Chiều 30/5, triển lãm tư liệu báo chí Phật giáo chủ đề Kết nên một đài sen do báo Giác Ngộ, Ban thông tin - truyền thông Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP.HCM và thư viện Huệ Quang phối hợp tổ chức được khai mạc tại 85 Nguyễn Đình Chiểu, quận 3.

Thượng tọa Thích Tâm Hải thuyết minh về giá trị của những bức ảnh. Ảnh: Đăng Huy.

Theo đó, Kết nên một đài sen giới thiệu hơn 100 tác phẩm, ảnh tư liệu, báo chí về Bồ-tát Thích Quảng Đức và giai đoạn lịch sử của Phật giáo Việt Nam năm 1963 - với những cuộc đấu tranh bất bạo động của Phật giáo. Triển lãm kéo dài đến ngày 7/6, mở cửa từ 8h-17h mỗi ngày.

Thượng tọa Thích Tâm Hải, Trưởng Ban Thông tin - truyền thông Phật giáo TP.HCM, trưởng ban tổ chức cho biết, triển lãm với những tư liệu, hình ảnh thực tế phong phú được báo chí ghi nhận, các nhân chứng công bố, các nghiên cứu đề cập trong 60 năm qua.

Nhà nghiên cứu Trần Đình Sơn chia sẻ về những tư liệu tại triển lãm. Ảnh: Đăng Huy.

Thượng tọa trưởng ban tổ chức cho biết: “Nhìn lại ngọn lửa Bồ tát Thích Quảng Đức không phải chỉ để nhìn “một biến cố đau thương” hay sự kiện đã qua, mà chính là để soi lại chính mình, để nhận ra được ngọn lửa ấy trong sâu thẳm tâm thức mỗi chúng ta hôm nay, để thấy được tinh thần của một giai đoạn mà Phật giáo chan hòa trong buồn vui của dân tộc”.

Cùng trong dòng suy nghiệm ấy, Hòa thượng Thích Lệ Trang, Trưởng ban Trị sự Phật giáo TP.HCM khi xem những tư liệu quý này đã bày tỏ, nhìn lại những hình ảnh, những minh chứng xác thực, những hy sinh cao quý của chư vị thánh, chúng ta - những thế hệ đi sau - phải tu tập như thế nào để xứng đáng tiếp nối sự nghiệp của chư vị thánh tử đạo.

Hòa thượng Thích Lệ Trang thân lâm tham quan triển lãm Kết nên một đài sen. Ảnh: Đăng Huy.

Được biết, Hòa thượng Thích Quảng Đức, pháp danh Thị Thủy, pháp tự Hành Pháp, thế danh Lâm Văn Tuất, sinh năm 1897 tại làng Hội Khánh, quận Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hoà. Ngài xuất gia từ năm 7 tuổi với Hoà thượng Thích Hoằng Thâm.

Sau thời gian tu học ở quê nhà, năm 1934, ngài rời Khánh Hòa vào miền Nam để tiếp tục sứ mạng bảo vệ và phát triển Chánh pháp. Hòa thượng đã đi khắp các tỉnh miền Nam để giáo hóa, cũng từng đến Campuchia hai năm để học hỏi và nghiên cứu kinh diển theo truyền thống Theravada.  

Bồ-tát Thích Quảng Đức có công xây dựng hoặc trùng tu tất cả ba mươi mốt ngôi chùa. Ngôi chùa cuối cùng, nơi ngài trụ trì là chùa Quan Thế Âm, số 68 Nguyễn Huệ, quận Phú Nhuận (hiện con đường này đã chính thức được mang tên ngài).  

Không gian triển lãm tại 85 Nguyễn Đình Chiểu, quận 3, TP.HCM. Ảnh: Đăng Huy.

Ngày 20 tháng Tư nhuần năm Quý Mão, nhằm ngày 11-6-1963, trong một cuộc diễn hành của gần 1.000 Tăng Ni để tranh thủ chính sách “bình đẳng tôn giáo'” và sự tôn trọng lá cờ Phật giáo, Hòa thượng Quảng Đức đã nhận ra được Chánh pháp là ngọn đuốc thần soi sáng thế nhân, còn thân ngũ uẩn chỉ là giả tạm. Ngài bèn quyết định thực hành nguyện ước là tự thiêu thân để cúng dường Phật pháp, và cũng làm để làm động cơ thúc đẩy Chính  phủ giải quyết gấp rút năm nguyện vọng của Phật giáo, giải tỏa cho ba ngôi chùa ở Huế đang vị vây khốn.

Chính vì tâm nguyện ấy cho nên ngài đã tự tẩm xăng ướt mấy lớp cà-sa, rồi ngồi kiết-già ở giữa ngã tư Phan Đinh Phùng và Lê Văn Duyệt (nay là Nguyễn Đình Chiểu và Cách Mạng Tháng Tám, TP.HCM), tự tay châm ngọn lửa. Ngọn lửa bốc cao phủ kín thân mình, ngài vẫn an nhiên chắp tay tĩnh tọa, gương mặt không lộ vẻ hãi sợ, lo âu. Gần mười lăm phút sau, lửa tàn và ngài đã ngã xuống, trên tay vẫn còn quyết ấn Cam lồ.  Điều đặc biệt, trái tim của ngài bất diệt dù được thiêu với hàng ngàn độ vẫn vẹn nguyên, trở thành xá-lợi được Tăng Ni, Phật tử Việt Nam tôn kính.

Thượng tọa Thích Giác Dũng, Thư ký Hội đồng Giám luật thuộc Hội đồng Chứng minh GHPGVN, Trưởng khoa Luật học Phật giáo thuộc Học viện Phật giáo VN tại TP.HCM tỉ mỉ xem các hình ảnh tư liệu. Ảnh: Đăng Huy.

Sáng 30/5, tại chùa Long Sơn (TP.Nha Trang, Khánh Hòa) cũng diễn ra triển lãm ảnh “Ngọn lửa thiêng” do Ban trị sự Phật giáo tỉnh Khánh Hòa tổ chức.

Hình ảnh trưng bày tại triển lãm “Ngọn lửa thiêng” ở Khánh Hòa - quê hương Bồ-tát Thích Quảng Đức. Ảnh: Đăng Huy.

Triển lãm trưng bày 3 nội dung, gồm kỷ vật, pháp bảo, pháp khí liên quan đến cuộc đời Bồ-tát Quảng Đức; những hình ảnh biểu tình đòi quyền sống và tự do tôn giáo của Phật giáo tại Sài Gòn năm 1963, đặc biệt là những hình ảnh xuống đường tranh đấu tại TP.Nha Trang vào năm 1963 lần đầu tiên được công bố; và những tác phẩm mỹ thuật (hội hoạ và điêu khắc) lấy cảm hứng từ cuộc đời và đạo nghiệp vĩ đại của Bồ-tát Quảng Đức...

Triển lãm mở cửa đến hết ngày 8/6.