Chiều 19/10, Diễn đàn Khởi nghiệp Sáng tạo Việt Nam đã được tổ chức trở lại sau 3 năm với sự tham dự của đại diện nhiều doanh nghiệp và các chuyên gia.
Theo ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam, Chủ tịch danh dự Hiệp hội khởi nghiệp Quốc gia, thế hệ doanh nhân mới ngày nay gánh trọng trách đưa đất nước thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình để trở thành quốc gia phát triển. Muốn được như vậy phải đổi mới sáng tạo, chuyển đổi mô hình kinh tế từ phát triển rộng sang mô hình phát triển theo chiều sâu. "Chúng ta nói nhiều đến việc đưa đất nước trở thành hùng cường, nhưng trước đó, cần thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình thấp. Đây được xem là một thách thức lớn", ông Lộc nói.
Ông Vũ Tiến Lộc phân tích, khởi nghiệp bao hàm 2 nghĩa, đó là tiếp tục các mô hình công nghệ sẵn có và đổi mới để phát triển; hoặc tạo ra mô hình kinh doanh mới nhằm bứt phá. Ông Lộc cho rằng, Việt Nam cần cả hai xu hướng này.
Tuy nhiên, ông Vũ Tiến Lộc đề xuất các doanh nghiệp cần bám sát xu hướng của thế giới là chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và đề cao trách nhiệm xã hội (trong đó đặt con người ở vị trí trung tâm). Ông nhấn mạnh, trách nhiệm xã hội ở đây không phải là yêu cầu đạo đức mà là các quy định, tiêu chuẩn đặt ra đối với xã hội. “Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và trách nhiệm xã hội trở thành con đường độc đạo để phát triển. Doanh nghiệp sẽ không có sự lựa chọn nào khác nếu muốn phát triển bền vững”. Ngoài ra, vị này cho rằng, các doanh nghiệp cần nâng cao năng lực quản trị rủi ro để đủ khả năng thích ứng với sự thay đổi trong môi trường kinh doanh mới.
Các chuyên gia cho biết, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là con đường phù hợp với Việt Nam và Chính phủ có vai trò quan trọng trong kết nối, thúc đẩy các doanh nghiệp khởi nghiệp.
Theo đánh giá, Chính phủ Việt Nam có định hướng rõ ràng trong việc phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; cởi mở khi thu hút đầu tư. Tuy nhiên, cần tiếp tục hoàn thiện các khung pháp lý nhằm cải thiện môi trường đầu tư, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo để thu hút nhiều hơn nguồn vốn đầu tư vào những doanh nghiệp mới.
Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam trong top năng động nhất khu vực
Ông Nguyễn Quốc Huy, Giám đốc Trung tâm đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) cho biết, Việt Nam là quốc gia được các tổ chức quốc tế đánh giá nằm trong top 3 hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo năng động nhất Đông Nam Á.
Theo Báo cáo Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2022 của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), Việt Nam đã tăng hơn 20 bậc và nằm trong nhóm quốc gia đã đạt được những tiến bộ lớn nhất trong thập kỷ qua.
Báo cáo đổi mới sáng tạo và đầu tư công nghệ (do NIC và Quỹ đầu tư mạo hiểm DO Ventures) phát hành cũng ghi nhận, tổng vốn đầu tư vào khởi nghiệp Việt Nam đạt mức kỷ lục 1,4 tỷ USD, tăng 4 lần so với năm 2020, cao gấp 1,6 lần so với con số kỷ lục của năm 2019 là 874 triệu USD. Tổng số giao dịch cũng tăng đáng kể, đạt 165 thương vụ, tăng 57% so với năm 2020.
Báo cáo này nhận định, Việt Nam đứng thứ ba về cả tổng giá trị và số thương vụ đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp. Trong đó, tính riêng nguồn vốn rót vào startup chiếm 13% tổng đầu tư vào khu vực, tăng so với mức 8% của năm 2020. “Những điều này đã minh chứng cho hiệu quả cơ chế, chính sách và sự chủ động, sáng tạo của doanh nghiệp Việt Nam”, ông Huy nói.
Hiện nay, hầu hết các tập đoàn doanh nghiệp lớn trên thế giới đều có hoạt động đầu tư tại Việt Nam. Nhu cầu ngày càng lớn trong hoạt động nghiên cứu phát triển, sẽ mở ra cho các doanh nghiệp nhiều cơ hội hợp tác đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.
Dẫn chứng những câu chuyện thành công ở Israel, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc… ông Đinh Việt Hoà, Chủ tịch Hiệp hội khởi nghiệp Quốc gia cho rằng, các nước này thành công đều nhờ tập trung vào đổi mới - sáng tạo. Việt Nam có thể tận dụng bài học đó, cần tư duy đổi mới nhiều hơn trong giai đoạn hiện nay để làm nền tảng cho sự sáng tạo trong tương lai.
Cũng tại sự kiện, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia ký kết Biên bản ghi nhớ với Hiệp hội Khởi nghiệp Quốc gia. Đây sẽ là cơ sở để hai bên tăng cường hợp tác trong việc hỗ trợ, thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo.
Duy Vũ