Tại Hội nghị “Giải pháp thúc đẩy thực hiện Nghị định 45/2021/NĐ-CP” do Liên minh Hợp tác xã (HTX) Việt Nam vừa tổ chức, đại diện Liên minh hợp tác xã tỉnh Lâm Đồng cho biết, trong những năm qua, mặc dù điều kiện ngân sách địa phương còn nhiều khó khăn, cấp ủy và chính quyền địa phương Lâm Đồng đã luôn dành sự quan tâm và đầu tư thích đáng cho nhiệm vụ đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả của Kinh tế tập thể, HTX trên địa bàn tỉnh.
Ngay từ năm 2002, Tỉnh ủy Lâm Đồng đã ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU ngày 18/07/2002 về Chương trình thực hiện Nghị quyết số 13/NQ-TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng (khóa IX) “Tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể” trong đó có đề ra giải pháp “Thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển HTX từ việc trích một phần thuế thu được trong các khu vực kinh tế hợp tác xã và nguồn đóng góp của các HTX”. Thực hiện Nghị quyết của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Lâm Đồng đã ban hành Quyết định số 519/QĐ-UBND ngày 09/03/2010 về việc thành lập và ban hành điều lệ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh Lâm Đồng.
Thông tin từ Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng cho biết: Khi mới thành lập, Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh được cấp số vốn điều lệ 3 tỷ đồng và hàng năm được cấp bổ sung từ 1 đến 2 tỷ đồng. Tới tháng 12 năm 2023 đã được cấp tổng cộng 20 tỷ đồng – vừa đạt mức tối thiểu theo quy định tại Nghị định số 45/2021/NĐ-CP. Trong những năm qua, Quỹ hỗ trợ luôn duy trì hoạt động ổn định, phục vụ kịp thời nhu cầu vay vốn của các HTX, nguồn thu của Quỹ ngoài đảm bảo chi phí hoạt động cho bộ máy kiêm nhiệm, phần còn lại được trích lập các quỹ thuộc vốn chủ sở hữu, hiện nay các quỹ này đạt luỹ kế trên 3 tỷ đồng.
Thực hiện Nghị định số 45/2021/NĐ-CP ngày 31/03/2021 của Chính phủ về việc thành lập, tổ chức và hoạt động của Quỹ hỗ trợ phát triển HTX và chỉ đạo của UBND tỉnh Lâm Đồng tại văn bản số 6668/UBND-TH3 ngày 07/09/2022, Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng đã xây dựng Phương án Tổ chức sắp xếp lại mô hình hoạt động, cơ cấu tổ chức, bộ máy của Quỹ hỗ trợ phát triển HTX theo mô hình Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, phân tích theo cả hai phương thức tổ chức “ủy thác” và “tổ chức, quản lý điều hành độc lập”.
Phương án đã gửi các ngành liên quan xin ý kiến góp ý lần thứ nhất, trong đó nêu rõ đề xuất của Liên minh là lựa chọn “phương thức tổ chức, quản lý điều hành độc lập”. Tuy nhiên, các cơ quan liên quan chưa thống nhất trong việc xác định phương thức tổ chức điều hành Quỹ theo phương thức nào, uỷ thác hay phương thức tổ chức, quản lý điều hành độc lập. Do đó, Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng đang xin ý kiến của Liên minh HTX Việt Nam và tham khảo mô hình tổ chức quản lý, điều hành của Quỹ hỗ trợ phát triển Hợp tác xã Việt Nam trước khi hoàn chỉnh dự thảo trình UBND tỉnh.
Thực tiễn ở Quỹ hỗ trợ HTX tỉnh Lâm Đồng hiện nay đang hoạt động ổn định theo phương thức giải ngân trực tiếp cho thấy, trong giai đoạn 2010 - 2023, tỷ lệ tổng dư nợ trên tổng nguồn vốn chủ sở hữu của Quỹ HTX trung bình đạt 90%, không có nợ xấu, theo tiêu chí xếp loại Quỹ HTX tại Điều 14 Thông tư số 52/2022/TT-BTC hướng dẫn Nghị định 45/2021/NĐ-CP về thành lập, tổ chức và hoạt động của Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã, hiện nay Quỹ HTX tỉnh Lâm Đồng có thể đạt được xếp loại A (gồm Chỉ tiêu 1: Tăng trưởng dư nợ cho vay trung bình đạt 118% so với kế hoạch; Chỉ tiêu 2: Tỷ lệ nợ xấu trung bình đạt 0%; Chỉ tiêu 3: Kết quả tài chính hằng năm trung bình đạt 110% so với kế hoạch).
Từ những phân tích trên, Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng đề xuất nên thống nhất phương thức hoạt động từ TW đến địa phương trong toàn quốc theo phương thức thành lập bộ máy tổ chức, quản lý điều hành độc lập nhằm tạo điều kiện cho Quỹ hợp tác xã địa phương liên thông về nghiệp vụ với Quỹ TW và để Quỹ HTX địa phương có thể nhận uỷ thác từ Quỹ TW và nguồn khác…