- Ngành công nghiệp hạt nhân có thể đạt được đà cần thiết để tạo thêm công suất 1000 GWe (hay 1 triệu MW) vào năm 2050.

Thông tin trên được bà Agneta Rising, Tổng giám đốc Hiệp hội Hạt nhân Thế giới, cho biết. Theo bà Rising, mục tiêu này là rất cần thiết để thế giới đảm bảo kịch bản mức 2 về biến đổi khí hậu như đã thông qua ở Hội nghị Biến đổi khí hâu quốc tế cuối năm 2015 ở Paris (Pháp).

Tại phiên khai mạc Hội nghị thường niên lần thứ 41 của Hiệp hội Hạt nhân Thế giới (IEA) tại London (Anh), bà Rising cho biết, số kết nối các tổ máy điện hạt nhân mới với mạng điện ở các quốc gia đã tăng gấp đôi vào năm 2015, với con số 10 lò phản ứng mỗi năm so với 5 lò vào năm 2014 và con số tương tự trong những năm trước đó.

{keywords}

Chỉ điện hạt nhân mới có thể đảm bảo nguồn điện sạch, giá cả phải chăng và độ tin cậy cần thiết để đáp ứng nhu cầu năng lượng toàn cầu ngày càng tăng, trong khi vẫn đảm bảo mục tiêu khí hậu, bà Rising nói.

Bà đề xuất lộ trình sau: 50 GWe công suất mới trong giai đoạn 2016-2020, 125 GWe trong giai đoạn 2021-2025 và 825 GWe trong giai đoạn 2026-2050. Điều đó có nghĩa là, trung bình công suất kết nối hàng năm lần lượt trong các giai đoạn là 10 GWe, 25 GWe và 33 GWe.

Theo bà Rising, "năng lượng hạt nhân là nguồn năng lượng lớn thứ hai trên thế giới hiện nay và để đạt được mức khí thải thấp, điện hạt nhân là một phần quan trọng. Không có nước nào trên thế giới giảm lượng phát thải carbon mà không sử dụng năng lượng hạt nhân".

"Để cung cấp 1000 GWe công suất hạt nhân mới vào năm 2050, đó là một nhiệm vụ khá lớn. Vì vậy, trong kế hoạch 5 năm tới, chúng ta cần phải cung cấp công suất kết nối 10 GWe và trong những năm sau đó công suất kết nối phải lên đến 25 GWe mỗi năm".

"Và trong 25 năm còn lại, cần phải có khoảng 33 GWe công suất kết nối mỗi năm. Nếu hình dung mỗi một lò phát công suất 1 GWE (hay 1.000 MW) có thể tính ra số lò phản ứng phải tăng thêm".

"Trong 25 năm qua, thế giới chỉ cung cấp công suất kết nối hàng năm 5 GWe và đôi khi xuống đến 0. Năm 2015 đã tăng gấp đôi lên; tức 10 GWe, nhưng thế giới cần phải tăng gấp đôi một lần nữa và tiếp tục tăng gấp đôi tiếp nữa."

Nữ Tổng giám đốc IEA đưa ra con số - vào giữa những năm 80 khoảng 31 GWe công suất hạt nhân mới đã được cung cấp và kết nối mỗi năm - bà nhấn mạnh: "Tôi chắc chắn bây giờ chúng ta có thể làm tốt hơn. Chúng ta có nhiều công nghệ, nhiều kinh nghiệm, nhiều công ty hơn và rất nhiều nhu cầu cần phải có nguồn điện carbon thấp mà rất đáng tin cậy này".

Báo cáo năm 2016 của IEA cho thấy, "rất nhiều lò phản ứng được khởi động trong 12 tháng qua ở các nơi khác nhau trên thế giới, bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Mỹ, Hàn Quốc và Nga". Và các thời gian để xây dựng đang ngày càng ngắn lại.

Bà nói tiếp:"Ngay cả trong ngành công nghiệp này, tôi nghe người ta nói rằng công trình hạt nhân có thời gian thi công kéo dài. Không, thời gian thi công đang giảm xuống. Trung bình thời gian thi công là 5,5 năm trong 5 năm vừa qua".

"Tất nhiên có những trường hợp bị chậm trễ rất lâu - sự chậm trễ trong việc ra quyết định và sự chậm trễ trong xây dựng, nhưng tổng thể, trung bình, đó là một kết quả rất tuyệt vời".

Ngoài ra, theo bà, mỗi lò phản ứng được xây dựng đang cung cấp ngày càng nhiều điện hơn, và "hệ số công suất đang tăng lên, trong những năm 80, vào khoảng 60% và hiện nay khoảng 80% so với công suất thiết kế".

Những tỷ lệ này dựa trên hệ thống thông tin lò phản ứng năng lượng của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (PRIS), cơ sở dữ liệu bao gồm cả các lò phản ứng của Nhật Bản thậm chí hiện nay không hoạt động.

Bà Rising nói: "Điều đó có nghĩa, nếu bạn nhìn vào các lò phản ứng đang chạy - hệ số công suất trên 80%. Và nếu bạn nhìn vào nhiều nguồn năng lượng khác, tôi không nghĩ có bất kỳ nguồn nào có hệ số năng suất cao như hạt nhân. Ví dụ, năng lượng mặt trời và năng lượng gió có hệ số công suất trung bình từ 10-15%".

Bà Rising cũng xua tan những chuyện hoang đường rằng các lò phản ứng hạt nhân cũ không hiệu quả như công nghệ mới và giải thích rằng việc bảo trì và nâng cấp trong những năm qua đã tăng hệ số công suất của chúng lên mức cao tương tự.

Bà nói, Thụy Điển là một ví dụ tốt về "làm thế nào một nước có thể nhanh chóng phát triển điện hạt nhân. Thực tế này xua tan câu chuyện hoang đường rằng "các nước nhỏ không thể làm hạt nhân". Bà cho biết thêm, chính Các Tiểu vương quốc Ảrập thống nhất (UAE) cũng đang chứng minh rằng một nước nhỏ có thể nhanh chóng xây dựng nhà máy điện hạt nhân.

Ngành công nghiệp phải giải quyết ba trụ cột của sáng kiến Harmony của Hiệp hội Hạt nhân Thế giới IEA nhằm đạt được 1000 GWe công suất mới. Vấn đề này bà Rising trình bày lần đầu tiên năm 2015. Đó là một sân chơi bình đẳng, hài hòa các quy trình quản lý và một mô hình an toàn hiệu quả.

Ngoài ra cũng cần phải tăng cường tiêu chuẩn hóa; quy trình cấp phép hợp lý; hài hòa và cập nhật các quy tắc và tiêu chuẩn toàn cầu; cho phép của thương mại quốc tế; cũng như quản lý an toàn hiệu quả. Bên cạnh đó, sự sáng tạo hạt nhân đòi hỏi sự phát triển và cấp phép kịp thời các công nghệ mới.

Bà Rising nói: "Các giải pháp thay thế cho hạt nhân nguy hiểm hơn nhiều - thậm chí kể cả tai nạn". Bà trích dẫn một báo cáo năm 1998 bởi Viện Paul Scherrer, xem xét các tai nạn liên quan đến các cơ sở năng lượng và kết luận rằng: Xảy ra đến những 1943 tai nạn với hơn 5 trường hợp tử vong, thủy điện đến nay nguy hiểm nhất, sau đó đến than và khí.

T.M. (theo WNN)