Theo CNN, trước thực trạng dân số ngày càng giảm, số lượng nhà ở bị bỏ hoang tại Nhật Bản đã tăng lên mức kỷ lục với 9 triệu căn. 

Tại Nhật Bản, những căn nhà không có người sinh sống được gọi là "akiya". Đây là thuật ngữ thường dùng để chỉ các căn nhà vô chủ nằm ở khu vực nông thôn. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều “akiya” xuất hiện tại các thành phố lớn như Tokyo và Kyoto. 

nhà bỏ hoang 1.jpg
Cỏ dại và dây leo mọc xung quanh một ngôi nhà bỏ hoang ở thị trấn Okuma, huyện Futaba, tỉnh Fukushima, Nhật Bản. Ảnh: Yuichi Yamazaki

Trước thực trạng dân số già đi và số trẻ em sinh ra mỗi năm giảm đến mức báo động, nhà bỏ hoang được xem là vấn đề lớn mà Chính phủ Nhật Bản cần giải quyết. 

Ông Jeffrey Hall - Giảng viên tại Đại học Nghiên cứu Quốc tế Kanda tại Chiba, cho rằng đây là dấu hiệu của sự suy giảm dân số Nhật Bản.

Theo số liệu do Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản tổng hợp, 14% nhà ở tại Nhật Bản không có người ở, bao gồm cả những căn nhà tạm thời bị bỏ trống do chủ đi làm việc ở nước ngoài. 

Dù không phải tất cả đều xuống cấp như các “akiya” truyền thống nhưng các chuyên gia cho rằng những căn nhà không có người ở sẽ gây ra nhiều vấn đề khác. Đơn cử như tình trạng nhà mục nát sẽ tăng rủi ro cho lực lượng cứu hộ tại thời điểm xảy ra thảm hoạ động đất hay sóng thần. 

nhà bỏ hoang 2.jpg
Cỏ cây mọc um tùm quanh một căn nhà bỏ hoang tại khu vực Yato, thành phố Yokosuka, tỉnh Kanagawa. Ảnh: Akio Kon

Những “akiya” tại Nhật Bản thường được để lại cho thế hệ sau. Nhưng với tỷ lệ sinh giảm mạnh, nhiều căn nhà không có người thừa kế hoặc nếu có thừa kế thì những người trẻ đã chuyển đến các thành phố lớn sinh sống. 

Với chính sách thuế của Nhật Bản, một số gia chủ cho rằng việc giữ lại nhà cũ sẽ tiết kiệm hơn so với đập bỏ để xây dựng lại. Ngay cả khi gia chủ muốn bán cũng khó tìm được người mua. 

Ông Jeffrey Hall cho biết, nhiều căn nhà bị bỏ hoang có vị trí không thuận lợi, rất khó tiếp cận với phương tiện giao thông công cộng, dịch vụ chăm sóc sức khoẻ hay cửa hàng tiện lợi. 

Gần đây, một số đoạn video thu hút người xem trên mạng xã hội có nội dung người nước ngoài mua những căn nhà giá rẻ tại Nhật Bản rồi cải tạo thành nhà nghỉ hoặc quán cà phê đầy phong cách. 

Tuy vậy, ông Jeffrey Hall cho rằng việc này không dễ như mọi người tưởng. Thực tế, những căn nhà như vậy không dễ bán cho người nước ngoài hoặc nếu có thì thủ tục rất rườm rà, nhất là với những người không thành thạo tiếng Nhật.

nhà bỏ hoang 3.jpeg
Một ngôi nhà gỗ bỏ hoang bị sập một phần ở thành phố Tambasasayama, tỉnh  tỉnh Hyōgo. Ảnh: Buddhika Weerasinghe

Những năm gần đây, dân số Nhật Bản liên tục giảm. Như năm 2022, dân số Nhật Bản giảm 800.000 người so với năm 2021, xuống còn 125,4 triệu người. 

Theo số liệu chính thức, năm 2023 là năm thứ 8 liên tiếp số ca sinh mới tại Nhật Bản giảm, đây là mức thấp kỷ lục. 

Nhiều năm qua, tỷ lệ sinh của Nhật Bản dao động quanh mức 1,3, thấp hơn mức cần thiết 2,1 để duy trì dân số ổn định. 

Tính đến ngày 1/4/2024, Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản cho biết số trẻ em dưới 15 tuổi đã giảm năm thứ 43 liên tiếp, xuống còn khoảng 14 triệu người. Đây là mức thấp kỷ lục từ trước đến nay. 

Như vậy, vấn đề nan giải của Nhật Bản trong những năm tới đó là nhà bỏ hoang ngày càng tăng trong khi dân số ngày càng giảm.