Trước đó, Canada là thành viên duy nhất trong liên minh tình báo Five Eyes không cấm hay hạn chế sử dụng thiết bị Huawei trong mạng 5G của mình. Mỹ và các nước khác – Anh, Australia và New Zealand – đều đã cấm cửa hãng công nghệ Trung Quốc.
Lệnh cấm của Canada cũng bao gồm ZTE, một trong các công ty công nghệ lớn nhất Trung Quốc. Theo Bộ trưởng Công nghiệp François-Philippe Champagne, những nhà cung cấp dịch vụ viễn thông đã lắp đặt thiết bị sẽ được yêu cầu ngừng sử dụng và loại bỏ. Tuy nhiên, họ không được đền bù.
Các nhà mạng lớn trong nước đã bắt đầu hợp tác với các nhà cung cấp thiết bị khác. Bộ trưởng An ninh công cộng Marco Mendicino cho rằng “có nhiều thế lực thù địch sẵn sàng khai thác lỗ hổng quốc phòng của chúng ta”. Ông nói chính phủ đã thực hiện đánh giá toàn diện và gấp đôi nỗ lực bảo vệ người Canada.
Chính phủ Mỹ đã vận động các nước đồng minh như Canada nhiều năm nay để loại trừ Huawei khỏi mạng 5G với nỗi lo bị theo dõi. Mỹ cảnh báo sẽ cân nhắc việc chia sẻ thông tin tình báo với bất kỳ nước nào còn dùng thiết bị Huawei.
Huawei liên tục phủ nhận cáo buộc. Người phát ngôn Huawei chia sẻ, công ty thất vọng song không bất ngờ trước quyết định của Canada. “Chúng tôi xem đây là một quyết định chính trị, sinh ra từ áp lực chính trị chủ yếu từ Mỹ”.
Phát ngôn viên tin tưởng thiết bị Huawei sẽ có mặt tại Canada trong các năm tới. Công ty hiện có hơn 1.500 nhân viên tại Canada và hơn 2/3 đang làm công việc nghiên cứu. Phát triển 5G sẽ giúp mọi người có tốc độ kết nối nhanh hơn, mang đến năng lực dữ liệu khổng lồ để đá ứng nhu cầu tăng mạnh khi ngày càng nhiều thứ kết nối với Internet và những công nghệ mới như thực tế ảo, game nhập vai, xe tự lái.
Huawei là nhà cung ứng thiết bị mạng cho các công ty viễn thông lớn nhất thế giới. Họ là biểu tượng của Trung Quốc trên hành trình trở thành cường quốc công nghệ, đồng thời cũng là đối tượng gây lo ngại của các nhà hành pháp, an ninh Mỹ.
Năm 2021, Mỹ, Canada và Trung Quốc đã thực hiện một “vụ trao đổi” quan trọng, liên quan đến ái nữ Huawei Mạnh Vãn Chu. Trung Quốc bắt giữ hai người Canada không lâu sau khi Canada bắt bà Mạnh – Giám đốc Tài chính Huawei – theo yêu cầu của Mỹ. Hai người Canada được trở về nước cùng ngày với ngày bà Mạnh quay về Trung Quốc sau khi đạt thỏa thuận với nhà chức trách Mỹ.
Theo ông Guy Saint-Jacques, cựu đại sứ Canada tại Trung Quốc, “quyết định (cấm Huawei) lẽ ra nên được thực hiện 2 hay 3 năm trước, tuy nhiên, muộn còn hơn không”. Ông dự đoán Trung Quốc sẽ sớm trả đũa.
Du Lam (Theo AP)