Loại cua lạ thơm mùi thuốc bắc, giá 2 triệu đồng/kg
Cua đá là một đặc sản hiếm ở Cù Lao Chàm (Hội An, Quảng Nam). Loại cua này thường sống ở những hang đá trên núi, uống nước sương, ăn lá cây có vị thuốc bắc, chỉ đến mùa sinh sản mới xuống biển đẻ trứng. Vì vậy, chúng được gọi là cua đá.
Loại cua này có hình dáng như cua thường, mai và các chân màu nâu tím, phần bụng dưới ngả màu vàng ươm. Cua lớn có trọng lượng đến 300-400g/con, cua nhỏ thì nặng cỡ 100g/con. Khi chế biến, cua chuyển sang màu gạch. Vỏ cua khá dày và cứng, thịt cua chắc và thơm. Loại cua này chứa đầy gạch, nếu không quen ăn, thực khách có thể bị “say” gạch. Gạch cua có màu sẫm, vị như thuốc bắc, hơi đắng nhưng rất rất béo và thơm nồng mùi thảo dược.
Cua đá là đặc sản hiếm, được bảo tồn nghiêm ngặt. Cua đá chỉ được phép khai thác từ đầu tháng 4 đến cuối tháng 7. Khoảng thời gian còn lại là chu kỳ cua đá sinh sản và tuyệt đối bị cấm săn bắt, mua bán.
Điều đặc biệt, sau khi đánh bắt, chúng phải được kiểm tra kỹ lưỡng, dán nhãn mới được bán ra thị trường. Theo quy định, cua đá có chiều ngang mai trên 7cm, không mang trứng mới được dán nhãn cho phép bán ra thị trường.
Loại cua này có thời điểm giá còn đắt hơn cả cua huỳnh đế vì chúng ngày càng trở nên quý hiếm. Giá thu mua của thành viên trong hợp tác xã không dưới 850.000 đồng/kg, khi bán ra thị trường không được cao hơn 1,4 triệu/kg và không thấp hơn 1,1 triệu đồng/kg. Còn tại các nhà hàng, cua đá có giá lên tới 2 triệu đồng/kg.
Cua mặt trăng
Cua mặt trăng là loại hải sản cực hiếm, đứng thứ 3 trong bộ nhà cua về độ hiếm. Loài cua này phân bố ở Ấn Độ Dương và bờ biển phía tây Thái Bình Dương. Ở Việt Nam, cua mặt trăng thường xuất hiện ở đảo Phú Quý (Bình Thuận), Côn Đảo (Phú Quốc), đảo Lý Sơn,...
Đáng chú ý, trên lưng loại cua này có nhiều hình tròn màu đỏ đậm, pha vào màu hồng tươi nên người dân đặt tên là cua mặt trăng. Loại cua này có thể đạt trọng lượng tới 1kg.
Đặc biệt, loại cua này có thịt thơm ngon nhất vào kỳ trăng mọc. Điều này hoàn toàn trái ngược với các loại cua khác, thịt thường xốp trong thời kỳ này. Cua mặt trăng được xếp vào loại cua thượng hạng “đệ nhất cua” bởi thịt cua ngọt đậm đà, vừa thơm lại săn chắc, phần gạch ngon hơn rất nhiều so với các loại cua bình thường. Hàm lượng chất đạm trong cua này cũng rất cao, rất tốt cho sức khỏe.
Với ngoại hình bắt mắt và chất lượng thịt ngon nên loài cua này được giới sành ăn khá ưa chuộng. Trước đây, cua mặt trước có khá nhiều nhưng càng ngày cua trong tự nhiên càng hiếm nên ai muốn mua phải đặt trước mới có hàng.
Trên thị trường, cua mặt trăng có giá tới 300.000-600.000 đồng/kg.
Cua vang
Ngoài cua mặt trăng, Côn Đảo còn có một loại cua khá ngon nữa, đó là cua vang. Đây là loài cua cạn, có hình dáng và kích thước giống cua đồng, trọng lượng khoảng 10-20 gram/con, càng nhỏ. Cua có màu tím nâu giống như màu rượu vang nên gọi là cua vang.
Loại cua này thường đào hang và sống ở các triền núi. Chúng thường xuất hiện vào ban đêm trong những cơn mưa. Người dân nơi đây săn bắt chúng bằng tay.
Thịt cua vang rất ngọt, gạch béo ngậy, có thể chế biến thành rất nhiều món ăn thơm ngon. Tuy nhiên, giá của cua vang Côn Đảo khá rẻ, khoảng 35.000 đồng/kg.
Cua da
Cua da là đặc sản của sông Cầu (Yên Dũng, Bắc Giang). Theo lý giải của người dân huyện Yên Dũng, sở dĩ gọi là cua da vì chúng có lớp da trên càng. Chân cua da dài, 2 càng có lớp lông giống như rêu bám vào...
Về hình thức, cua da gần giống cua đồng nhưng kích thước và trọng lượng tối đa lớn gấp 3-4 lần (trung bình 0,8-2 lạng/con)
Không như các loài cua khác thường có quanh năm, cua da chỉ xuất hiện khoảng hơn 2 tháng (từ tháng 9 đến tháng 11 Âm lịch hàng năm). Sau khoảng thời gian này, cua lặn mất tăm, dân vùng chài ở khu vực sông Cầu không tài nào bắt được.
Cua da chỉ có ở ngoài tự nhiên, không phải cua nuôi nên nguồn cung ngày càng khan hiếm, trong khi nhu cầu tăng cao khiến loại cua này trở thành mặt hàng thủy hải sản cao cấp với giá đắt đỏ
Trước kia, loại cua này rất nhiều và giá bán chỉ 120.000-180.000 đồng/kg. Song vài năm gần đây, do môi trường sống thay đổi cộng với nhu cầu tiêu thụ tăng nên cua ít dần. Do đó, giá cũng tăng cao. Cua da được rao bán với giá từ 350.000-800.000 đồng/kg tùy size và tùy loại. Giá cua cái luôn cao hơn cua đực khoảng 100.000-150.000 đồng/kg. Sau khi chế biến, nhiều nhà hàng bán giá tới cả triệu đồng/kg.
Cua thiết giáp
Cua thiết giáp là đặc sản "có một không hai" ở Tây Nguyên. Chúng thường sống tập trung ở lưu vực những con suối đá chạy dọc những thung lũng xen kẽ các quả đồi. Cua có vỏ cứng, bản tính hung dữ nên được đặt tên là cua thiết giáp, phải những tay săn cua có nghề mới bắt được.
Những năm gần đây, do khí hậu thay đổi và tình trạng dùng điện săn bắt thủy sản tràn lan khiến cho số lượng cua thiết giáp bị suy giảm rõ rệt.
Giá mỗi kg cua thiết giáp lên tới vài trăm nghìn đồng. So với cua biển hoặc cua đá ở những vùng khác, cua đá thiết giáp có thịt rắn chắc và thơm ngon hơn.