Quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa nhanh cùng biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp đã và đang đặt trẻ em trước nhiều nguy cơ tai nạn thương tích trong đời sống hằng ngày. Từ tai nạn giao thông, đuối nước, té ngã đến những rủi ro ngay trong sinh hoạt gia đình và trường học, trẻ em trở thành nhóm dễ bị tổn thương nếu thiếu các biện pháp phòng ngừa chủ động và đồng bộ.

Nhận diện rõ thách thức này, Chính phủ đã ban hành Quyết định phê duyệt Chương trình phòng, chống tai nạn thương tích trẻ em giai đoạn 2021–2030. Chương trình đặt mục tiêu giảm số trẻ em bị tai nạn và tử vong, đồng thời tạo dựng môi trường sống an toàn hơn tại gia đình, nhà trường và cộng đồng. Đây được xem là bước đi chiến lược, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Nhà nước trong bảo vệ quyền được sống an toàn của trẻ em.

W-Trẻ em.png
Trường học an toàn, hoạt động ngoại khóa được giám sát chặt chẽ góp phần tạo môi trường an toàn cho trẻ em.

Thực tế triển khai cho thấy, khi các giải pháp phòng ngừa được áp dụng đồng bộ, hiệu quả mang lại rất rõ nét. Theo Bộ Y tế, gần 500 xã, phường trên cả nước đã được công nhận là cộng đồng an toàn, giúp giảm tỷ suất tử vong do tai nạn tới 28% so với giai đoạn trước. Các lớp tập huấn kỹ năng nhận diện nguy cơ, kỹ năng sống an toàn và sơ cứu cơ bản được tổ chức rộng khắp góp phần giảm đáng kể số ca thương tích nặng ở trẻ.

Tai nạn thương tích vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và để lại hậu quả lâu dài cho trẻ em nếu không được phòng ngừa kịp thời. Vì vậy, xây dựng môi trường an toàn cho trẻ cần được tiếp cận từ gốc rễ, bắt đầu từ gia đình. Một “ngôi nhà an toàn” với lan can, ổ điện, khu vực bếp và ao hồ được kiểm soát rủi ro chính là lớp bảo vệ đầu tiên. Song song đó, “trường học an toàn” với cơ sở vật chất phù hợp, hoạt động ngoại khóa được giám sát chặt chẽ và giáo dục kỹ năng sống bài bản giúp trẻ tự tin ứng phó với các tình huống nguy hiểm.

Hành lang pháp lý ngày càng hoàn thiện cũng tạo nền tảng quan trọng cho công tác này. Luật Khám, chữa bệnh năm 2023 và Luật Đường bộ năm 2024 đã quy định cụ thể hơn về cấp cứu ngoại viện, trang thiết bị an toàn dành cho trẻ em, qua đó nâng cao khả năng cứu sống khi tai nạn xảy ra. Ngành y tế đang đẩy mạnh đào tạo kỹ thuật viên sơ cứu, phát triển mạng lưới cấp cứu và vận chuyển y tế, nhất là tại vùng sâu, vùng xa.

Cùng với đó, truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng giữ vai trò then chốt. Các chiến dịch truyền thông được triển khai đa dạng qua hệ thống y tế cơ sở, trường học và tổ chức xã hội giúp phụ huynh, giáo viên và trẻ em hiểu rõ nguy cơ, biết cách phòng tránh và xử trí ban đầu. Sự phối hợp chặt chẽ giữa y tế, giáo dục và giao thông đã tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực trong cộng đồng.