Lao động trong nội khối ASEAN có xu hướng ngày càng tăng
Lao động di cư nội khối là một đặc điểm quan trọng của thị trường lao động ASEAN. Theo các báo cáo của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) và Ban Thư ký ASEAN, di cư lao động trong nội khối ASEAN có xu hướng ngày càng tăng trong những năm gần đây.
Di cư lao động trong nội khối ASEAN có xu hướng ngày càng tăng trong những năm gần đây, với khoảng 10 triệu người. Nhóm lao động này cũng đối mặt với nhiều thách thức, nên cần có những chính sách và biện pháp bảo vệ quyền lợi, bảo đảm họ được làm việc trong môi trường an toàn và công bằng.

Trong bối cảnh già hóa dân số, nhu cầu về nguồn nhân lực cho các dịch vụ chăm sóc ngày càng tăng cao, đặt ra những thách thức lớn đối với các quốc gia thành viên ASEAN trong việc bảo đảm lực lượng lao động làm công việc chăm sóc có chất lượng nhằm duy trì hiệu quả các dịch vụ chăm sóc, vốn là gánh nặng đối với những người phụ nữ trong gia đình. Thực tế này đặt ra nhu cầu cân bằng các yếu tố trong nền kinh tế chăm sóc để phân bổ hiệu quả nguồn lực hiện có, cũng như vạch ra kế hoạch bổ sung, tận dụng và phát triển lực lượng người lao động làm công việc chăm sóc, trong đó lao động di cư đóng vai trò quan trọng trong dịch vụ này.
Lao động di cư không chỉ đóng góp quan trọng cho nền kinh tế chăm sóc của các quốc gia ASEAN mà còn thường đảm nhận những công việc chăm sóc mà người lao động bản địa không đủ, hoặc không muốn làm. Sự hiện diện của lao động di cư giúp giảm bớt áp lực cho hệ thống chăm sóc trong nước, đồng thời mang lại chuyển giao những kinh nghiệm và kỹ năng mới.
Tuy nhiên, lao động di cư cũng đối mặt với nhiều thách thức, từ điều kiện làm việc khắc nghiệt đến thiếu các quyền lợi cơ bản. Do đó, cần có những chính sách và biện pháp bảo vệ quyền lợi của lao động di cư, bảo đảm họ được làm việc trong môi trường an toàn và công bằng.
Bởi vậy, mục tiêu tổng quát nhằm đảm bảo người dân ASEAN có việc làm, có năng suất và lực lượng lao động có khả năng cạnh tranh, đáp ứng yêu cầu công việc, từ đó góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho tất cả mọi người.
Ưu tiên hợp tác khu vực về lao động và việc làm
Chia sẻ về tình hình hợp tác lao động trong ASEAN giai đoạn 2021 - 2025 và ưu tiên cho giai đoạn 2026 - 2030, bà Hà Thị Minh Đức, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế nhấn mạnh vai trò của Hội nghị Bộ trưởng Lao động ASEAN (ALMM) là một nền tảng quan trọng để các Bộ trưởng Lao động ASEAN phối hợp các chính sách và sáng kiến nhằm cải thiện tiêu chuẩn lao động, việc làm và bảo vệ người lao động trong nền kinh tế chăm sóc.
Giai đoạn 2020 - 2025, các quốc gia thành viên ASEAN cam kết chuẩn bị cho lực lượng lao động ASEAN cho tương lai của việc làm. Một số cam kết gần đây bao gồm: Đồng thuận ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư (2017); Tuyên bố ASEAN về thúc đẩy việc làm xanh vì công bằng và tăng trưởng bao trùm của Cộng đồng ASEAN (Malaysia - 2018); Tuyên bố của Bộ trưởng Lao động ASEAN về tương lai của việc làm: Nắm bắt công nghệ để tăng trưởng bao trùm và bền vững (Singapore - 2019); Tuyên bố ASEAN về phát triển nguồn nhân lực cho thế giới việc làm đang đổi thay và lộ trình thực hiện (Việt Nam - 2020).
Tại Việt Nam, các ưu tiên hợp tác khu vực về lao động và việc làm tập trung vào các nội dung: nâng cao tính cạnh tranh và năng suất của lực lượng lao động, thúc đẩy tạo việc làm, thúc đẩy quan hệ lao động và tăng cường an sinh xã hội. Bên cạnh đó, các hoạt động ưu tiên tại Việt Nam gồm: lồng ghép bình đẳng giới vào lĩnh vực lao động; thúc đẩy hợp tác liên ngành nhằm tăng cường an sinh xã hội; nghiên cứu đánh giá về tính tương thích của luật lao động trong khu vực.
Theo bà Hà Thị Minh Đức, trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động phức tạp, khó lường như cạnh tranh giữa các nước lớn, xung đột vũ trang, rủi ro với thương mại quốc tế và chuỗi cung ứng toàn cầu, ảnh hưởng đến chính sách đối ngoại của các quốc gia. Cùng với đó là vấn đề già hóa dân số ở một số quốc gia làm gia tăng nhu cầu tiếp nhận lao động…