Dưới đây là bài viết của ông Nguyễn Quang Vịnh, GS.TS về lãnh đạo và quản lý nhân lực tại Đại học Coe College, bang Iowa, Mỹ. Ông cho rằng, cuộc bầu cử năm nay có 4 điểm nóng nhất, quyết định kết quả thắng thua của hai ứng viên. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả.
“Cơn bão” Covid-19
Vấn đề nóng bỏng nhất mà nước Mỹ đang đối mặt là làm thế nào để giải quyết nhanh và tốt nhất cuộc khủng hoảng do dịch Covid-19 gây ra.
Tổng thống Donald Trump nhìn nhận bản thân đã và đang làm tốt nhất việc này, với bằng chứng là sớm đóng cửa biên giới và nền kinh tế, đồng thời cung cấp đầy đủ trang thiết bị bảo hộ y tế và thúc đẩy phát triển vắc-xin. Ông Trump cho rằng, nếu không làm như vậy thì con số tử vong của nước Mỹ có thể lên đến hơn 2 triệu người chứ không phải là hơn 200.000 người như hiện tại. Với việc sớm có vắc-xin, ông tin tưởng cuộc khủng hoảng Covid-19 sẽ đến hồi kết thúc.
 |
| Cuộc giằng co quyết liệt của ông Trump và đối thủ Biden trước ngày bầu cử |
Trong khi đó, ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden thì cho rằng ông Trump xử lý cuộc khủng hoảng này một cách tệ hại. Để số người nhiễm và tử vong vì Covid-19 của Mỹ cao nhất thế giới là điều mà ông Trump phải chịu trách nhiệm. Nếu Tổng thống không coi nhẹ sự nguy hiểm của Covid-19 thì Mỹ đã không có số người nhiễm và tử vong cao như vậy. Với số lượng người nhiễm hàng ngày vẫn ở mức cao kỷ lục, cộng với việc coi thường đeo khẩu trang, nước Mỹ sẽ tiếp tục phải trải qua một mùa đông tối tăm với số người chết có thể gấp đôi con số hiện tại.
Phân biệt chủng tộc
Vấn đề nóng thứ hai mà hai ứng viên từng tranh luận là nạn phân biệt chủng tộc đang tồn tại ở Mỹ. Những vụ cảnh sát da trắng bắn chết người da đen và những cuộc biểu tình bạo lực diễn ra trên toàn đất nước đã làm cho vấn đề trở nên hết sức tồi tệ.
Tổng thống Trump cho rằng mình chính là người ít phân biệt chủng tộc nhất và là người đã mang lại nhiều phúc lợi và việc làm cho cộng đồng người Mỹ da đen trong nhiệm kỳ của mình. Ông chỉ trích rằng những người theo phe cánh tả Dân chủ cực đoan đã kích động bạo lực và phá hoại. Theo ông, đối thủ Biden là người đứng cùng với phe này. Với gần 40 năm làm thượng nghị sỹ và 8 năm làm phó tổng thống, Biden đã không thực sự giải quyết được vấn đề gì.
Ngược lại, ông Biden nói rằng ông Trump chính là tổng thống đã kích động bạo lực và phân biệt chủng tộc. Theo Biden, ông Trump là người đã không lên án mà thậm chí còn có phần ủng hộ những nhóm người phân biệt chủng tộc của phong trào “Người da trắng thượng đẳng”. Ông Trump đi theo hướng cứng rắn nhằm duy trì luật pháp và trật tự, ra lệnh cho vệ binh quốc gia đến những nơi biểu tình mạnh nhất, và điều này càng kích động thêm bạo lực và chống phá.
