Hầu hết chúng ta đều biết về tác hại của thuốc lá nên nhiều người đặt ra quyết tâm cai nghiện để bảo đảm sức khỏe cho bản thân và những người xung quanh. Theo khảo sát, có tới 70% người hút thuốc lá có ý định cai. Tuy nhiên, từ suy nghĩ đến quyết định có rất nhiều rào cản như sợ không thành công, lo không cưỡng nỗi cám dỗ của thuốc lá, sợ triệu chứng của hội chứng cai thuốc lá.
Không có phương pháp nào được gọi là “tuyệt vời” để cai thuốc lá. Không có loại thuốc nào có thể biến một người hôm qua còn dùng hết cả gói thuốc/ngày thành không hút lập tức. Thành công cai thuốc lá không nhờ vào phép lạ mà là nỗ lực của bản thân.
Yếu tố khiến một người đến với thuốc lá cũng như động cơ cai của mỗi người khác biệt từ đó quyết tâm không giống nhau. Đặc điểm và mức độ nghiện thuốc lá còn tùy thuộc từng người. Có người nghiện nhẹ, người khác lại nghiện nặng, phức tạp, kết hợp rượu, ma túy.
Môi trường sống và làm việc, hỗ trợ cai thuốc lá từ môi trường xung quanh cũng khác biệt giữa các cá nhân. Đó là các lý do khiến khả năng cai nghiện khó - dễ tùy từng người.
Theo Cẩm nang Cai nghiện thuốc lá của Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế), trong thời gian cai thuốc có thể xảy ra một số phản ứng phụ.
Cụ thể, cai thuốc lá hoàn toàn, lập tức có thể dẫn đến thiếu nicotine đột ngột trong máu gây cáu gắt, bứt rứt, mất ngủ. Mức độ nặng - nhẹ của hội chứng tùy thuộc vào tình trạng nghiện thuốc lá trước đó, có thể gây sốc thực sự đối với người nghiện nặng. Tuy nhiên, đa số trường hợp nghiện từ trung bình trở xuống có thể vượt qua hội chứng này không quá khó khăn.
Hội chứng cai thuốc lá không kéo dài mãi, thông thường xuất hiện từ 24 giờ sau cai, nặng lên trong 1 tuần đầu tiên và giảm dần trong thời gian 4-6 tuần. Rất nhiều người cai thuốc lá có thể vượt qua được giai đoạn này với một chút “chịu đựng”, “nỗ lực”. Ngược lại, nếu bạn cảm thấy quá khó chịu hoặc không tự tin, bác sĩ sẽ kê thuốc hỗ trợ giảm nhẹ các khó chịu.
Trong một số trường hợp, cai thuốc lá có thể dẫn tới trầm cảm. Lý do là hút thuốc lá đã kích thích các neurone tại não bộ tiết không ngừng các hóa chất trung gian dẫn truyền thần kinh, một số chất có liên quan chặt chẽ đến điều hoà khí sắc như serotonine và noradrenaline.
Khi bạn cai thuốc lá, việc tiết các chất dẫn truyền thần kinh sẽ giảm đi, từ 2 đến 3 tuần sau cai thuốc lá có thể xuất hiện trầm cảm mà không có lý do rõ ràng. Khi đó, người cai thuốc nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
Một số trường hợp tăng cân khi cai thuốc. Nicotine trong thuốc lá có tác dụng làm tăng đường huyết, giảm cảm giác đói. Khi bạn ngừng hút thuốc, cảm giác đói xuất hiện trở lại. Ngoài ra, các tế bào thần kinh vị giác, khứu giác họat động tốt hơn nên bạn thấy thức ăn ngon miệng. Kết quả là người cai thuốc lá sẽ tăng dễ dàng từ 3-4 kg.
Bởi vậy, khi cai thuốc lá, bạn nên thực hiện chế độ ăn hợp lý: ăn sáng nhiều, trưa vừa phải, tối ít; ăn uống đều đặn: tránh bỏ bữa; hấp thụ ít mỡ, ít đường, nhiều rau và đa dạng. Cần chuẩn bị sẵn một chút thức ăn vặt như trái cây, sữa chua đề phòng những lúc hạ đường huyết trong giai đoạn đầu cai thuốc, tránh dùng kẹo, bánh ngọt sẽ dẫn đến tăng cân. Bạn cũng có thể vận động thể lực nhiều hơn, tối thiểu 30 phút/ngày.
.svg){kind=icon}
