
Việt Nam đóng góp khoảng 20% sản lượng Robusta toàn cầu. Tuy nhiên, ngành cà phê nội chủ yếu tập trung vào việc trồng chế biến và xuất khẩu thô, chưa có thế mạnh về chế biến sâu. Bởi vậy, ứng dụng AI vào chuỗi sản xuất, chuyển đổi nông nghiệp hữu cơ, xây dựng thương hiệu “Cà phê Việt Nam Chứng nhận Toàn cầu”, thực hiện liên minh cà phê với các quốc gia cà phê hàng đầu như Braxin, hay khai thác mạnh các thị trường mới như Trung Đông, Trung Quốc… đang là hướng chiến lược được các nhà quản lý, chuyên gia, đại diện hiệp hội cà phê quan tâm đề cập.

Chế biến sâu thay vì xuất khẩu thô
Tại hội nghị cà phê quốc tế và công bố Liên minh cà phê Việt Nam - Thế giới (GCA), do tỉnh Lâm Đồng, King Coffee phối hợp tổ chức ngày 22/12, trong khuôn khổ Lễ hội Di sản Cà phê tại Đà Lạt, các nhà quản lý, chuyên gia, đại diện hiệp hội ngành cà phê đã nhấn mạnh trách nhiệm của GCA với tương lai của cà phê trong quốc, toàn cầu.

Nhiều ý kiến chỉ ra rằng ngành cà phê đang đứng trước những thách thức lớn và với tầm nhìn 1/4 thế kỷ tới, câu chuyện không còn dừng lại ở sản lượng mà là bài toán chế biến sâu, liên kết chuỗi giá trị và khẳng định vị thế di sản cà phê Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Trong các tỉnh canh tác cà phê, Lâm Đồng là tỉnh có diện tích trồng cà phê ước tính khoảng 327.000ha, đạt sản lượng cà phê dẫn đầu cả nước, đóng vai trò quan trọng trong kinh tế nông nghiệp tỉnh và xuất khẩu.
Tuy nhiên, theo ông Phan Nguyễn Hoàng Tân, Giám đốc Sở Nông nghiệp Môi trường tỉnh Lâm Đồng, cà phê Việt Nam cũng như Lâm Đồng đang đứng ở chuỗi giá trị nấc thang thấp, chủ yếu là trồng chế biến và xuất khẩu thô. Cà phê Lâm Đồng chưa tham gia được chuỗi giá trị ở nấc cao hơn, như chế biến sâu thương hiệu.
Các đại biểu tại hội thảo cho rằng thay vì xuất khẩu thô với giá trị thấp, việc tập trung vào "chế biến sâu" đang là con đường duy nhất để nâng tầm vị thế thương hiệu Việt.
Theo ông Lương Văn Tự, nguyên Thứ trưởng Bộ Công Thương, Chủ tịch Hiệp hội Thông tin Tư vấn Kinh tế Thương mại Việt Nam, trong 25 năm tới, để Việt Nam giữ vị trí thứ 2, đưa kim ngạch xuất khẩu cà phê đạt hơn 10 tỷ USD, chúng ta phải thúc đẩy năng suất, tăng chế biến sâu, giảm xuất khẩu thô, chú trọng “năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng".

Liên kết chặt chẽ, liên minh rộng mở
Trong chuỗi liên kết ấy, các doanh nghiệp đầu tàu như King Coffee giữ vai trò then chốt, trở thành mắt xích dẫn dắt và lan tỏa giá trị bền vững.
Theo bà Lê Hoàng Diệp Thảo, CEO King Coffee, trong dịp tổ chứ Lễ hội di sản cà phê toàn cầu, cùng với công bố Liên minh cà phê Việt Nam và Thế giới (GCA), King Coffee cũng đề xuất thực hiện tầm nhìn chiến lược, nhằm thực hiện Dự án “Phát triển đại dự án The Global Coffee Heritage - chiến lược phát triển ngành cà phê Việt Nam, giai đoạn 2025 - 2040”.
Cấu trúc dự án được thiết kế thành một hệ sinh thái khép kín, kết nối giữa sản xuất - chế biến - dịch vụ - bảo tồn - du lịch. Lấy điểm đột phá ở thị trường trong nước là hoàn thiện và xác định 500 ha vùng nguyên liệu cà phê sinh thái tại Cầu Đất. Dấu ấn của kết nối ngoài nước là thành lập và vận hành thử nghiệm Liên minh Cà phê Toàn cầu & Sàn giao dịch Việt Nam - Brazil, bước đầu chuẩn hóa chất lượng, minh bạch hóa giá cả, kết nối doanh nghiệp và nhà xuất khẩu.
Cùng với đó, mô hình hội nghị - nghỉ dưỡng Hồ Tuyền Lâm, kết hợp chăm sóc sức khỏe, trải nghiệm cà phê sinh thái gắn với Bourbon cổ dự kiến thu hút ít nhất 2 triệu lượt khách/năm, trong đó 70% tham gia tour trải nghiệm cà phê sinh thái.
| Dự án The Global Coffee Heritage ước tính đóng góp tạo 1,5 triệu việc làm mới, góp phần tăng giá trị xuất khẩu cà phê sinh thái Lâm Đồng lên 500 triệu USD/năm, gia tăng năng lực cạnh tranh, bảo tồn 80% đa dạng sinh học khu vực và đồng hành cùng Chiến lược Nông nghiệp Bền vững Việt Nam 2021-2030 tầm nhìn 2050 nhằm khẳng định Việt Nam là thủ phủ cà phê toàn cầu và tiếp cận trình độ khoa học thế giới qua hợp tác với Viện Nghiên cứu Cà phê Thế giới (ICO). |