Top 10 Nhà thầu xây dựng năm 2024
Top 10 Nhà thầu xây dựng hạ tầng - công nghiệp năm 2024
Top 10 Nhà thầu cơ điện năm 2024
Hành trình “gian nan thử sức” và triển vọng ngành xây dựng năm 2024
Năm 2023, những tín hiệu kém tích cực phủ sóng khắp thị trường xây dựng. Tăng trưởng kinh tế không như kỳ vọng, niềm tin thị trường suy yếu, bất động sản “bất động” khiến nguồn cung công việc giảm, vấn đề nợ đọng, thiếu vốn thêm nhức nhối. Theo thống kê của Vietnam Report, hơn một nửa số doanh nghiệp xây dựng niêm yết có doanh thu và lợi nhuận trước thuế năm 2023 giảm so với năm trước.
Lăng kính truyền thông cũng phản ánh rõ sự chững lại của thị trường. Kết quả phân tích truyền thông của Vietnam Report cho thấy, bối cảnh khó khăn chung của thị trường và tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh kém khả quan đã kéo mức độ "an toàn" thông tin (tỷ lệ chênh lệch thông tin tích cực và tiêu cực trong tổng số thông tin được mã hóa) của các doanh nghiệp ngành xây dựng sụt giảm so với năm trước.
Dù đối diện với nhiều thách thức nhưng phần lớn nhà thầu xây dựng vẫn đang nỗ lực phục hồi. Trong quý IV/2023, tín hiệu phục hồi đã xuất hiện dù vẫn còn chậm, một số doanh nghiệp đã có thể dứt lỗ, báo lãi trở lại.
Khảo sát về triển vọng ngành của Vietnam Report cho thấy, nhiều doanh nghiệp (52,6%) đã lạc quan hơn, 36,9% số doanh nghiệp dự báo chưa có sự cải thiện đáng kể và 10,5% số doanh nghiệp cho rằng tình hình có thể ảm đạm hơn.
Đặc biệt, tỉ lệ doanh nghiệp bày tỏ lạc quan về triển vọng ở tất cả các phân khúc đều cao hơn so với năm ngoái. Sự phân hóa về tâm lý lạc quan đối với các phân khúc tiếp tục được duy trì trong năm nay theo thứ tự: Xây dựng hạ tầng, Xây dựng công nghiệp, Xây dựng năng và tiện ích, Xây dựng nhà ở, Xây dựng thương mại.
Khảo sát của Vietnam Report cũng ghi nhận những động lực được kỳ vọng kích thích thị trường, đặt nền móng cho sự phục hồi của ngành trong năm nay.
4 “bài toán” khó của doanh nghiệp xây dựng
Theo Vietnam Report, những khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp trong ngành năm nay bao gồm nợ đọng, biến động giá nguyên vật liệu, vấn đề pháp lý, cạnh tranh và sức cầu yếu.
Những khó khăn này có thể được bao quát qua bốn bài toán lớn.
Bài toán nợ đọng - thiếu vốn
Hai năm trở lại đây, trong bối cảnh thị trường bất động sản nguội lạnh, dòng tiền của chủ đầu tư gặp khó, vấn đề nợ đọng càng trở nên gay gắt. Theo kết quả khảo sát của Vietnam Report, hoàn thiện chế tài xử lý chủ đầu tư chậm thanh toán nợ đọng là kiến nghị hàng đầu của doanh nghiệp xây dựng đối với Chính phủ (72,2%). Doanh nghiệp xây dựng mong muốn có cơ chế bảo lãnh thanh toán của chủ đầu tư để cân bằng lợi ích, quyền lợi giữa hai bên.
Bên cạnh đó, có 55,6% số doanh nghiệp xây dựng chia sẻ gặp khó khăn về vốn lưu động. Tín dụng ngân hàng được nới rộng, mặt bằng lãi suất giảm nhưng các doanh nghiệp xây dựng, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn khó khăn trong việc vay vốn khi điều kiện về khả năng tài chính không đủ đáp ứng yêu cầu từ phía ngân hàng.