Vực dậy kinh tế Mỹ
Tổng thống Trump cho rằng mình đã mang lại nhiều thành tựu cho nền kinh tế nhưng cuộc khủng hoảng Covid-19 gây ra đã xóa tan đi hết những thành tựu này. Cả ông Trump và Biden đều chủ trương đầu tư hàng nghìn tỷ đô-la vào hạ tầng cơ sở và tạo công ăn việc làm mới cho hàng triệu người dân nhằm phục hồi nền kinh tế. Về thuế khóa, ông Trump mong muốn nhiệm kỳ tới vẫn tiếp tục những chính sách cắt giảm thuế đang thực hiện của mình. Ông Biden thì chủ trương tăng thuế đối với các cá nhân và doanh nghiệp có thu nhập hàng đầu.
 |
Trong thời gian qua, ông Trump chủ trương ngăn cản chuyển việc làm từ các công ty ở Mỹ ra nước ngoài và tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài, nhất là với Trung Quốc. Chính sách này nhằm thúc đẩy việc làm trong nước và giảm thâm hụt cán cân thương mại, nhưng đồng thời nó cũng dẫn tới những thiệt hại cho nước Mỹ. Chiến tranh thương mại với Trung Quốc làm mất đi các hợp đồng hợp tác kinh doanh và có thể còn đẩy giá cả hàng hóa lên cao. Về vấn đề này, ông Biden mong muốn đầu tư trước hết vào tầng lớp lao động và tiến bộ công nghệ ở trong nước trước khi quan tâm đến các hiệp định thương mại quốc tế mới.
Một vấn đề khác liên quan đến kinh tế là lương tối thiểu. Ông Joe Biden mong muốn lương tối thiểu của toàn nước Mỹ sẽ tăng lên gấp đôi hiện tại, nhằm khuyến khích người lao động làm việc và thúc đẩy tiêu dùng. Điều này sẽ thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng. Ngược lại, Tổng thống Trump chủ trương không tăng lương tối thiểu toàn liên bang mà để cho các tiểu bang tự quyết. Tăng lương tối thiểu có thể sẽ là gánh nặng chi phí lao động lớn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đồng thời sẽ đẩy giá cả hàng hóa và dịch vụ tăng lên.
An ninh của nước Mỹ
Vấn đề quan trọng thứ tư là an ninh quốc gia và quan hệ đối ngoại với các nước.
Ông Biden chỉ trích Tổng thống Trump đã có những chính sách chống lại đồng minh trong khối NATO, trong khi lại tạo dựng quan hệ thân thiết với Tổng thống Nga Vladimir Putin hay Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un. Ông chủ trương xây dựng và thúc đẩy lại liên minh với các nước đồng minh, cứng rắn với những nước mà Mỹ coi là đối thủ như chỉ gặp gỡ đàm phán khi họ làm theo những điều kiện và yêu cầu trước của nước Mỹ.
Trong khi đó, Tổng thống Trump cho rằng mình mới là người vừa cứng rắn vừa mềm dẻo trong mối quan hệ với các nước, đã ngăn cản được chiến tranh và tạo ra sự ổn định trên thế giới, xứng đáng được nhận giải Nobel Hòa bình.
Ngoài bốn điểm nóng trên, một số chủ đề nóng khác như chính sách nhập cư, hệ thống bảo hiểm y tế và an sinh xã hội, hay biến đổi khí hậu toàn cầu cũng từng được hai ứng viên đề cập trong các cuộc tranh luận. Ở những vấn đề này, hai ông Trump và Biden cũng cho thấy quan điểm của mỗi người rất khác nhau. Hai người còn có rất nhiều những chỉ trích mang tính cá nhân dù chưa có bằng chứng rõ ràng.
Nước Mỹ cần một người lãnh đạo có thể đoàn kết và thống nhất được mọi người. Nước Mỹ cũng cần một người lãnh đạo vượt qua được cái tôi của bản thân và đảng phái của riêng mình. Và điều quan trọng nhất là nước Mỹ cần một người lãnh đạo công tâm, ngay thẳng, thật thà. Cách đây bốn năm khi thức dậy sau ngày bầu cử, một nửa nước Mỹ đã ăn mừng vì người lãnh đạo của mình chiến thắng, một nửa còn lại thì thất vọng tràn trề. Ngày mai (3/11), nước Mỹ sẽ lại một lần trải qua những cảm xúc trái ngược như thế.
Xem thêm bầu cử Tổng thống Mỹ 2020
GS.TS Nguyễn Quang Vịnh
.svg){kind=icon}
