Giải phóng mặt bằng chưa đạt 50%

Dự án đầu tư xây dựng Đường Vành đai 3 có tổng chiều dài 76km, đi qua TP.HCM và các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An. Tổng mức đầu tư giai đoạn 1 của dự án khoảng 75.300 tỷ đồng. 

Đây là dự án trọng điểm quốc gia, có tầm quan trọng đặc biệt trong việc kết nối hạ tầng giao thông, thúc đẩy liên kết vùng, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội TP.HCM và Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. 

Tại TP.HCM, dự án Đường Vành đai 3 đi qua địa bàn TP.Thủ Đức và các huyện Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, với tổng chiều dài 47km. Tổng mức đầu tư đoạn đường này hơn 41.000 tỷ đồng, trong đó kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng 18.000 tỷ đồng. 

Để xây dựng 47km thuộc dự án Đường Vành đai 3, TP.HCM cần thu hồi 410,439ha đất của 1.689 tổ chức, hộ gia đình, cá nhân. 

Theo báo cáo mới nhất của Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP.HCM, tính đến ngày 12/5, TP.Thủ Đức và các huyện Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh đã chi 1.639 tỷ đồng tiền bồi thường. Có 360 trường hợp đã bàn giao đất, tổng diện tích bàn giao mặt bằng là 184,236ha. 

Cụ thể: TP.Thủ Đức có 556 trường hợp bị ảnh hưởng, diện tích đất cần thu hồi gần 100ha. Đến nay mới chỉ có 28 trường hợp đã bàn giao mặt bằng, tổng diện tích đất đã bàn giao gần 19ha; 

Huyện Củ Chi có 408 trường hợp bị ảnh hưởng, cần thu hồi 65,2ha. Đã có 126 trường hợp đã bàn giao mặt bằng, tổng diện tích đất đã bàn giao gần 31ha; 

Huyện Hóc Môn là địa phương thực hiện tốt nhất công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án Đường Vành đai 3 khi có 164/332 trường hợp đã bàn giao mặt bằng, diện tích đất đã bàn giao gần 75ha trong tổng số 99ha đất cần thu hồi; 

Huyện Bình Chánh có 393 trường hợp bị ảnh hưởng, diện tích đất cần thu hồi gần 146ha. Đến nay, đã có 42 trường hợp đã bàn giao mặt bằng với tổng diện tích gần 60ha.  

Người dân huyện Hóc Môn đến làm thủ tục nhận tiền bồi thường. (Ảnh: Hồ Văn)

Như vậy, so với tổng số 1.689 trường hợp bị ảnh hưởng, 360 trường hợp đã bàn giao đất chỉ đạt tỷ lệ 21,31%. Tổng diện tích đất đã bàn giao đến nay là 184,236ha/410,439ha, đạt tỷ lệ 44,88%. 

Theo Sở TN&MT TP.HCM, trong 182,236ha đất đã bàn giao mặt bằng tại các địa phương đã bao gồm 44ha do Nhà nước trực tiếp quản lý, có thể bàn giao ngay cho chủ đầu tư để thi công. So với tổng kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng 18.000 tỷ đồng, năm 2023 UBND TP.HCM đã bố trí vốn 1.639 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 9,1%. 

Doanh nghiệp ‘không hợp tác’ đã đồng ý bàn giao đất 

Liên quan đến những khó khăn khi thu hồi đất, ngày 11/5, Ban Chỉ huy dự án thành phần 2 Dự án đầu tư xây dựng Đường Vành đai 3 TP.HCM (Ban chỉ huy) có văn bản khẩn gửi Đảng uỷ Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri) đề nghị xử lý chi bộ và đảng viên có dấu hiệu vi phạm. 

Ban chỉ huy cho biết trên địa bàn huyện Bình Chánh có 142.024,7m2 đất tại địa chỉ số 2D10, đường số 3, xã Phạm Văn Hai do Công ty CP Lâm nghiệp Sài Gòn (tiền thân là doanh nghiệp Nhà nước trực thuộc Sagri, đã cổ phần hoá năm 2016) đang tạm quản lý, sử dụng. Diện tích đất này thuộc ranh dự án Đường Vành đai 3 TP.HCM.

Theo báo cáo của UBND huyện Bình Chánh, lãnh đạo Công ty Lâm nghiệp Sài Gòn không chịu bàn giao đất. Dù cơ quan chức năng đã vận động, thuyết phục nhưng lãnh đạo doanh nghiệp này không hợp tác và đưa ra nhiều yêu sách bất hợp lý, không phù hợp quy định pháp luật. 

Do đó, Ban chỉ huy đề nghị Đảng uỷ Sagri kiểm tra dấu hiệu vi phạm và xem xét xử lý kỷ luật đối với Chi bộ, cấp uỷ chi bộ và các đảng viên có liên quan tại Công ty Lâm nghiệp Sài Gòn theo đúng quy định. 

Tìm hiểu của PV VietNamNet, sở dĩ Công ty Lâm nghiệp Sài Gòn chưa chịu bàn giao hơn 142m2 nói trên là do chưa hoàn thiện được thủ tục đất đai. 

Năm 2015, UBND TP.HCM ra quyết định giao tài sản cố định của Sagri cho Công ty Lâm nghiệp Sài Gòn để doanh nghiệp này thực hiện cổ phần hoá. Trong 15 tài sản nhà đất giao có khu đất hơn 142m2 này. 

Giai đoạn 2019 – 2020, Kiểm toán Nhà nước khu vực 4 và Kiểm toán Nhà nước khu vực 8 đã kiến nghị UBND TP.HCM ký lại hợp đồng thuê đất cho Công ty Lâm nghiệp Sài Gòn. 

Đồng thời, năm 2020, Thường trực UBND TP.HCM cũng đã có thông báo chỉ đạo các sở ngành giải quyết cho Công ty Lâm nghiệp Sài Gòn ký lại hợp đồng thuê đất. Tuy nhiên, 7 năm qua, doanh nghiệp này vẫn chưa hoàn thiện được thủ tục pháp lý về đất đai của khu đất này. 

Ngày 12/5, đại diện Công ty Lâm nghiệp Sài Gòn đã ký biên bản bàn giao hơn 142m2 đất tại địa chỉ số 2D10, đường số 3, xã Phạm Văn Hai, huyện Bình Chánh cho Ban bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Bình Chánh.