Trong dự thảo, Bộ Công an đề xuất xếp hạng và chấm điểm công dân số. Mục đích xây dựng hệ thống điểm công dân số được Bộ Công an đưa ra nhằm tạo cơ chế đo lường và khuyến khích người dân tích cực tham gia môi trường số.
Việc gắn điểm số với các lợi ích cụ thể cũng nhằm thúc đẩy người dân chủ động cập nhật dữ liệu, sử dụng dịch vụ số an toàn và đóng góp xây dựng xã hội. Đồng thời, điểm công dân số không áp dụng để xử phạt hay hạn chế quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
Hành vi vi phạm pháp luật sẽ được xử lý theo quy định hiện hành và trường hợp vi phạm nghiêm trọng có thể cảnh báo hoặc tạm dừng cộng điểm cho đến khi khắc phục xong.
Bộ Công an cũng đề xuất phân thành 3 loại công dân số tích cực (từ 350 điểm trở lên), công dân số cơ bản (từ 100 - 349 điểm) và dưới 100 điểm chưa xếp hạng.
Khi trở thành công dân số tích cực, người dân sẽ được giảm từ 10-100% đối với 127 loại thuế, phí. Trong đó, các thủ tục hành chính phổ biến như đăng ký kết hôn, cư trú, khai sinh, khai tử, cấp phép xây dựng, cấp giấy phép lái xe, cấp lại thẻ căn cước… sẽ được miễn phí hoàn toàn.
Dự thảo cũng nêu để trở thành công dân số, điều đầu tiên người dân phải được cấp tài khoản định danh điện tử trên VNeID, có khả năng sử dụng dịch vụ công và dịch vụ số an toàn, có trách nhiệm và tuân thủ pháp luật.
Người dân khi hoàn tất hồ sơ VNeID đạt 100% sẽ được cộng 100 điểm và mặc định trở thành công dân số cơ bản. Người dân cũng có thể kiếm điểm từ các hoạt động như góp ý dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, tương tác với đại biểu Quốc hội, tham gia khảo sát của cơ quan nhà nước, phản ánh kiến nghị, sử dụng mạng xã hội trên VNeID, sử dụng dịch vụ y tế số trên VNeID, hoàn thành khóa học bình dân học vụ số…
Sau khi lấy ý kiến, nghị quyết nếu được thông qua sẽ có hiệu lực từ ngày ký ban hành đến ngày 28/2/2027.
Các hoạt động được cộng điểm công dân số:
1. Nhóm Quản lý & xác thực dữ liệu cá nhân:
| Hoạt động | Mức điểm | Ghi chú |
| Hoàn tất hồ sơ VNeID đạt 100% (lần đầu) | 100 điểm | Thực hiện 01 lần, giữ nguyên điểm hàng năm khi điểm sử dụng thường xuyên >=50 điểm |
| Điểm sử dụng thường xuyên: Truy cập ứng dụng VNEID trung bình 01 lần/ tuần | 2 điểm/ tuần | Điểm có giá trị trong năm được giữ lại 30% điểm vào năm tiếp theo |
| Tích hợp giấy tờ thiết yếu (mỗi loại) | 5 điểm/lần | |
| Cập nhật thông tin thay đổi trong 30 ngày | 3 điểm/lần | |
| Sử dụng chữ ký số trong giao dịch (không phải thủ tục hành chính) | 2 điểm/lần |
2. Nhóm Sử dụng dịch vụ số xác thực qua VNeID:
| Hoạt động | Mức điểm | Ghi chú |
| Thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến | 7 điểm/lần | Điểm có giá trị trong năm được giữ lại 30% điểm vào năm tiếp theo |
| Giao dịch tài chính số (Mở tài khoản ngân hàng, ví điện tử, Mobi Money trên VNeID, sử dụng thanh toán trên VNeID) các dịch vụ tài chính khác trên VNeID hoặc tích hợp với VNeID | 5 điểm/giao dịch | |
|
Sử dụng dịch vụ y tế số (đặt lịch/ nhận kết quả) |
5 điểm/giao dịch | |
| Mua sắm, sử dụng dịch vụ thương mại điện tử trên VNeID, hoặc tích hợp với VNeID | 5 điểm/giao dịch | |
| Sử dụng mạng xã hội trên VNeID | 2 điểm nếu có truy cập trong ngày | |
| Hoàn thành khoá học Bình dân học vụ số (có chứng nhận) | 5 điểm/khoá | |
| Các dịch vụ số khác trên VNeID hoặc các dịch vụ số của các đơn vị tích hợp, đăng nhập bằng VNeID | 5 điểm/lần |
3. Nhóm Tham gia cộng đồng và đóng góp xã hội:
| Hoạt động | Mức điểm | Ghi chú |
| Góp ý dự thảo văn bản quy phạm pháp luật | 10 điểm/lần | Điểm có giá trị trong năm được giữ lại 30% điểm vào năm tiếp theo |
| Tương tác với đại biểu Quốc hội | 5 điểm/lần | |
| Tham gia khảo sát của cơ quan nhà nước | 5 điểm/lần | |
| Chia sẻ dữ liệu phục vụ quản trị (được chấp thuận) | 5 điểm/lần | |
| Phản ánh kiến nghị với Cơ quan nhà nước | 5 điểm/lần được tiếp nhận, xử lý thành công |
4. Hỗ trợ nhóm yếu thế: Cộng thêm 50 điểm/năm cho công dân thuộc nhóm yếu thế (người cao tuổi, người khuyết tật, đồng bào dân tộc thiểu số) khi đạt tối thiểu 150 điểm từ các mục trên.
.svg){kind=icon}