Bài toán thiếu nguồn việc
Sức cầu yếu và tiến trình cấp phép, phê duyệt dự án chậm đã làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu nguồn việc của các doanh nghiệp. Chẳng hạn, trong mảng nhà ở thương mại, so sánh từ năm 2020 trở lại đây, số dự án nhà ở thương mại được cấp giấy phép xây dựng sụt giảm mạnh với chỉ 67 dự án trong năm 2023 (trong khi con số này trong các năm 2020, 2021, 2022 lần lượt là 743, 239 và 136 dự án). Xét trong quý IV/2023, theo Tổng cục Thống kê, chỉ có 18,9% doanh nghiệp xây dựng hoạt động từ 90-100% năng lực và 2,7% doanh nghiệp hoạt động trên 100% năng lực thực tế.
Bài toán cạnh tranh
Thực trạng thiếu việc làm tạo nên mất cân đối cung - cầu khiến thị trường xây dựng trở nên cạnh tranh khốc liệt. Thậm chí, tình trạng cạnh tranh phá giá đã xảy ra. Không những thế, thị trường xây dựng trong nước kỳ vọng được hưởng lợi từ làn sóng FDI đang đổ về Việt Nam, tuy nhiên, các doanh nghiệp xây dựng cũng sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh đến từ các nhà thầu ngoại khi nhiều chủ đầu tư FDI dành sự ưu tiên cho các nhà thầu đến từ quốc gia của họ.
Bài toán chi phí
Dù giá nguyên vật liệu, vật liệu xây dựng đã hạ nhiệt so với thời kỳ bão giá cách đây một năm song đây vẫn là nỗi lo thường trực đối với các doanh nghiệp. Theo kết quả khảo sát của Vietnam Report, đa số doanh nghiệp xây dựng dự đoán giá nguyên vật liệu sẽ tăng dù tỷ lệ tăng không quá “nóng”. Đáng chú ý, đối với nhóm doanh nghiệp xây dựng hạ tầng giao thông, hệ thống đơn giá, định mức thấp hơn rất nhiều so với thực tế được nhấn mạnh là một trong những khó khăn hàng đầu.
7 chiến lược trọng tâm của doanh nghiệp xây dựng
Giữa khó khăn, các doanh nghiệp đã bắt đầu công cuộc tái thiết, điều chỉnh chiến lược để thoát khỏi cơn khủng hoảng, duy trì hoạt động kinh doanh và năng lực cạnh tranh.
Tăng cường công tác quản trị rủi ro, đặc biệt là quản trị tài chính, là chiến lược ưu tiên hàng đầu của các doanh nghiệp trong năm 2024. Bối cảnh thị trường biến động, nhiều khó khăn buộc các doanh nghiệp phải dự báo tốt hơn về nhu cầu tiền mặt cần thiết cho hoạt động vận hành, vốn lưu động của dự án ở giai đoạn trước đấu thầu và giám sát chặt chẽ dòng tiền của dự án.
Đáng chú ý, chiến lược đa dạng hóa hoạt động kinh doanh có tỷ lệ lựa chọn tăng đáng kể so với năm trước. Trong bối cảnh nguồn việc hạn chế, để tránh phụ thuộc vào chu kỳ khó khăn của ngành bất động sản, đa dạng hóa kinh doanh trở nên quan trọng hơn.
Trong giai đoạn đang được kỳ vọng là thời kỳ chuyển giao, tăng trưởng trở lại của nền kinh tế, với những chiến lược củng cố sức mạnh nội tại, ứng phó linh hoạt phù hợp với nhịp biến động của thị trường, các doanh nghiệp xây dựng tin tưởng sẽ dựng xây nền móng cho sự hồi sức và bứt phá vươn lên.
Lễ công bố Top 10 Công ty Xây dựng năm 2024 do Vietnam Report và Báo VietNamNet tổ chức sẽ diễn ra vào tháng 4/2024 tại Hà Nội.
Vietnam Report