Hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông là mối quan tâm và lợi ích chung của tất cả các nước; khu vực và tất cả các nước cần phải tiếp tục nỗ lực và chung sức vì những mục tiêu này.

Biển Đông: Nghị sĩ Mỹ trình nghị quyết phản đối Trung Quốc
Vừa cắt cáp, Trung Quốc vừa vu cáo Việt Nam tấn công tàu cá
Tướng Nguyễn Chí Vịnh: Các bên tuyệt đối không được sử dụng bạo lực
Chủ tịch ASEAN lên tiếng về Biển Đông

Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam Phạm Quang Vinh đã có phát biểu trên tại Hội nghị các quan chức cấp cao (SOM) tại Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), ASEAN+3 (ASEAN cùng Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc), Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF) diễn ra tại Surabaya, Indonesia từ 7-10/6.

Trưởng SOM ASEAN Việt Nam
Phạm Quang Vinh. Ảnh: TTXVN

Theo đó, Việt Nam ủng hộ các nỗ lực tăng cường xây dựng lòng tin và hợp tác vì hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông; phát huy hơn nữa các công cụ và cơ chế khu vực hiện có như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác (TAC), DOC, ARF…; thực hiện các cam kết trong Kế hoạch hành động ASEAN-Trung Quốc (giai đoạn 2011-2015) thông qua tại Cấp cao ASEAN-Trung Quốc tháng 10/2010 về việc tôn trọng, thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC và sớm họp lại Hội nghị Quan chức cao cấp ASEAN-Trung Quốc về thực hiện DOC.

Tuy nhiên, khu vực vẫn tiếp tục chứng kiến những diễn biến và vụ việc phức tạp, gây bất ổn định ở Biển Đông. Đáng quan ngại và nghiêm trọng là những vụ việc xảy ra liên tiếp gần đây. Ngày 26/5, tàu Bình Minh 02 của Việt Nam, trong khi đang hoạt động hoàn toàn trong vùng thềm lục địa và đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam đã bị tàu hải giám Trung Quốc cắt cáp. Tiếp đó, sáng 9/6, một vụ việc tương tự lại xảy ra, tàu Trung Quốc được sự yểm trợ của tàu ngư chính cỡ lớn đã tiến hành các hoạt động phá hoại tuyến cáp thăm dò của tàu Viking II đang tiến hành thu nổ địa chấn trong phạm vi vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam.

Ông Phạm Quang Vinh nhấn mạnh Việt Nam phản đối mạnh mẽ những hành động này. Những vụ việc nêu trên càng làm cho tình hình Biển Đông thêm bất ổn định, tìm cách biến khu vực hoàn toàn không có tranh chấp thành “khu vực có tranh chấp”, gây quan ngại không chỉ cho các quốc gia liên quan mà còn cho tất cả các nước cũng như cho hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở khu vực nói chung. Việt Nam khẳng định mạnh mẽ nguyên tắc tôn trọng luật pháp quốc tế và chủ quyền quốc gia, kiên quyết yêu cầu không để tái diễn những vụ việc như nêu trên, đồng thời chủ trương tiếp tục đối thoại, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình.

Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, Phạm Quang Vinh nêu rõ điều thiết yếu là phải tăng cường hơn nữa các thiết chế luật pháp ở khu vực; tất cả các bên phải nghiêm túc tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, UNCLOS và DOC; giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, thực hiện kiềm chế và không có các hành động làm phức tạp thêm tình hình. Đây là điều có ý nghĩa quyết định đối với hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông.

Ông Phạm Quang Vinh cho biết Hội nghị Cấp cao ASEAN 18 vừa qua đã khẳng định tầm quan trọng của DOC đối với hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông, và quyết định ASEAN sẽ tích cực phấn đấu nhằm sớm hoàn tất Quy tắc hướng dẫn thực hiện DOC và xúc tiến tham vấn về việc xây dựng Bộ quy tắc về ứng xử ở Biển Đông (COC). ASEAN đề nghị Trung Quốc cùng ASEAN tiếp tục nỗ lực, với tinh thần xây dựng, cởi mở và chân thành, giải quyết các vấn đề tồn đọng, để có thể sớm hoàn tất Quy tắc hướng dẫn thực hiện DOC.