Ngày càng nhiều thiếu niên chưa đủ tuổi lái xe nhưng đã điều hành các công ty AI của riêng mình, tận dụng các công cụ lập trình bằng trí tuệ nhân tạo và sức lan tỏa của mạng xã hội để rút ngắn đáng kể con đường khởi nghiệp.
Nick Dobroshinsky, 15 tuổi, là một trường hợp tiêu biểu. Ban ngày, cậu là học sinh trung học tại Sammamish, bang Washington (Mỹ); từ 8 giờ sáng đến gần 3 giờ chiều là giờ học bắt buộc. Phần thời gian còn lại, Dobroshinsky dành cho startup của mình, với những đêm thức khuya và sáng sớm làm việc không khác gì một nhà sáng lập công nghệ chuyên nghiệp.
“Cuối năm lớp 8, em muốn tạo ra một doanh nghiệp nào đó”, Dobroshinsky kể. “Em dành rất nhiều thời gian để nghĩ xem có vấn đề gì mà AI có thể giải quyết”.
Với sự hỗ trợ nghiên cứu thị trường từ mẹ, người làm trong lĩnh vực tài chính và hướng dẫn kỹ thuật ban đầu từ bố, hiện làm AI tại một tập đoàn công nghệ lớn, cậu đã phát triển BeyondSPX, một nền tảng nghiên cứu tài chính ứng dụng AI để tạo các báo cáo phân tích doanh nghiệp niêm yết vốn hóa nhỏ và trung bình.
Điều đáng chú ý là Dobroshinsky gần như không trực tiếp viết mã. “Em chỉ tự xử lý khoảng 10 dòng code”, cậu nói. Phần lớn phần mềm được tạo ra bằng cách sử dụng các mô hình AI như Claude của Anthropic, kết hợp ChatGPT và Gemini. BeyondSPX hiện không có nhân viên và cũng chưa có đội ngũ marketing.
Thay vào đó, cậu dùng bot trên Reddit. Khi có người hỏi về các công cụ đầu tư, bot sẽ tự động bình luận rằng BeyondSPX là một lựa chọn trong số đó. Nền tảng hiện thu hút hơn 50.000 người dùng mỗi tháng và vẫn đang miễn phí, dù Dobroshinsky dự định sẽ thu phí trong tương lai.
Một số doanh nghiệp thậm chí đã sử dụng nội dung do BeyondSPX tạo ra. Greystone Logistics từng phát đi thông cáo báo chí ca ngợi bản phân tích độc lập. Brendan Hopkins, chuyên gia tư vấn quan hệ nhà đầu tư hợp tác với Greystone không hề biết người đứng sau nền tảng chỉ là một thiếu niên 15 tuổi.
Những doanh nhân trẻ tuổi không phải điều gì mới mẻ trong ngành công nghệ. Bill Gates và Mark Zuckerberg đều đồng sáng lập công ty khi 19 tuổi. Tuy nhiên, khác với trước đây, độ tuổi khởi nghiệp đang giảm nhanh. Nhiều nhà sáng lập hiện nay thậm chí mới chỉ ở tuổi thiếu niên, với hành trang ban đầu là các trại hè robot, viết game trên Roblox hoặc những mô hình kinh doanh nhỏ lẻ để học cách phân phối sản phẩm.
Theo Kulveer Taggar, nhà đầu tư mạo hiểm tại San Francisco, độ tuổi nhà sáng lập đã có xu hướng giảm trong vài năm gần đây, trùng hợp với thời điểm các công cụ AI như ChatGPT và Claude trở nên phổ biến. “Việc xây dựng phần mềm ở quy mô lớn đang dễ hơn rất nhiều”, Taggar nhận định. Ông cho biết ngày càng thường xuyên nhận được các email chào dự án từ những thiếu niên, một phần vì AI giúp rút ngắn quá trình học hỏi và hiện thực hóa ý tưởng.
Một trong những startup Taggar đầu tư do Raghav Arora sáng lập khi mới 16 tuổi. Trước đó, Arora từng kiếm tiền bằng cách nhập kẹo Mỹ khó tìm tại Singapore để bán cho bạn học, một hoạt động giúp cậu hiểu rõ cách tối ưu lợi nhuận và chuỗi phân phối, dù phải nhận án phạt ba ngày đình chỉ học.
Startup hiện tại của Arora, GetASAP, sử dụng AI để dự báo tồn kho và phân phối nông sản trực tiếp từ nông dân đến các cửa hàng tại Mỹ và châu Á. Công ty hiện có 48 nhân viên và đã gọi được 3,4 triệu USD vòng pre-seed. Arora bỏ dở trung học và chuyển sang sinh sống tại California.
Dù vậy, không phải nhà đầu tư nào cũng sẵn sàng đặt cược vào các nhà sáng lập quá trẻ. Ali Partovi, người điều hành quỹ đầu tư và vườn ươm Neo tại San Francisco, cho rằng trung học là giai đoạn tốt để nảy sinh ý tưởng, nhưng đại học mới là nơi xây dựng mạng lưới đồng sáng lập và nhân sự quan trọng.
“Điều tôi quan tâm nhất là liệu người đó có thể thu hút được những người giỏi hơn họ hay không”, Partovi nói, đồng thời cho rằng các nhà sáng lập trẻ vẫn rất đáng theo dõi và có tiềm năng trong tương lai.
Một đối tác tại Google Ventures cũng chia sẻ khi gặp nhóm sáng lập có thành viên 17 tuổi, ông nhận ra nếu đầu tư, có lẽ cần trao đổi thêm với phụ huynh để đánh giá mức độ sẵn sàng về mặt cảm xúc. Theo ông, AI đang thúc đẩy xu hướng trẻ hóa nhà sáng lập, nhưng không phải ai cũng chịu được áp lực tinh thần và những khó khăn kéo dài của hành trình khởi nghiệp.
Alby Churven, 14 tuổi, sống tại Sydney, là một ví dụ khác. Cậu bắt đầu bằng việc bán tất bóng đá trực tuyến và làm game trên Roblox. “Ban đầu, thành thật mà nói, em làm chỉ vì tiền”, Churven chia sẻ. Tuy nhiên, càng làm cậu càng thấy hứng thú với việc xây dựng sản phẩm.
Startup đầu tiên của Churven là một ứng dụng game hóa giáo dục nhưng không thể mở rộng, khiến cậu nhanh chóng chuyển hướng sang ý tưởng thứ hai: một công cụ AI tạo mã cho ứng dụng và website. Nếu các công cụ lập trình AI đang tạo ra cả một thế hệ nhà sáng lập mới, Churven “muốn là người xây dựng và bán chính những công cụ đó”.
(Theo NYT)
.svg){kind=icon}
