Biển Đông là tâm điểm của bàn cờ địa chính trị khu vực và thế giới, có liên thông, tác động qua lại với các điểm nóng khác trong khu vực. Các chuyên gia cho rằng Biển Đông chứa đựng nhiều “bất định” do tác động qua lại của nhiều cấp độ tranh chấp, các tranh chấp lãnh thổ gắn liền với tranh chấp biển, bị lồng ghép trong cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn. Bên cạnh đó, việc một số bên diễn giải tùy tiện luật pháp quốc tế, theo đuổi các yêu sách trái UNCLOS 1982, hành xử cứng rắn không phù hợp với các chuẩn mực chung.
Bởi vậy, các nội dung chính của Hội thảo khoa học quốc tế về Biển Đông lần thứ 17 sẽ tập trung vào đánh giá, phân tích tình hình Biển Đông và khu vực thời gian qua, sự can dự và điều chỉnh chính sách của các bên liên quan và của các nước lớn tại Biển Đông, thảo luận về sự phát triển nhanh chóng của các công nghệ mới nổi và xu hướng chính trị hóa công nghệ biển.
Theo ông Nguyễn Hùng Sơn, Giám đốc Học viện Ngoại giao, Hội thảo năm nay vinh dự đón tiếp gần 50 diễn giả và 300 đại biểu từ hơn 30 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng hàng trăm đại biểu tham dự trực tuyến. Ông nhiệt liệt chào mừng thành viên mới nhất của gia đình ASEAN - Timor Leste, lần đầu tiên tham dự diễn đàn này với tư cách quốc gia thành viên ASEAN, cùng sự tham gia lần đầu tiên của giới chuyên gia từ các quốc đảo Thái Bình Dương.
Giám đốc Học viện Ngoại giao cũng bày tỏ vui mừng đón tiếp các đại biểu trẻ từ Học viện Ngoại giao, Đại học Đà Nẵng và Đại học Duy Tân, cùng 8 nhà lãnh đạo trẻ quốc tế, với kỳ vọng mang đến những góc nhìn mới mẻ và sáng tạo cho các vấn đề của thời đại.

Trong khuôn khổ chương trình đã diễn ra phiên thảo luận đầu tiên về tình hình, diễn biến trên Biển Đông do Đại sứ Đặng Đình Quý, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao điều phối. Trong đó, các diễn giả trình bày tình hình bất định trên vùng biển khu vực, đặt ra nhiều thách thức cho các bên xử lý liên quan tới hoạt động kinh tế và an ninh.
Các diễn giả nhấn mạnh tầm quan trọng của vận dụng UNCLOS và duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, đồng thời kêu gọi nỗ lực tập thể giữa các bên, nhằm đưa ra cách tiếp cận thống nhất để UNCLOS thực sự là hiến pháp toàn cầu về đại dương.
Hằng năm, Hội thảo Biển Đông đều quy tụ những chuyên gia hàng đầu, nhà phân tích uy tín từ ngày càng nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ, nhằm giúp hiểu rõ hơn về những diễn biến mới và đa chiều ở khu vực được coi là tâm điểm của Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
16 năm qua, Học viện Ngoại giao đã nỗ lực kiến tạo một diễn đàn đối thoại và kết nối, góp phần thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng, không chỉ ở Biển Đông, mà còn trong không gian biển khu vực và toàn cầu.