Sáng 6/9, Ủy ban Tư pháp họp phiên toàn thể lần thứ 14 thẩm tra báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2024.

Những con số đáng chú ý

Báo cáo của Chính phủ nêu nhiều con số đáng chú ý về công tác phòng chống tham nhũng. Cụ thể, trong năm 2024, các cơ quan điều tra của lực lượng công an đã thụ lý điều tra 1.347 vụ án và 3.565 bị can phạm tội về tham nhũng. Tổng số tài sản thiệt hại trong các vụ án đang thụ lý, điều tra tạm tính khoảng 4.586 tỷ đồng và 59.899m2 đất.

Trong đó, các cơ quan đã thu hồi, kê biên, tạm giữ khoảng 1.535 tỷ đồng và 45.303m2 đất, hơn 2,6 triệu USD, 97 miếng kim loại màu vàng, 534 cây vàng SJC, 9 bất động sản, 1.444 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất các loại, 1 xe Mercedes Ben…

uybantuphap.jpg
Phiên họp toàn thể lần thứ 14 của Ủy ban Tư pháp. Ảnh: T.H

Cơ quan chức năng cũng đã yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường các tỉnh, thành phố tạm dừng giao dịch, chuyển nhượng đối với 88 bất động sản; yêu cầu ngân hàng tạm dừng giao dịch đối với 13 sổ tiết kiệm (tổng giá trị khoảng 1.117 tỷ đồng).

Các cơ quan điều tra trong lực lượng công an đã kết luận điều tra, đề nghị truy tố 689 vụ án/2.235 bị can; tạm đình chỉ điều tra 46 vụ án/50 bị can; đình chỉ điều tra 6 vụ án/8 bị can; thay đổi tội danh 7 vụ án/13 bị can; chuyển cơ quan điều tra khác 4 vụ án/6 bị can và đang điều tra 591 vụ án/1.251 bị can.

Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án tham nhũng, chức vụ, Viện KSND các cấp đã thu lý 1733 vụ/4898 bị can.

TAND các cấp đã giải quyết theo thủ tục sơ thẩm 975 vụ /2.814 bị cáo về các tội phạm tham nhũng; trong đó xét xử 640 vụ/1.531 bị cáo.

Tòa án cấp sơ thẩm đã tuyên phạt tử hình và tù chung thân 10 bị cáo; xử phạt tù từ trên 15 - 20 năm đối với 62 bị cáo; 203 bị cáo phạt tù từ trên 7 - 15 năm; 343 bị cáo phạt tù từ trên 3 năm đến 7 năm; 602 bị cáo phạt tù từ 3 năm trở xuống, còn lại là các hình phạt khác.

Về công tác thi hành án dân sự và thu hồi tài sản trong các vụ án hình sự về tham nhũng, Chính phủ cho biết có 1.577 việc phải thi hành, trong đó 1.328 việc có điều kiện thi hành, đã thi hành xong 1.028 việc. Tổng số tiền phải thi hành 16.080 tỷ đồng, có điều kiện thi hành trên 11.534 tỷ đồng, đã thi hành xong 8.436 tỷ đồng.

Kiên trì xây dựng văn hóa liêm chính, không tham nhũng, tiêu cực

Chính phủ đánh giá, công tác phòng chống tham nhũng trong năm 2024 thực hiện đúng chỉ đạo “kiên quyết, kiên trì, không ngừng, không nghỉ, không có vùng cấm, không có ngoại lệ”; truy tố một vụ cảnh tỉnh cả một vùng, một lĩnh vực.

Các cơ quan đã kiên quyết khởi tố, điều tra, xử lý nghiêm một số vụ án tham nhũng, tiêu cực đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, liên quan đến những hành vi sai phạm diễn ra từ nhiều năm trước và cả sai phạm mới phát sinh, xảy ra trên diện rộng, có tổ chức, cả trong khu vực nhà nước và khu vực ngoài nhà nước.

Điểm mới trong công tác phòng chống tham nhũng thời gian qua cho thấy, từ khởi tố ban đầu về các hành vi phạm tội về kinh tế, cơ quan điều tra đã đi sâu làm rõ bản chất vụ án và khởi tố các hành vi phạm tội về tham nhũng. Từ đó đã khởi tố nhiều cán bộ cấp cao, cán bộ lãnh đạo, nguyên lãnh đạo chủ chốt của một số địa phương, tiếp tục tạo bước tiến mới trong phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực.

Bên cạnh đó, công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương tiếp tục được đẩy mạnh. Nhiều địa phương đã khởi tố, điều tra xử lý những vụ án tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, xảy ra từ nhiều năm trước; chủ động và kiên quyết xử lý nghiêm minh, kịp thời trường hợp tham nhũng, tiêu cực trong các cơ quan có chức năng phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Chính phủ nhận định năm 2025, tham nhũng, tiêu cực trên một số lĩnh vực vẫn còn phức tạp, có sự cấu kết, móc nối giữa cán bộ thoái hóa, biến chất trong bộ máy Nhà nước với các doanh nghiệp, tổ chức để trục lợi. Tài sản tham nhũng có giá trị lớn, có yếu tố nước ngoài.

Ngoài ra, còn tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm trong giải quyết công việc của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức dẫn đến cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, kinh doanh.

Từ đó, Chính phủ khẳng định quyết tâm tiếp tục đẩy mạnh công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực một cách toàn diện, kịp thời.

Để thực hiện quyết tâm này, Chính phủ sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, kiên trì xây dựng văn hóa liêm chính, không tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Bên cạnh đó, kiểm soát có hiệu quả tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn; cải cách hành chính, đổi mới công nghệ quản lý; đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra tập trung vào những lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực.

Đồng thời giải quyết kịp thời các tố cáo, kiến nghị, phản ánh về tham nhũng, tiêu cực liên quan đến nhân sự đại hội đảng các cấp; kiên quyết không để lọt vào cấp ủy những cán bộ tham nhũng, tiêu cực, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm kỷ luật của Đảng, vi phạm pháp luật.

Cùng với đó là đẩy nhanh tiến độ xác minh, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm, nhất là các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo; tiếp tục vận động đầu thú, truy bắt các đối tượng bỏ trốn ra nước ngoài.

Ngoài ra, Chính phủ cũng nhấn mạnh đến việc tập trung chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác giám định, định giá tài sản, cung cấp tài liệu, tương trợ tư pháp, nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng bị tẩu tán ra nước ngoài…