Trong những năm qua, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” trên địa bàn tỉnh Sơn La đã trở thành phong trào sâu rộng, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong mọi tầng lớp nhân dân. Không chỉ góp phần đổi thay diện mạo vùng quê, chương trình còn nâng cao chất lượng sống, xây dựng cộng đồng gắn bó, văn minh và nghĩa tình.

W-1b2f2dc8 7944 4a12 9988 7084b3c587a9.jpg
Nhiều công trình nông thôn mới có sự đóng góp tích cực của nhân dân. 

Từ phong trào đến hành động cụ thể

Xuất phát từ chủ trương đúng đắn của Đảng, phong trào xây dựng nông thôn mới tại Sơn La đã nhanh chóng đi vào cuộc sống thông qua những việc làm thiết thực, phù hợp với thực tiễn của một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn. Ở nhiều xã vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, chương trình không chỉ mang lại hạ tầng khang trang, thu nhập nâng cao, mà còn vun đắp tinh thần đoàn kết, trách nhiệm vì cộng đồng.

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp đã xác định rõ phương châm “lấy dân làm gốc”, chọn cách làm gần dân, bám sát địa bàn và khai thác hiệu quả sức dân. Cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, tạo nên khí thế thi đua sôi nổi từ tỉnh đến thôn, bản.

Các phong trào tiêu biểu như: “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới” (Đoàn Thanh niên), “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi” (Hội Nông dân), “5 không, 3 sạch” (Hội Phụ nữ), “Cựu chiến binh gương mẫu”... đã phát huy hiệu quả thiết thực, lan tỏa mạnh mẽ đến từng hộ gia đình.

Từ năm 2021 đến nay, nhân dân toàn tỉnh đã tự nguyện đóng góp gần 303 tỷ đồng, hiến trên 550.700 m² đất và hơn 234.800 ngày công lao động để làm đường giao thông, nhà văn hóa, trường học, thủy lợi và các công trình thiết yếu khác. Đến nay, toàn tỉnh có 74 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 11 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao – là kết quả của một quá trình “nhân dân cùng làm, cùng hưởng lợi”.

Riêng Hội Phụ nữ các cấp trong giai đoạn 2019–2024 đã xây dựng 747 mô hình kinh tế, hỗ trợ 1.643 hộ thoát nghèo, giúp 846 phụ nữ khởi nghiệp, vận động 2.400 hộ đạt tiêu chí “5 không, 3 sạch”. Mỗi cơ sở hội đều đảm nhận những phần việc cụ thể như: chỉnh trang nhà cửa, trồng hoa ven đường, xây dựng công trình xanh – sạch – đẹp…

Đẩy mạnh giám sát và phản biện xã hội

Bước sang giai đoạn mới hiện nay, một điểm nhấn quan trọng trong xây dựng nông thôn mới ở Sơn La chính là việc phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội. Người dân không chỉ là đối tượng thụ hưởng, mà trở thành chủ thể tham gia tích cực trong việc kiểm tra, giám sát và đề xuất, phản biện các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội tại cơ sở.

Việc để người dân tham gia giám sát đã giúp các chương trình, dự án đảm bảo công khai, minh bạch và phù hợp thực tiễn. Thông qua Ban giám sát đầu tư cộng đồng, người dân được mời tham gia ngay từ khâu lựa chọn công trình, giám sát thi công đến nghiệm thu, bàn giao. Những công trình dân sinh thiết yếu như nhà văn hóa, điện, nước, đường nông thôn... đều được theo dõi sát sao, nhiều sai sót được phát hiện và điều chỉnh kịp thời.

Bên cạnh đó, các mô hình tự quản tại khu dân cư như “Tổ tự quản bảo vệ môi trường”, “Tổ nhân dân không có tội phạm ma túy”, “Bản không có người sinh con thứ 3 trở lên”... tiếp tục được duy trì, nhân rộng, góp phần giữ vững an ninh, trật tự và nâng cao đời sống văn hóa – tinh thần cho người dân.

Không chỉ dừng lại ở phát triển hạ tầng, phong trào xây dựng nông thôn mới tại Sơn La còn chú trọng nâng cao ý thức cộng đồng về giữ gìn bản sắc dân tộc, bảo vệ môi trường và phát triển sản xuất bền vững. Các địa phương tích cực tổ chức hội thi, sinh hoạt cộng đồng, ngày hội đại đoàn kết để tăng cường gắn kết, khơi dậy tinh thần tự giác và trách nhiệm của mỗi người dân.

Trong giai đoạn tới, Sơn La tiếp tục xác định: Người dân là trung tâm, là động lực, là chủ thể của công cuộc xây dựng nông thôn mới. Việc đẩy mạnh giám sát, phản biện xã hội và tạo điều kiện cho nhân dân tham gia sẽ tiếp tục là giải pháp then chốt để đảm bảo tính hiệu quả, công bằng và minh bạch trong triển khai mọi hoạt động ở địa phương.