Đại gia Miền Tây: ‘Cá mập’ Việt nổi danh toàn cầu

- Trái ngược với tình trạng bi đát, vỡ nợ, phá sản của hàng loạt doanh nghiệp thủy sản, một số “ông trùm” trong lĩnh vực này lại nổi lên mạnh mẽ nhờ chú trọng vào năng lực cốt lõi là con cá tra, con tôm - vốn là thế mạnh của Việt Nam.

Nổi danh trong bão

Tạp chí thủy sản nổi tiếng nhất thế giới Intrafish Seafood vừa công bố Top 100 người có ảnh hưởng lớn nhất đến ngành thủy sản toàn cầu, trong đó Việt Nam có 2 cái tên, trong đó có ông Lê Văn Quang, Chủ tịch CTCP Tập đoàn Thủy sản Minh Phú (MPC) với thứ hạng thứ 54.

Sự bứt phá của Minh Phú và gia đình ông Lê Văn Quang đã biến DN của ông đã thành một đế chế xuất khẩu tôm với sản lượng xuất khẩu lên tới 50.000 tấn/năm và doanh thu trên 730 triệu USD trong năm qua. DN này đang hướng tới mốc 1 tỷ USD sau khí tăng đột phá trên 40%/năm trong hai năm 2013-2014.

Trước đó, trong danh sách Top 100 DN thủy sản lớn nhất thế giới năm 2014 được Undercurrentnews - tạp chí chuyên về thủy sản có trụ sở ở Anh, công bố, Minh Phú đứng ở vị trí 23. MPC cũng lọt danh sách 20 DN Đông Á được Diễn đàn Kinh tế Thế giới vinh danh là công ty phát triển toàn cầu.

Những gương mặt nổi tiếng về sự thành công trong ngành thủy sản

Còn trên TTCK Việt Nam, tài sản của gia đình ông Quang chứng kiến sự tăng hạng đột biến. Ông và vợ - bà Chu Thị Bình mỗi người đều “kiếm thêm” hơn 1.000 tỷ đồng trong năm vừa qua. Vợ ông Quang lọt tốp 10 người giàu nhất trên TTCK, trong khi ông Quang đứng số 11.

Trong khi các DN thủy sản đồng loạt gặp khó, Thủy sản Vĩnh Hoàn (VHC) của bà chủ tịch Trương Thị Lệ Khanh chứng kiến tăng trưởng đột biến về doanh thu và lợi nhuận. Cổ phiếu VHC trong năm 2014 tăng trưởng ba con số. Bà Khanh cũng là một trong vài người có tài sản tăng trên 1.000 tỷ đồng và hiện là người giàu thứ 7 trên TTCK.

Đây là lần đầu tiên một phụ nữ tự lèo lái một DN lọt vào tốp 10, thay cho những cái tên một thời ngự trị trên tốp đầu của bảng này như: Trương Gia Bình, Đặng Thành Tâm, Đặng Văn Thành...

Thủy sản Hùng Vương của ông Dương Ngọc Minh cũng có doanh thu tăng trưởng cao đến bất ngờ trong vài năm gần đây và cũng đang hướng tới ngưỡng 1 tỷ.

10 năm qua, doanh thu của Hùng Vương tăng tới 1.000 lần. Trong năm 2013, doanh thu của HVG tăng 46% và trong năm 2014 tốc độ tăng có thể cũng ở mức tương tự khi mà 9 tháng đầu năm đã bằng cả năm liền trước.

Tiền thật và làm thật

Cho dù quy mô đã rất lớn nhưng các DN nói trên đều có mức tăng trưởng doanh thu đột phá, một gấp 1,4-1,5 lần trong vài năm gần đây và thị phần ở cả trong và ngoài nước đều mở rộng.

Sự bứt phá của các đại gia này đáng nể ở tốc độ nhanh và thời điểm. Kết quả này trái ngược với thảm cảnh các đại gia thủy sản lâm nguy diễn ra trên khắp khu vực ĐBSCL, với những cái tên đã vấp ngã như Bianfishco của nữ đại gia Diệu Hiền, hay Phương Nam, Thiên Mã, Sông Hậu...

