Tôi gặp GS. Hà Vĩnh Thọ lần đầu tiên cách đây vài chục năm. Tôi vô cùng ấn tượng với ông, về phong cách sống, về tâm rộng mở, về tinh thần phụng sự xã hội, về những câu chuyện ông đã thực chứng. Cũng nhờ gặp GS. Hà Vĩnh Thọ mà tôi có cơ hội nói chuyện tiếng Pháp, thứ ngôn ngữ tôi được dạy từ cấp 3 Chuyên Ngoại ngữ, thay vì tiếng Anh như những người khác. Những ấn tượng về ông cứ thế mãi theo tôi.
Bẵng đi một thời gian, tôi gặp lại ông tại Cố đô Huế, khi GS. Hà Vĩnh Thọ về thuyết giảng và hướng dẫn các thầy cô giáo Việt Nam trong hội thảo về "Trường học hạnh phúc".
Chính tại buổi gặp gỡ định mệnh ấy, chúng tôi bàn với nhau để ông viết gấp và cho xuất bản cuốn sách Happy children – Hiểu về sự phát triển của trẻ để nuôi dạy con an lạc và hạnh phúc. Và hôm nay tôi muốn chia sẻ một tin bất ngờ, niềm vui to lớn vô cùng của chúng tôi - rằng sách được quyết định tái bản đúng 1 ngày sau khi chính thức có quyết định phát hành.
Đây là chuyện lớn trong ngành xuất bản, nhất là khi văn hoá đọc tại Việt Nam còn chưa cao và sách lậu vẫn tràn lan tại nhiều nơi chưa có cách nào dẹp hết.
Tôi ấn tượng nhất với GS. Hà Vĩnh Thọ khi ông nghiên cứu đầy đủ, sâu sắc, bài bản và các nghiên cứu của ông đều mang tính thực tiễn cao, mang ra ứng dụng rất tốt không chỉ ở các nước châu Âu mà còn tại châu Á.
Tôi sẽ chẳng bao giờ quên những chia sẻ tâm huyết của ông, bất kỳ ngôi trường học hạnh phúc nào cũng đều phải dựa trên 3 yếu tố mà đích thân GS. Hà Vĩnh Thọ gọi là ba kết nối, hay nói cách khác là 3 chế độ chăm sóc. Ông nhấn mạnh đi nhấn mạnh lại và nhờ tôi chia sẻ với tất cả các thầy cô giáo và học sinh.
Yếu tố đầu tiên - là cần dạy cho cả giáo viên và học sinh cách chăm sóc tốt cho bản thân về thể chất, tinh thần, tình cảm. Yếu tố thứ hai - là biết cách quan tâm đến người khác. Yếu tố thứ ba - là mọi người cần cảm thấy mình là một phần của cộng đồng, được sự chấp nhận của xã hội, cần tạo ra một cộng đồng mà mọi người đều cảm thấy bản thân chính là một phần trong đó.
Tôi đã mang triết lý này và rất nhiều những chia sẻ khác của GS. Hà Vĩnh Thọ trong sách Happy children – Hiểu về sự phát triển của trẻ để nuôi dạy con an lạc và hạnh phúc đến nhiều ngôi trường, đến với nhiều thầy cô và phụ huynh học sinh và ai cũng rất thích và mang về ứng dụng thành công.
Tôi cũng đã thuộc lòng và làm cho nhiều bạn bè, đối tác, người thân của tôi thuộc lòng câu nói của GS. Hà Vĩnh Thọ: "Đứa trẻ giống như một miếng bọt biển. Nếu bạn đặt miếng bọt biển trong chất lỏng màu đỏ, miếng bọt biển sẽ thấm và chuyển thành màu đỏ. Nếu bạn đặt miếng bọt biển trong chất lỏng màu xanh lam, miếng bọt biển sẽ dần chuyển sang màu xanh lam".
Rất nhiều người cảm ơn vì đã nghe tôi chia sẻ và thấu hiểu ba khía cạnh phụ thuộc lẫn nhau trong quá trình phát triển của một đứa trẻ. Đó là yếu tố di truyền, khi nó đóng vai trò rất quan trọng. Đó là yếu tố môi trường, bắt đầu với gia đình, bạn bè và kế đến là xã hội. Đó là yếu tố thứ ba, là chiều thứ ba, khá bí ẩn - chính bản thân đứa trẻ.
Sớm nay tôi thức giấc sớm, thiền toạ 30 phút và cầm trên tay cuốn Happy children – Hiểu về sự phát triển của trẻ để nuôi dạy con an lạc và hạnh phúc. Tôi cứ cầm trên tay một lúc và cảm nhận về hạnh phúc của các bậc cha mẹ, của các thầy cô giáo khi đọc cuốn sách này để ứng dụng.
Tôi như thấy rất rõ hạnh phúc của hàng ngàn, hàng vạn em nhỏ khi được thay đổi cuộc sống nhờ cuốn sách nhỏ này. Rồi tôi chậm rãi đọc từng chương của cuốn sách từ Hiểu về sự phát triển của trẻ, đến Nuôi dạy con với sự chú tâm và cuối cùng là Trường học hạnh phúc.
Đọc xong, nhắm mắt lại, ngồi yên một lúc và viết những dòng chữ này. Tôi quyết định sẽ mang ngay cuốn sách này đi tặng khắp nơi, bất cứ nơi nào tôi có mặt, bất cứ ai đủ duyên.
Thứ 3 tới đây, tôi sẽ có chương trình thuyết trình tại tỉnh Cà Mau với chủ đề Phát huy văn hoá đọc trong cộng đồng, đặc biệt trong hệ thống thư viện trường học tại Tỉnh Cà Mau, cùng với những cuốn sách khác về chủ đề hạnh phúc như: Gieo trồng hạnh phúc, Hạnh phúc thật giản đơn, Lớp học hạnh phúc, Thầy cô giáo hạnh phúc sẽ thay đổi thế giới… Nhất định tôi sẽ mang cuốn sách quý này đưa vào những sách sẽ tặng.
Tôi ngồi và thành tâm biết ơn GS. Hà Vĩnh Thọ - người đã từng làm việc cho Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế tại các vùng chiến sự ở khắp châu Á, Trung Đông, châu Phi và châu Âu trước khi trở thành Giám đốc chương trình của Trung tâm Hạnh phúc Quốc gia ở Bhutan.
Tôi biết ơn ông với tư cách là giáo sư thỉnh giảng tại một số trường đại học, trong đó có UCLouvain (Bỉ), Đại học Osnabrück (Đức) và Đại học Geneva (Thụy Sĩ) đã dày công nghiên cứu và đem kết quả ra ứng dụng thành công vào thực tiễn. Tôi muốn cuốn sách này có trong mỗi gia đình, trong từng lớp học, trong hành trang của mỗi thầy cô giáo và mỗi phụ huynh.
Tháng 10 này, trong chuyến đi hội sách lớn nhất thế giới Frankfurt Book Fair, tôi dự kiến sẽ đến Thuỵ Sĩ thăm GS. Hà Vĩnh Thọ, ngồi chơi với ông và lại, vẫn như bữa trước ở Huế, bàn về hạnh phúc, nhất là hạnh phúc cho trẻ em, cho trường học.
TS. Nguyễn Mạnh Hùng
Chủ tịch Thái Hà Books