Việt Nam và Campuchia là hai quốc gia đang phải đối mặt với gánh nặng của bệnh lao. Mặc dù đã có những tiến bộ đáng kể trong việc giảm tỷ lệ mắc bệnh lao, cả hai quốc gia đều đối mặt với thiếu việc hụt nguồn tài chính để loại bỏ bệnh lao hoàn toàn.
Việc điều trị lao xuyên biên giới còn gặp thách thức do mất dấu điều trị bệnh nhân lao do tính biến động cao, chia sẻ thông tin không đầy đủ và thiếu hệ thống giám sát người bệnh di cư qua biên giới.
Trong bối cảnh đó, hôm 19/5, Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) đã phối hợp với Chương trình Chống lao Quốc gia Việt Nam (CTCLQG), Bệnh viện Phổi Trung ương, Bộ Y tế Việt Nam và Trung tâm Phòng chống Lao và Phong Campuchia (CENAT) đã khởi động “Dự án Kiểm soát bệnh Lao khu vực biên giới Việt Nam và Campuchia” giai đoạn 2.
Mục tiêu của dự án này là để tăng cường sự tiếp cận của người di cư đối với dịch vụ chẩn đoán và điều trị lao, phù hợp với cam kết khu vực và toàn cầu. Bên cạnh đó, Thực hiện việc thử nghiệm Hệ thống chuyển gửi bệnh nhân qua biên giới các tỉnh An Giang, Tây Ninh của Việt Nam và Takeo, Svay Rieng của Campuchia và tăng cường quan hệ đối tác giữa các sở y tế tại các tỉnh dự án thông qua sự thành lập của nhóm Kỹ thuật lao/HIV.
Trong Báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2022, Việt Nam hiện vẫn là một trong 30 quốc gia có gánh nặng cao nhất toàn cầu về bệnh lao (TB) và lao đa kháng thuốc (MDR-TB), trong khi Campuchia đã không còn nằm trong danh sách 30 quốc gia toàn cầu của WHO có gánh nặng bệnh lao (2021-2025) và hiện còn nằm trong danh sách theo dõi.
Người thường xuyên di chuyển qua lại biên giới thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe do thiếu bảo hiểm y tế, rào cản ngôn ngữ, hiểu biết hạn chế về hệ thống chăm sóc sức khỏe ở nước đến và bị phân biệt đối xử. Những trở ngại này có thể khiến việc chẩn đoán và điều trị lao chậm trễ, làm gián đoạn quá trình điều trị dẫn đến kết quả điều trị kém và kháng thuốc (MDR-TB).
IOM đã phối hợp với Chương trình Chống lao quốc gia Việt Nam, Trung tâm Phòng chống Lao và Phong Campuchia thực hiện nghiên cứu để tìm hiểu các rào cản và các yếu tố thuận lợi mà người di cư vùng biên giới gặp phải trong việc tiếp cận và sử dụng dịch vụ chẩn đoán và điều trị lao đối với người di cư vùng biên giới ở 4 tỉnh nói trên.
Theo đó, việc chẩn đoán và điều trị bệnh lao cho người di cư qua biên giới gặp 3 rào cản chính. Đó là: Thứ nhất là rào cản cấu trúc. Các chương trình truyền thông giáo dục sức khỏe còn hạn chế, thiếu thốn về thông dịch viên, cán bộ y tế hướng dẫn và thời gian chờ đợi quá lâu. Thứ hai là rào cản tài chính. Việc điều trị bệnh lao trở thành gánh nặng tài chính cho người di cư qua biên giới, họ không có bảo hiểm y tế và chi phí điều trị và chẩn đoán cao. Cuối cùng là rào cản nhận thức, người bị bệnh lao thiếu kiến thức và bị kỳ thị, phân biệt đối xử.
Kết quả của nghiên cứu này sẽ nhằm hỗ trợ cho các cơ quan y tế có liên quan của hai Chính phủ xây dựng các hoạt động hợp tác nhằm kiểm soát bệnh lao ở khu vực biên giới giữa Việt Nam và Campuchia.
Tầm quan trọng của những người di cư khỏe mạnh đối với nền kinh tế thịnh vượng
Phát biểu tại lễ khởi động giai đoạn 2 của Dự án, bà Park Mihyung, Trưởng phái đoàn IOM tại Việt Nam, nhấn mạnh việc đảm bảo sức khỏe cho người di cư đòi hỏi nỗ lực toàn diện giữa các quốc gia tham gia vào quá trình di cư của họ.
"Điều quan trọng là cần phát triển và hoàn chỉnh hệ thống chuyển tuyến nhạy cảm với người di cư nhằm hỗ trợ những người di cư vùng biên giới mắc bệnh lao và tạo điều kiện thành lập các lực lượng phản ứng nhanh ở địa phương về bệnh lao và HIV/AIDS ở các tỉnh An Giang, Tây Ninh, Svay Rieng và Takeo. Như vậy mới có thể đảm bảo việc điều trị bệnh lao cho người di cư vùng biên giới không bị gián đoạn nhờ tất cả các mạng lưới y tế ở khu vực này", bà Park Mihyung nhấn mạnh.
Theo đánh giá của trưởng phái đoàn IOM tại Việt Nam, những nỗ lực này cho thấy tầm quan trọng của những người di cư khỏe mạnh đối với nền kinh tế thịnh vượng.
Được biết, những nỗ lực đảm bảo sức khỏe của người di cư được Hội đồng Y tế Thế giới công nhận là mục tiêu sức khỏe toàn cầu quan trọng và là nền tảng của các Mục tiêu Phát triển Bền vững. Dự án cũng gắn liền với việc thực hiện Quyết định số 5608/QĐ-BYT về kế hoạch triển khai Thỏa thuận toàn cầu về di cư do Bộ Y tế ban hành vào tháng 12/2020.
.svg){kind=icon}
