nguyễn. Ảnh: Bostonglobe.com

Thay vì chịu đựng, cô đã đứng lên kêu gọi bạn bè, người quen và những người ủng hộ thành lập một mạng lưới trực tuyến của các tình nguyện viên và cuối cùng tạo ra bản thảo cho dự luật. Trong vòng 2 tháng thành lập, nhóm Rise của cô đã khiến các nhà lập pháp tiểu bang Massachusetts giới thiệu một dự luật có chứa hàng chục quyền mới cho những người bị xâm hại tình dục.

Ngày 23/2/2016, thành viên Đảng Dân chủ tại Thượng viện Mỹ đã giới thiệu một dự luật mới để tiêu chuẩn hóa các quyền lợi cho những người bị xâm hại tình dục. Dự luật là nỗ lực mới nhất để sửa chữa một hệ thống truy tố tội phạm tình dục mà nhiều người cho rằng đã không còn phù hợp. Đây là dự luật quốc gia đầu tiên của Mỹ tập trung trực tiếp vào việc nâng cao sự bảo vệ pháp lý cho những người bị xâm hại tình dục.

Câu chuyện này cho thấy giờ cũng là thời điểm cần thiết để Việt Nam xem lại những tồn tại, kẽ hở trong các quy định luật pháp liên quan đến tội ấu dâm và sửa đổi/ bổ sung những quy định chặt chẽ hơn. Bởi chỉ khi chúng ta có đầy đủ các điều luật cần thiết, thi hành nghiêm minh với tinh thần thượng tôn luật pháp, thì người dân mới có thể tin rằng con em mình ở trong nhà hay ra ngoài phố đều được an toàn.

Nguyễn Anh Thi

----

1] Minh Béo có bị cấm biểu diễn ở Việt Nam?, Pháp luật Thành phố HCM, 21/12/2016.