Theo TS. Cấn Văn Lực, năm 2022, kinh tế thế giới dự báo sẽ tiếp tục phục hồi nhưng sẽ chậm hơn (tăng trưởng 3,2 - 3,6%). Diễn biến dịch bệnh còn phức tạp, xung đột Nga - Ukraine cùng với các lệnh trừng phạt, tiếp tục đứt gãy chuỗi cung ứng, giá cả hàng hóa và dịch vụ, lạm phát toàn cầu tăng cao buộc các nước chính thức thu hẹp chính sách tài khóa, tiền tệ, tăng lãi suất, khiến đà phục hồi chậm lại và rủi ro tài chính - tiền tệ gia tăng.

Tuy nhiên tại Việt Nam, với tiến trình mở cửa nền kinh tế, kiên định chiến lược “sống chung an toàn với COVID-19”, nhiều giải pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực từ xung đột Nga - Ukraine và kiểm soát lạm phát, nền kinh tế dự báo sẽ phục hồi tốt hơn trong năm 2022. Cụ thể, kinh tế Việt Nam có thể tăng trưởng 5,5 - 6% (kịch bản cơ sở) và cao hơn trong năm 2023. Tuy nhiên, lạm phát tăng khá mạnh, có thể lên mức 3,8 - 4,2% năm 2022 và duy trì mức 4% năm 2023.

Đối với thị trường ngân hàng, trước ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh đến nền kinh tế trong 2 năm vừa qua, với định hướng hỗ trợ phục hồi tăng trưởng trong giai đoạn 2022 - 2023, nhóm nghiên cứu BIDV và ADB dự báo Ngân hàng Nhà nước sẽ duy trì chính sách tiền tệ linh hoạt, phù hợp, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách khác nhằm kiểm soát lạm phát, đảm bảo cung tiền và tăng trưởng tín dụng phù hợp trong năm 2022.

Lợi nhuận toàn ngành được kỳ vọng tăng trưởng bình quân khoảng 20-25% so với năm 2021 với tăng trưởng tín dụng dự kiến đạt mức 14-15%. Vấn đề hoàn thiện thể chế (gồm cả cơ chế xử lý nợ xấu, quản lý mô hình kinh doanh mới…), phối hợp chính sách kiểm soát ổn định vĩ mô (lạm phát, tỷ giá, mặt bằng lãi suất…), tăng vốn, chuyển đổi số và thực hiện chương trình phục hồi của hệ thống ngân hàng sẽ tiếp tục được chú trọng.

Đối với thị trường chứng khoán, thị trường cổ phiếu được dự báo sẽ có những điều chỉnh cần thiết, đi vào ổn định hơn, lành mạnh hơn, với VNIndex có thể tăng nhẹ 8%, đạt 1.610 điểm, theo kịch bản tích cực hoặc giảm nhẹ -4% về mức 1.440 điểm, theo kịch bản tiêu cực. Thị trường phái sinh sẽ tiếp tục tăng trưởng, biến động không nhiều. Giá trị giao dịch bình quân và hợp đồng mở được dự báo tăng 15-20% lên mức 27.000 tỷ đồng/phiên và 39.000 hợp đồng.

Mặt khác, khối lượng phát hành trái phiếu chính phủ (TPCP) dự kiến không đổi so với năm 2021 do quy mô đáo hạn TPCP thấp hơn so với các năm trước, góp phần làm giảm áp lực phát hành thêm TPCP để cơ cấu lại nợ công. Thị trường TPDN dự báo sẽ tiếp tục phát triển theo hướng minh bạch, lành mạnh hơn khi các quy định được ban hành theo hướng chặt chẽ hơn cùng với tăng cường quản lý, giám sát để giảm bớt rủi ro cho các chủ thể tham gia thị trường.

Đối với vấn đề nâng hạng thị trường, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, với những động thái điều chỉnh, minh bạch hóa, lành mạnh hóa, thị trường chứng khoán có thể được nâng hạng bởi FTSE Russell trong năm 2023 và MSCI vào năm 2024 hoặc năm 2025.

“Bước sang năm 2022, thị trường chứng khoán đang có những bước điều chỉnh sau 2 năm tăng khá nhanh, bộc lộ một số rủi ro như thao túng giá cổ phiếu, vi phạm công bố thông tin, buộc cơ quan quản lý có những biện pháp mạnh tay chấn chỉnh, lành mạnh hóa thị trường, được kỳ vọng đảm bảo thị trường phát triển an toàn, hiệu quả và bền vững hơn. Những chính sách, biện pháp này là cần thiết nhưng quan trọng hơn là cần có cách tiếp cận phù hợp theo hướng vừa kiến tạo thị trường phát triển, vừa kiểm soát được rủi ro với hành lang pháp lý phù hợp, thực thi hiệu quả và tăng niềm tin của nhà đầu tư, các chủ thể tham gia thị trường”, TS. Lực nhấn mạnh.

Trong khi đó, thị trường bảo hiểm được dự báo duy trì đà tăng trưởng, doanh thu phí bảo hiểm năm 2022 sẽ tiếp tục diễn biến tốt, động lực đến từ việc khung pháp lý thuận lợi. Doanh thu phí bảo hiểm được dự báo tăng khoảng 18 - 20%, trong đó bảo hiểm nhân thọ đóng vai trò là động lực chính cho tăng trưởng

Dựa trên những phân tích và nghiên cứu chuyên sâu về triển vọng đối với thị trường tài chính Việt Nam trong năm 2022, thay mặt nhóm chuyên gia thực hiện Báo cáo “Thị trường tài chính Việt Nam 2021 và triển vọng 2022”, TS. Cấn Văn Lực đã đưa ra các kiến nghị đối với Quốc hội, Chính phủ, NHNN và Bộ Tài chính và bản thân các định chế tài chính nhằm tận dụng cơ hội phát triển và giảm thiểu tác động tiêu cực của những thách thức đối với hoạt động của hệ thống tài chính Việt Nam. Trong đó, nhấn mạnh vào nội dung tạo điều kiện để tín dụng tăng vốn; hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, chính sách liên quan đến xử lý nợ xấu, lành mạnh hóa thị trường cổ phiếu, thị trường TPDN; tăng cường quản lý rủi ro hệ thống tài chính; đẩy nhanh xây dựng thể chế, hành lang pháp lý cho quản lý, phát triển kinh tế số, tài chính - ngân hàng số; khuyến khích phát triển tài chính xanh như tín dụng xanh, trái phiếu xanh…

Đình Thành, Đăng Tấn, Hà Sơn