Xuất khẩu cá tra, tôm của Việt Nam  thuộc loại hàng đầu thế giới

Ba gương mặt: bà Trương Thị Lệ Khanh, bà Chu Thị Bình và ông Dương Ngọc Minh đều lọt tốp 10 người giàu nhất trong năm 2014, vượt lên trên nhiều đại gia trong lĩnh vực ngân hàng, BĐS, công nghệ, chứng khoán, bán lẻ...

Sự thành công của Minh Phú, theo Intrafish Seafood, là do DN này được biết đến trên thị trường thế giới như một ông trùm trong lĩnh vực chế biến và xuất khẩu tôm của Việt Nam với năng lực chế biến hơn 300 tấn tôm nguyên liệu/ngày và thế mạnh về công nghệ chế biến tôm tiên tiến, hiện đại.

Vĩnh Hoàn, trong khi đó, là một DN có năng lực nuôi trồng và sản xuất cá tra hàng đầu Việt Nam. DN này chủ động về nguồn nguyên liệu cho chế biến cá xuất khẩu, đồng thời đang tập trung gia tăng chuỗi giá trị theo chiều sâu và tiên phong trong những công nghệ mới như sản xuất Collagen từ da cá.

Trái ngược với tình trạng vay nợ ngập đầu, gấp 4-5, thậm chỉ cả chục lần của nhiều DN thủy sản, Vĩnh Hoàn có nợ ngắn hạn cũng như tổng nợ chỉ bằng khoảng 50-60% so vốn chủ sở hữu. Nhưng quan trọng nhất, ngay từ những năm đầu hoạt động, Vĩnh Hoàn đã tập trung vào chất lượng, vào sự chuyên nghiệp trong sản xuất và việc xây dựng uy tín ở các thị trường trên thế giới. DN của bà Khanh đã nhanh chóng nâng cấp dây chuyền sản xuất, đầu tư vùng nguyên liệu và nghiên cứu phương án tận dụng nguyên liệu thừa sau chế biến như xương hay đầu cá. Và gần đây là sản phẩm Collagen đầy triển vọng.

Cũng như Vĩnh Hoàn, Hùng Vương của ông Ngọc Minh cũng ưu tiên chủ động nguồn nguyên vật liệu, đồng thời nâng cao năng lực tài chính. Ngoài việc tập trung vào chất lượng, mở rộng quy mô nuôi trồng chế biến, Hùng Vương liên tục phát hành thêm cổ phiếu và trái phiếu để nâng cao năng lực tài chính, phục vụ tham vọng bá chủ ngành tôm Việt Nam, cạnh tranh trực tiếp với Minh Phú.

Bà Trương Thị Lệ Khanh thì chia sẻ, DN phải biết sợ khi vay vốn để đầu tư vào thủy sản. Vấn đề chất lượng, năng lực tài chính là rất quan trọng. Bên cạnh đó đó kinh nghiệm theo dõi biến động thị trường, dự báo giá cả và khả năng đàm phán với các nhà nhập khẩu.

Còn với Minh Phú, lãnh đạo DN này cho biết, bên cạnh những nền tảng nói trên, MPC còn tập trung áp dụng công nghệ thông tin, hệ thống quản trị nguồn nhân lực hiện đại, giúp ban lãnh đạo sử dụng các báo cáo quản trị thông minh để quản trị và điều hành công ty chặt chẽ, nhanh chóng và ra quyết định chính xác. Đây là một trong những hành động cụ thể để Minh Phú biến mục tiêu kim ngạch xuất khẩu 1 tỷ USD trở thành hiện thực.

Rõ ràng, qua đây có thể thấy rằng, các đại gia thủy sản thành công vượt bậc đều có chung đặc điểm: chú trọng vào năng lực cốt lõi là con cá tra, con tôm và họ đã dồn mọi tâm huyết, sức lực, tiền bạc vào hoạt động sản xuất, chế biến và xuất khẩu các sản phẩm đang là thế mạnh của Việt Nam này.

Mạnh Hà