Một số loại tội phạm tham nhũng có chiều hướng gia tăng, tiềm ẩn 'lợi ích nhóm'

Quốc hội chiều 23/10 nghe báo cáo thẩm tra báo cáo của Chính phủ về công tác phòng chống tham nhũng năm 2021.

Ủy ban Tư pháp nhận thấy, công tác phòng chống tham nhũng tiếp tục được đẩy mạnh với quyết tâm chính trị cao hơn, hành động mạnh mẽ, “không dừng”, “không nghỉ”, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” và đạt được nhiều kết quả tích cực”.

Các cơ quan chức năng đã tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm đối với việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng; chú trọng thanh tra, kiểm tra việc tuyển dụng, bổ nhiệm, sắp xếp cán bộ, công chức; xử lý trách nhiệm người đứng đầu để xảy ra tham nhũng…

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga trình bày báo cáo thẩm tra trước Quốc hội.

Công tác phát hiện, xử lý tham nhũng tiếp tục được đẩy mạnh theo đúng tinh thần chỉ đạo của Ban chỉ đạo (BCĐ) Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực với nguyên tắc: “Có vụ việc thì phải xác minh, làm rõ; tích cực, khẩn trương, rõ đến đâu xử lý đến đó…”.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kiểm tra, làm rõ và xử lý kỷ luật đối với nhiều đảng viên vi phạm pháp luật về phòng chống tham nhũng, trong đó có nhiều cán bộ cấp cao.

Đồng thời chuyển các vụ việc sai phạm nghiêm trọng, có dấu hiệu tội phạm đến cơ quan điều tra để xử lý. Như một số vụ việc “vi phạm các quy định về quản lý đất đai” được phát hiện qua kiểm tra tại Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Ban cán sự đảng UBND tỉnh Bình Dương…

Báo cáo cơ quan thẩm tra dẫn chứng vụ Trần Văn Nam, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương bị khởi tố về tội "Vi phạm quy định về quản lý tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí". Vụ Nguyễn Duy Linh, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tình báo (Bộ Công an) bị khởi tố về tội Nhận hối lộ...

Có tình trạng "móc ngoặc" người có chức vụ với doanh nghiệp

Theo báo cáo của Chính phủ, TAND các cấp đã thụ lý 415 vụ với 1.163 bị cáo; đã xét xử sơ thẩm 254 vụ với 631 bị cáo về các tội tham nhũng. Các Tòa án cấp sơ thẩm đã tuyên phạt tù chung thân 6 bị cáo; xử phạt tù từ trên 15 năm đến 20 năm đối với 22 bị cáo.

“Những kết quả về phát hiện, xử lý tham nhũng nêu trên đã có tác dụng cảnh tỉnh, cảnh báo, răn đe, giáo dục, phòng ngừa mạnh mẽ, được dư luận, nhân dân đồng tình, ủng hộ”, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nêu trong báo cáo.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra lưu ý, còn có tình trạng công khai trong phạm vi hẹp với lý do “bí mật công tác” hoặc “quy chế phát ngôn” trong cơ quan, đơn vị, tổ chức…

“Việc tuyển dụng, bổ nhiệm công chức ở một số cơ quan, đơn vị còn có trường hợp chưa bảo đảm; một số trường hợp bổ nhiệm “thần tốc”, thiếu minh bạch…, dẫn đến phải thu hồi hoặc bị cơ quan có thẩm quyền kiến nghị thu hồi quyết định bổ nhiệm”, Ủy ban Tư pháp nêu dẫn chứng vụ thu hồi các quyết định bổ nhiệm cán bộ, lãnh đạo xảy ra tại Vĩnh Phúc, Cần Thơ...

Tình trạng bao che cho các hành vi vi phạm pháp luật, “móc ngoặc” giữa người có chức vụ, quyền hạn trong khu vực nhà nước với doanh nghiệp… còn xảy ra trong nhiều lĩnh vực.

Tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp vẫn chưa có giải pháp khắc phục hiệu quả; công tác tự kiểm tra, tự phát hiện tham nhũng trong nội bộ vẫn là khâu yếu. Kết quả công tác thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án tham nhũng, kinh tế còn thấp…

Đồng tình với đánh giá của Chính phủ “tham nhũng tiếp tục được kiềm chế, có chiều hướng thuyên giảm”, nhưng Ủy ban Tư pháp cho rằng, trong năm 2021, tình hình tội phạm tiếp tục có những diễn biến phức tạp, một số loại tội phạm về kinh tế, tham nhũng có chiều hướng gia tăng, tiềm ẩn nguy cơ “lợi ích nhóm”, “sân sau”, tập trung vào một số lĩnh vực như đấu thầu, đấu giá, cổ phần hoá, tín dụng, ngân hàng, y tế, giáo dục.

Dẫn chứng cho nhận định này, báo cáo của cơ quan thẩm tra “điểm danh” các vụ án Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiệm trọng xảy ra tại Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Tim Hà Nội; Bệnh viện Mắt TP.HCM và tại Sở Y tế các tỉnh, TP: Sơn La, Đắk Lắk, Cần Thơ; vụ Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Sở GD&ĐT tỉnh Thanh Hóa;…

Theo Ủy ban Tư pháp, đã phát sinh một số tội phạm tham nhũng liên quan đến công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19; tình trạng cán bộ, công chức nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp vẫn tiếp tục diễn ra trên nhiều lĩnh vực.

Ủy ban Tư pháp đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh, tạo chuyển biến rõ rệt hơn công tác phát hiện, xử lý tham nhũng ở các bộ, ngành, địa phương.

Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán nhà nước, các cơ quan hữu quan tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, tập trung hơn vào những lĩnh vực nổi cộm, đang gây bức xúc trong dư luận gần đây như lĩnh vực y tế, giáo dục, việc tổ chức triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về hỗ trợ và phòng, chống dịch bệnh Covid-19, việc huy động các khoản đóng góp của nhân dân để hoạt động từ thiện...

Trần Thường 

1 năm có 16 người bị oan liên quan đến trách nhiệm của VKSND

Thẩm tra báo cáo công tác của Viện trưởng VKSND tối cao, UB Tư pháp nêu việc vẫn còn 16 trường hợp bị oan liên quan đến trách nhiệm của VKSND.