Bức tường pháp lý bắt đầu

Điều này đã được dự báo trước. Trước giờ “G” các cơ quan chính phủ không dặn dò nhân viên như lần trước.

Trên Quốc hội, các nghị sĩ dân chủ tự tin là sẽ không có chuyện đóng cửa, các nghị sĩ cộng hòa cũng biết rằng sẽ không đóng cửa nhưng họ không coi đó là thắng lợi.

Lý do vì sao?

16 tiểu bang, dẫn đầu là California, liên kết lại đưa ông Trump ra tòa án liên bang vùng bắc California. Ảnh: Guardian.

Sau kết quả không tốt của lần đóng cửa kéo dài nhất trong lịch sử đất nước, gây ra không ít hỗn loạn, Đảng Cộng Hòa đã bị đồng nghĩa với chữ đóng cửa, và có lẽ vì thế họ phải bằng bất cứ giá nào không để bị mang tiếng như lần trước.

Kết quả là khoảng dự toán ngân sách từ nay cho đến cuối năm, chỉ có được 1 tỉ 300 ngàn đô la để dùng vào việc bảo vệ biên giới phía nam, ít hơn cả lần dự toán hụt trước giáng sinh năm ngoái là 1 tỉ sáu. Mà dùng vào việc bảo vệ biên giới nói chung chứ không phải xây bức tường “vật lý sờ thấy được” như ông Trump và các cử tri trung thành của ông mong muốn.

Lần này người ta cũng dự đoán là ông Trump đã bớt mạnh miệng, vì lần trước uy tín của ông bị tổn thất vì gắn với nhãn đóng cửa không mấy hay ho.

Nhưng ông vẫn hù dọa, có điều chỉ đồng minh của ông hoảng sợ. Tối ngày thứ sáu, trước giờ ông ký bản dự toán ngân sách, một số dân biểu cộng hòa tổ chức…. cầu nguyện trong quốc hội, mong Tổng thống đừng thay đổi đột ngột như lần trước.

Nhưng nhất định ông phải có bức tường, vì chẳng còn mấy chốc nữa lại đến bầu cử, các cử tri trung thành lại trách ông là thất hứa.

Ông đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp. Với việc tuyên bố như vậy ông có thể không cần quốc hội mà điều động vốn liếng đã được phân bổ trong các cơ quan hành pháp do ông quản lý, về xây tường.

Và người ta đang nói tới những món tiền nằm trong Bộ quốc phòng chưa được dùng tới sẽ được đem ra để xây tường.

Nhưng, chỉ vài tiếng đồng hồ sau khi tình trạng khẩn cấp được tuyên bố, đối thủ của ông bắt đầu đưa ông ra tòa, với lý do ông lạm quyền.

Đối thủ mắng ông lạm quyền đã đành, đồng minh của ông cũng chỉ trích ông, vì họ sợ tạo thành một tiền lệ, rồi sau này một vị tổng thống của đảng dân chủ cũng có thể tuyên bố tình trạng khẩn cấp để làm bất cứ điều gì họ muốn.

16 tiểu bang, dẫn đầu là California, liên kết lại đưa ông Trump ra tòa án liên bang vùng bắc California. Các tiểu bang này là những tiểu bang cấp tiến nằm đa số ở dọc hai bờ biển với hai bang giàu mạnh là California và New York. Và chúng ta cũng nên nhớ rằng tiểu bang California là bang nhà của bà nghị sĩ dày dạn kinh nghiệm chính trị Nancy Pelosi, đã thắng ông Trump rất rõ ràng trong lần đóng cửa trước giáng sinh năm ngoái.

Với hệ thống chính trị của Mỹ, một quan tòa liên bang ở bất cứ khu vực nào trên nước Mỹ cũng có thể xử thua hay thắng cho tổng thống. Và như vậy khả năng tòa án Bắc California chặn quyết định tình trạng khẩn cấp là có thể xảy ra, và sau đó sẽ phải lên tòa tối cao.

Song song với việc kiện ra tòa, phe đối lập dân chủ còn đang chuẩn bị một cuộc bỏ phiếu không chuẩn thuận lệnh tình trạng khẩn cấp của Tổng thống. Mà nếu như họ liên kết được với một số nghị sĩ cộng hòa để có được hai phần ba quốc hội, thì họ có quyền vô hiệu hóa khả năng phủ quyết của ông Trump nữa.

Như vậy bức tường chưa thấy đâu, nhưng Tổng thống Trump đang vấp phải một bức tường pháp lý dài dằng dặc, từ điện Capitol trụ sở quốc hội cho đến tận biên giới. Các chủ đất ở vùng biên giới nơi có bức tường dự định cắt ngang cũng không hài lòng, vì họ không thấy đất nước bị khẩn cấp gì cả, mà lại bị mất đất. Họ cũng bắt đầu kiện.

Mà ông Trump đâu phải không biết chuyện kiện tụng này?

Ông vẫn làm để chứng minh với các cử tri tuyệt đối trung thành rằng ông rất quyết tâm xây tường. Nếu từ đây cho tới lúc bầu cử mà tiền bạc vẫn chưa xong thì cũng không sao, vì ông đã quyết tâm cơ mà.

Trong khi chờ đợi viên bộ trưởng quốc phòng tạm quyền (tướng Mattis đã từ chức vì bất đồng với sếp là ông Trump) xoay sở tiền bạc, ông Trump và gia đình đi nghỉ ở khu nghỉ mát Mar-a-Go của ông ở Florida, trong kỳ nghỉ cuối tuần dài ba ngày vừa qua.

Người ta bảo ông Trump là một vị tổng thống rất khác những vị tiền nhiệm, ngay cả tình trạng khẩn cấp của ông nó cũng khác.

Joaquin Nguyễn, từ Virginia (Hoa Kỳ)