Là xã miền núi điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, tuy nhiên, với sự nỗ lực cố gắng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân, xã Cúc Phương được UBND tỉnh Ninh Bình công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Trước đó, Cúc Phương được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2020.
Còn nhớ, khi bắt đầu triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, xã phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức: Điều kiện tự nhiên không thuận lợi, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm đa số (89%),…
Mặc dù đã được Trung ương, tỉnh và huyện quan tâm hỗ trợ đầu tư tuy nhiên nhiều năm trước, hạ tầng thiết yếu về giao thông, trường học, y tế của địa phương vẫn chưa đồng bộ. Bởi vậy, khi khiển khai Chương trình xây dựng nông thôn mới, Đảng bộ, chính quyền xã Cúc Phương đã quyết liệt trong vận dụng các chính sách, nguồn lực để thực hiện đồng bộ các giải pháp, nhất là phát triển hạ tầng, triển khai các nguồn vốn phát triển sản xuất, hỗ trợ đào tạo và dạy nghề cho người nghèo, hỗ trợ người dân tiếp cận các dịch vụ về y tế, văn hóa, giáo dục,…
Đặc biệt, xã tập trung đầu tư xây dựng đồng bộ hệ thống hạ tầng nông thôn nhằm phát triển kinh tế - xã hội. Thực hiện tiêu chí thu nhập và tỷ lệ hộ nghèo, là xã miền núi, Cúc Phương xác định phát triển kinh tế tập trung vào chăn nuôi và trồng cây công nghiệp. Xã đã triển khai nhiều giải pháp phù hợp, trong đó giao nhiệm vụ cụ thể cho các tổ chức hội, đoàn thể như Hội phụ nữ, Hội nông dân, Đoàn thanh niên… huy động các nguồn vốn ưu đãi, giúp hộ nghèo, cận nghèo được vay vốn phát triển kinh tế. Cùng với đó tích cực chuyển giao KHKT đến người dân, khuyến khích chuyển dịch cơ cấu cây trồng, con nuôi phù hợp với điều kiện đồi rừng tại địa phương.
Hiện nay, các tổ chức hội, đoàn thể trong xã huy động dư nợ cho vay từ các ngân hàng gần 100 tỷ đồng, cho hàng trăm hội viên, đoàn viên vay phát triển sản xuất, chăn nuôi, kinh doanh dịch vụ. Chăn nuôi trên địa bàn xã tập trung vào các con nuôi đặc sản, con nuôi cho giá trị kinh tế cao như trâu bò, hươu, dê, ong, nhím, lợn, gà rừng… Xã Cúc Phương duy trì nuôi trên 1 nghìn con trâu, bò; gần 500 con hươu; trên 700 đàn ong; hàng nghìn con dê, nhím, lợn; hàng chục nghìn con gia cầm…, ước mỗi năm cho giá trị kinh tế hàng chục tỷ đồng.
Cùng với đó, xã tạo điều kiện cho các hoạt động tiểu thủ công nghiệp, kinh doanh thương mại và dịch vụ trên địa bàn phát triển. Từ đó các dịch vụ ăn-nghỉ, dịch vụ tổng hợp, vận tải, tạp hóa… phát triển đa dạng, góp phần tạo nguồn thu và việc làm cho lao động địa phương, từng bước giảm số hộ nghèo, hộ cận nghèo, nâng cao thu nhập cho người dân.
Kiên định tinh thần xây dựng nông thôn mới với tinh thần có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc, đến nay, cơ sở hạ tầng của Cúc Phương được đầu tư khang trang, sạch đẹp, hệ thống đường giao thông được đầu tư nâng cấp, người dân các thôn thi đua thực hiện phong trào bằng những việc làm thiết thực. Những nỗ lực đó đã "đơm hoa, kết trái".
Ngày 22 tháng 8 năm 2023, UBND tỉnh Ninh Bình đã ban hành Quyết định số 685/QĐ-UBND, công nhận xã Cúc Phương đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2023. Để hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới nâng cao, Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân trong xã đã chung sức, đồng lòng tích cực đẩy mạnh các phần việc và hoàn thành theo đúng lộ trình, kế hoạch đề ra.