Theo Bộ Công Thương, việc thủy điện Hố Hô xả lũ trong tình huống khẩn cấp là phù hợp với Quy trình vận hành hồ chứa để tránh nguy cơ xảy ra sự cố lớn hơn cho vùng hạ du.

Bộ Công Thương vừa có báo cáo kiểm tra vận hành xả lũ của của hồ thủy điện Hố Hô từ ngày 13/10 đến ngày 16/10/2016.

{keywords}
Thủy điện Hố Hô. Ảnh: L.Bằng

Bộ Công Thương cho biết, khoảng 16h30 ngày 14/10, do mưa lớn, nước lũ về nhanh, tại mái đào vai phải đập thủy điện Hố Hô xuất hiện sự cố sạt trượt, uy hiếp an toàn đối với các hạng mục Trạm biến áp 35 kV, máy phát điện dự phòng diesel 250kVA và nhà máy, nguy cơ gây mất điện, không mở được cửa van đập tràn khi lũ tăng, đe dọa an toàn đập.

Trong tình huống khẩn cấp đó, vào lúc 18h30 chủ đập đã chủ động vận hành đảm bảo an toàn công trình, mở hoàn toàn các cửa van đập tràn, vì vậy, đã gây ra lũ tập trung nhanh về hạ du.

Theo Bộ Công Thương, hồ chứa thủy điện Hố Hô có dung tích điều tiết nhỏ, khoảng 6 triệu m3, không có khả năng để cắt lũ cho hạ du, đặc biệt khi lũ về hồ nhanh, lưu lượng tăng từ 550 m3/s đến 1843 m3/s trong thời gian chỉ có 3 giờ 30 phút.

Ngoài ra, diện tích lưu vực đến đập công trình thủy điện Hố Hô chỉ là 278,6 km2 trong tổng diện tích lưu vực tới ngã 3 sông Ngàn Sâu và sông Tiêm là 830 km2 (khoảng 33,5%).

Diện tích lưu vực khu giữa từ đập Hố Hô tới ngã 3 sông Ngàn Sâu và sông Tiêm là 551,3 km2 (khoảng 66,5%).

“Vì vậy, việc ngập lụt ở hạ du còn do nước về từ lưu vực còn lại”, Bộ Công Thương nhận định.

Ngoài ra, theo Bộ Công Thương, việc vận hành xả lũ của hồ chứa Hố Hô trong tình huống khẩn cấp với lưu lượng lớn hơn so với lưu lượng tự nhiên (lượng nước xả lớn hơn trung bình khoảng 192 m3/s) từ 17h30 ngày 14/10/2006 đến 02h00 ngày 15/10/2006 tuy có ảnh hưởng nhất định tới việc lũ về ở hạ du nhưng là phù hợp với quy định của Quy trình vận hành hồ chứa nhằm đảm bảo an toàn cho công trình đập.

“Trường hợp không mở hoàn toàn cửa van tràn, mưa lớn tiếp tục kéo dài, sạt trượt làm trạm diesel và trạm phân phối điện bị tê liệt, mực nước trong hồ dâng cao tràn qua, gây vỡ đập thì thiệt hại cho khu vực hạ du sẽ vô cùng lớn”, Bộ Công Thương nhận định.

Tuy nhiên, Bộ Công Thương cũng chỉ ra nhiều sai sót của Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn (Chủ đập thủy điện Hố Hô) như chưa thực hiện đầy đủ, nghiêm ngặt các quy định tại quy trình vận hành về trách nhiệm thông tin, báo cáo; Thông báo gửi đến các cơ quan liên quan chưa đầy đủ nội dung, chưa phù hợp với tình huống vận hành công trình.; việc kiểm tra các hạng mục công trình trước mùa mưa lũ chưa chi tiết và khả thi; chưa đánh giá được các tình huống mất an toàn có thể xảy ra trong mùa mưa bão (như sạt vai đập, sạt lở đường vận hành vào nhà máy phương tiện cơ giới không vào được, hư hỏng đường lên đập)…

Bộ Công Thương cho biết sẽ xử lý vi phạm hành chính đối với Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn trong lĩnh vực an toàn đập. Trường hợp tái phạm sẽ xem xét thu hồi Giấy phép hoạt động điện lực. Đồng thời, yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tổng công ty Điện lực Miền Bắc chỉ đạo Công ty Cổ phần Thủy điện Hồ Bốn kiểm điểm nghiêm túc các tập thể, cá nhân liên quan.

Lương Bằng