Ông Morrison cho biết Australia chưa nhận được lời đề nghị tham gia vào hành động quân sự chống Iran nào, nhưng cho biết bất cứ yêu cầu nào từ chính phủ của ông Trump cũng sẽ được cân nhắc “một cách nghiêm túc và dựa vào tính chất của nó”.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã kêu gọi Australia có một thái độ cứng rắn hơn đối với Tehran, và đóng một vai trò chủ chốt trong “liên minh toàn cầu” mới chống lại quốc gia Hồi giáo này.

Căng thẳng giữa Mỹ và Iran đang lên đến đỉnh điểm kể từ khi Nhà Trắng rút lui khỏi một hiệp ước hạt nhân mà Tổng thống Trump cho là “không công bằng”. Mỹ đã rút lui khỏi hiệp ước có tên JCPOA vào năm ngoái.

Trước thềm thượng đỉnh G20 tại Osaka, ông Pompeo đã kêu gọi Australia tham gia vào nhóm đồng minh mà ông gọi là “liên minh toàn cầu” chống Iran, quốc gia đã bắn hạ một máy bay dò thám của Mỹ vào tuần trước. Iran cho rằng máy bay này đã bay vào không phận của họ.

Tuy nhiên, khi mà chính phủ của ông Trump đang tăng cường các lệnh trừng phạt và tấn công về tư tưởng, ông Pompeo cho biết Mỹ mong muốn Australia sẽ áp đặt thêm các lệnh cấm vận kinh tế lên Iran.

“Tôi nghĩ Australia là một nhân tố quan trọng ở đây”, ông Pompeo nói với tờ Australian. “Tôi nghĩ tiếng nói của họ có sức nặng bởi vì họ, như rất nhiều quốc gia khác, phải chịu đựng việc quốc gia tài trợ khủng bố lớn nhất thế giới đang tiếp tục xây dựng chương trình tên lửa, mà sẽ đe dọa không chỉ Trung Đông mà toàn thế giới”.

“Australia là một nhân tố kinh tế quan trọng, nên việc áp dụng thêm các lệnh cấm vận cũng sẽ được hoan nghênh”.

{keywords}
Lãnh đạo Mỹ - Australia trong một buổi tiệc tối hôm 27/6 tại Nhật Bản, trước thềm thượng đỉnh G20

Với tình hình ngày càng căng thẳng, hôm 28/6 Thủ tướng Morrison đã được đài ABC hỏi rằng khi ông gặp ông Trump và các quan chức chính phủ cấp cao của Mỹ trong buổi tiệc tối hôm 27/6, Mỹ đã đề nghị hay thảo luận về việc Australia sẽ tham gia vào hành động quân sự chống Iran hay chưa.

Ông Morrison cho biết chưa có đề nghị nào được đưa ra, tuy nhiên Australia đang theo dõi sát sao các diễn biến. “Chưa có yêu cầu nào, và ở thời điểm này tôi nghĩ vẫn hơi sớm để nói về việc đó, nhưng dĩ nhiên là chúng tôi rất lo ngại”, Thủ tướng cho biết.

“Tất nhiên là chúng tôi sẽ hợp tác sát sao, tuy nhiên bất cứ lời đề nghị nào như vậy cũng sẽ được cân nhắc như thường lệ”.

Khi được hỏi về việc liệu ông có thể loại trừ việc Australia hỗ trợ quân sự cho Mỹ hay không, ông Morrison cho biết: “Chúng tôi sẽ cân nhắc bất cứ yêu cầu nào của một đồng minh như Mỹ một cách nghiêm túc và dựa vào tính chất của lời đề nghị”.

Bộ trưởng Thương mại Australia Simon Birmingham cũng cho biết vào sáng hôm 28/6 rằng Australia chưa quyết định áp dụng thêm các lệnh trừng phạt kinh tế, tuy nhiên đang cân nhắc phương án này. “Tình huống hiện nay rất đáng lo ngại”, ông nói với ABC Radio.

Ông Birmingham cho biết chính phủ đang tiếp tục đánh giá xem các lệnh cấm vận hiện thời của Australia có đang “có tác dụng” hay không, và đang xem xét các “biện pháp bổ sung” mà chính phủ của ông Trump đã thực hiện.

Anh Thư