Hơn 100 năm trước, nhà triết học người Mỹ - Elbert Hubbard từng nói: “Một cỗ máy có thể làm thay việc của 50 người bình thường, nhưng không cỗ máy nào có thể làm thay việc của một người phi thường”. Câu nói này đã đúng trong suốt một thời gian dài, tuy nhiên, nó đang dần trở nên không đúng trong bối cảnh các mô hình ngôn ngữ lớn đang phát triển mạnh và ngày càng đi vào thực tế cuộc sống. 

Kể từ sau sự nổi lên của ChatGPT, với sự chính xác của công cụ AI, người lao động thuộc nhiều ngành nghề khác nhau sẽ thực sự bị đe dọa nếu họ không cải thiện mình để tốt hơn so với AI. Trong số đó, có cả những ngành nghề thời thượng như lập trình viên máy tính. 

Lập trình viên cũng có thể bị AI thay thế

Chia sẻ tại lễ tốt nghiệp và khai giảng năm học 2023 của trường đào tạo lập trình viên quốc tế Aptech, ông Nguyễn Huy Dũng – Giám đốc Sản xuất tại Gameloft cho biết, với đà phát triển của Generative AI, chỉ 2-3 năm nữa, chúng ta sẽ cảm nhận được tác động trực tiếp của AI tới ngành nghề của mình. 

“Cách đây 10 năm, chúng ta chỉ nghĩ rằng AI có thể thay thế những nghề đơn giản trước, những công việc mang tính trí tuệ như đồ họa, sáng tạo, nhiếp ảnh hay lập trình gần như không bao giờ thay thế được. Thế nhưng với những bước tiến phát triển thời gian gần đây, chính những công việc ấy lại đang bị đe dọa nhiều hơn”, ông Dũng cho hay. 

Ông Nguyễn Huy Dũng - Giám đốc Sản xuất tại Gameloft. 

Theo Giám đốc Sản xuất Gameloft, chưa cần nói đến việc AI có giỏi hơn được không, “chỉ cần trên thế giới có người dùng AI giỏi hơn mình là mình thua”. Trsu

Lấy dẫn chứng, vị chuyên gia này cho hay, với Github Copilot (công cụ AI hỗ trợ lập trình viên bằng cách tự động hoàn thành mã code), các lập trình viên có thể hoàn thành công việc của mình chỉ trong vòng một nửa thời gian so với trước kia.

Điều đó cũng có nghĩa, những công việc trước kia cần đến 10 lập trình viên thì bây giờ chỉ cần có 5 người, thậm chí 2 nếu đó là người giỏi. Cùng với đó 8 người còn lại có thể bị tụt xuống những vị trí nhàm chán hơn và bị trả lương thấp hơn so với giá trị. Trong 3 đến 4 năm nữa, họ có thể bị thay thế. Điều này cho thấy những tác động của AI với giới lập trình viên, đặc biệt là ChatGPT. 

Kỹ năng lập trình viên cần có để không bị AI “cướp việc”

Theo ông Dũng, cần loại bỏ cách suy nghĩ “tôi là lập trình viên” bởi nó khiến cho việc lập trình trở thành một phần định danh của người đó. Nếu thời thế thay đổi, việc lập trình không còn “hot” nữa, hẳn người có suy nghĩ trên sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng hiện sinh, khi không biết “Tôi là ai?”. 

Thay vào đó, cần tư duy theo hướng “Tôi có thể lập trình”, và theo cách nói này, lập trình chỉ đơn giản là một kỹ năng mà họ đang sở hữu. 

Ngoài khả năng lập trình, các lập trình viên cần có cho mình nhiều kỹ năng khác để không bị AI thay thế. 

Thực tế cho thấy, lập trình chỉ là một trong những kỹ năng cần có của một người lập trình viên. Vị chuyên gia đến từ Gameloft cho rằng, bên cạnh lập trình, có 2 kỹ năng không thể thiếu với các lập trình viên, đó là tiếng Anh và kỹ năng mềm. 

“Hầu hết các công nghệ mới mẻ, hay ho đều ở nước ngoài. Cùng một công việc nhưng nếu giỏi tiếng Anh, bạn hoàn toàn có thể làm từ xa cho các công ty nước ngoài, với sự khác biệt về mức lương và cơ hội phát triển. Đối với kỹ năng mềm, đây là điều cần có để nói chuyện, thuyết phục, hợp tác hay làm việc với người khác”, ông Dũng nói. 

Bên cạnh 2 yếu tố này, lập trình viên cần khám phá và thử nghiệm thêm nhiều công nghệ và lĩnh vực mới, biết tận dụng AI để bổ sung kiến thức và rút ngắn thời gian làm việc. Quan trọng hơn cả là biết mình có thể đóng góp được gì cho xã hội.

Nếu làm được những điều trên trong thời gian đủ dài, đó sẽ là hành trang vững chắc để một người lập trình viên thành công, bất kể sự thay đổi nào, không chỉ trong thời đại của AI.

Nguyễn Mạnh Hưng, Nguyễn Thị Phương Thúy, Nguyễn Thị Diệu Bình