Những nỗ lực từ phía doanh nghiệp, cùng với sự hỗ trợ của Chính phủ và các cơ quan quản lý kể từ sau đại dịch, sẽ là chìa khóa quan trọng đối với sự phục hồi dự kiến của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo.
Bức tranh kinh doanh quý III/2024
Theo báo cáo xu hướng sản xuất kinh doanh hằng quý từ Tổng Cục Thống kê, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo đã gặp phải những khó khăn nghiêm trọng trong quý III/2024. Siêu bão Yagi và cơn bão số 4 đã gây thiệt hại nặng nề, đặc biệt ở các tỉnh miền Bắc và miền Trung, là nguyên nhân chính khiến hoạt động sản xuất-kinh doanh bị gián đoạn đáng kể.
Cuộc khảo sát với sự tham gia của 6.335 doanh nghiệp, trong đó có 6.109 doanh nghiệp đã phản hồi, cho thấy chỉ 34,7% đơn vị đánh giá tình hình kinh doanh tốt hơn quý II trong khi 22,7% gặp khó khăn hơn. Đây là con số đáng lưu ý, cho thấy sự chững lại trong lĩnh vực quan trọng này so với kỳ vọng trước đó. Nguyên nhân chủ yếu liên quan đến nhu cầu thị trường yếu, sự cạnh tranh gay gắt từ hàng nội địa, và thị trường xuất khẩu vẫn chưa phục hồi toàn diện. Báo cáo chỉ ra rằng, 53% doanh nghiệp gặp khó khăn vì nhu cầu trong nước giảm, 50,6% chịu áp lực cạnh tranh và 31,6% gặp rào cản xuất khẩu do thị trường quốc tế chưa hoàn toàn khôi phục.
Đặc biệt, các doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước chịu ảnh hưởng nặng nhất, thể hiện qua chỉ số cân bằng chung giảm rõ rệt xuống mức 8,0%, trong khi khu vực FDI có kết quả khởi sắc hơn với con số 19,2%. Những khó khăn tài chính càng gia tăng áp lực lên doanh nghiệp, với 27,5% phản ánh tình trạng thiếu vốn, 21,7% chịu ảnh hưởng từ lãi suất vay cao. Không chỉ vậy, khó khăn trong tuyển dụng lao động cũng đang là thách thức lớn với 21,2% doanh nghiệp báo cáo thiếu hụt nhân lực.
Dự báo quý IV/2024: Tín hiệu khả quan cho đà phục hồi kinh tế
Mặc dù quý III mang lại nhiều trở ngại, cộng đồng doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo đang kỳ vọng vào sự hồi phục trong quý IV/2024. Có đến 82,6% doanh nghiệp đánh giá rằng hoạt động sẽ cải thiện hoặc ít nhất giữ ổn định với 42,2% dự báo tăng trưởng và chỉ 17,4% lo ngại về khó khăn tiếp diễn.
Các chỉ số cân bằng trên các yếu tố như đơn đặt hàng mới, sử dụng lao động, và khối lượng sản xuất đều cho thấy xu hướng tích cực. Đặc biệt, chỉ số cân bằng về khối lượng sản xuất được kỳ vọng đạt 25,4%, so với 14,8% của quý trước, báo hiệu một sự hồi phục đáng kể trong ngành này. Doanh nghiệp cũng kỳ vọng vào sự gia tăng đơn hàng mới với chỉ số dự báo đạt 24,3% cho quý IV.
Đáng chú ý, khu vực doanh nghiệp FDI vẫn giữ triển vọng khả quan nhất, với dự báo tích cực nhất về sản lượng và đơn hàng mới, cho thấy sự ổn định và hiệu quả trong hoạt động sản xuất.
Cần tạo điều kiện bình đẳng cho doanh nghiệp phát triển
Để vượt qua những thách thức hiện tại và tạo điều kiện cho sự phục hồi mạnh mẽ, các doanh nghiệp đã đưa ra một số đề xuất với Chính phủ. Trong đó, có 43,4% doanh nghiệp kiến nghị tiếp tục giảm lãi suất vay, tạo điều kiện về vốn cho hoạt động sản xuất-kinh doanh. Ngoài ra, việc bình ổn giá nguyên vật liệu và năng lượng được 33,9% doanh nghiệp mong muốn, cùng với 25,4% đề xuất về giải pháp ổn định nguồn cung nguyên liệu.
Vấn đề đào tạo và nâng cao chất lượng lao động cũng được quan tâm đáng kể, khi 15,1% doanh nghiệp đề nghị Chính phủ hỗ trợ. Đồng thời, việc đầu tư vào công nghệ và thiết bị sản xuất hiện đại cũng là ưu tiên cấp bách để cải thiện hiệu quả sản xuất và giảm chi phí đầu vào.
Những động thái tích cực này nhằm mục tiêu không chỉ khôi phục sản xuất mà còn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp tục vươn lên mạnh mẽ, góp phần đóng góp quan trọng vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế quốc gia. Do vậy, sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp và các cơ quan quản lý là điều kiện tiên quyết để đạt được những kỳ vọng này.