Dưới đây là bài phát biểu của GS Trương Trạch Dân - Giám đốc Trung tâm Đổi mới Tiên phong Y sinh học của Đại học Bắc Kinh, chia sẻ với các tân thạc sĩ và tiến sĩ trong lễ tốt nghiệp ngày 6/7 vừa qua:
Kính gửi các quý vị đại biểu, các thầy cô giáo và các em sinh viên thân mến!
Hôm nay là ngày đặc biệt, tôi rất vinh dự khi được đại diện cho các thầy cô đứng đây chứng kiến cột mốc quan trọng của các em.
Trước hết, tôi muốn gửi lời chúc mừng nồng nhiệt nhất tới các em. Tôi biết tâm trạng hiện tại của các em rất phức tạp, có cả khao khát và miễn cưỡng, bạn lại bối rối. Tốt nghiệp sau đại học nghĩa là việc khám phá tri thức của các em đạt được kết quả. Các em đã thực hiện được một bước tiến vững chắc để phát triển bản thân và nghề nghiệp tương lai.
Giờ đây, các em nên tự hào về những nỗ lực và thành tích bản thân đạt được. Nhiều em sẽ gặp thất bại, thậm chí là hối tiếc trong hành trình học tập của mình. Nhưng hãy nhớ rằng, sau khi tốt nghiệp hành trình mới sẽ được mở ra.
Mỗi trải nghiệm là một sự giàu có trong cuộc sống. Chúng định hình tính cách và làm phong phú thêm cuộc sống của các em. Tương lai, những trải nghiệm này sẽ giúp các em tự tin và có động lực hơn để tiến về phía trước.
30 năm trước, tôi cũng rời ghế nhà trường với những hối tiếc và ước mơ còn dang dở. Với tư cách là người đi trước, tôi muốn chia sẻ với các em vài điều. Tôi hy vọng sẽ truyền cảm hứng cho các em.
Những năm 1990, tôi học tiến sĩ về Sinh học Phân tử và Tế bào ở Mỹ - nơi có đầy thách thức và thăng trầm. Chỉ trong 6 năm, tôi gặp không biết bao nhiêu khó khăn như thí nghiệm kém, đề tài phải thay đổi, giáo sư hướng dẫn bỏ nghề chuyển sang kinh doanh... Quá trình này, tôi không thể xuất bản được bất kỳ bài báo học thuật nào.
Đến khi trở thành nhà nghiên cứu sau tiến sĩ, các thí nghiệm của tôi bước đầu có kết quả nhưng nghiên cứu khoa học gặp nhiều hạn chế. Tôi cảm thấy bản thân giống như người lao động thử việc hơn là nhà khoa học. Tôi mất niềm tin vào nghiên cứu khoa học.
Cuối cùng, điều khiến tôi gắn bó với con đường nghiên cứu khoa học là Tin sinh học. Đây cũng là thời điểm các nhà khoa học thế giới giải mã thành công bộ gen người. Đồng nghĩa khoa học đời sống đã mở ra kỷ nguyên mới. Lúc này, tôi nhận ra công nghệ máy tính và khả năng phân tích dữ liệu tôi hoàn thiện sau đại học còn nhiều khiếm khuyết, đặc biệt là khi áp dụng vào lĩnh vực nghiên cứu sinh học.
Thật may, tôi đã gặp được người giúp tôi giải quyết các vấn đề phân tích dữ liệu trong phòng thí nghiệm. Khi đó, tôi đã đi học vào buổi tối bằng chi phí của riêng. Song song tôi cũng bắt đầu thực hiện việc xây dựng các trang web và cơ sở dữ liệu trong phòng thí nghiệm. Thế giới khoa học mới đầy tiềm năng và triển vọng cuối cùng đã mở ra trước mắt tôi.
Lúc đó, tôi gia nhập Genentech - công ty công nghệ sinh học lâu đời, bắt đầu hành trình khám phá. Sự thất vọng trước đây đã trở thành động lực giúp tôi chăm chỉ hơn. Tôi sử dụng tất cả nguồn lực bên cạnh để cải thiện khả năng của mình và cố gắng chuyển đổi mục tiêu từ khám phá đến ra bằng sáng chế. 17 năm qua, tôi đã phát triển từ kỹ thuật viên thành nhà khoa học.
10 năm trước, tôi vinh dự được là giảng viên của Đại học Bắc Kinh. Trong cung điện học thuật hàng đầu Trung Quốc với những ý tưởng khám phá khoa học mới, sự nghiệp của tôi được cải thiện lên cấp độ cao hơn. Thành quả lớn nhất của tôi phải kể đến là những sinh viên xuất sắc của Đại học Bắc Kinh tốt nghiệp ngày hôm nay.
Nhìn lại chặng đường đã qua, tôi thấy rằng thành tựu của bản thân đều đến từ thất bại trong quá khứ. Ở đây, tôi muốn nói với các em rằng: "Thất bại không phải là điều khủng khiếp nhất. Việc các em tiếp tục bước đi đã không phải là thất bại. Thất bại chỉ là nghịch cảnh tạm thời. Nghịch cảnh không đáng sợ, sợ nhất là mất can đảm khi đối mặt với khó khăn".
Thầy hy vọng, sau khi ra trường, bất kể các em làm nghề gì cũng phải đối mặt với thử thách bằng thái độ tích cực, ôn hòa và vượt qua nghịch cảnh bằng sự tự tin. Thất bại từng làm thầy nản lòng khi còn trẻ. Đối mặt với những thất bại, khiến thầy luôn nhớ về điểm xuất phát ban đầu.
Hôm nay, các em cầm trên tay tấm bằng thành công nhưng hành trình cuộc đời mới chỉ bắt đầu và tương lai các em sẽ có nhiều cơ hội hơn. Chúng ta có thể không hoàn thiện được mục tiêu 100%, nhưng chỉ cần các em kiên trì, chắc chắn sẽ chạm tay đến ước mơ. Thầy mong rằng, dù thế nào các em cũng không quên đi khát vọng ban đầu của mình.
Lời cuối cùng, thầy chúc các em có một tương lai tươi sáng! Thầy hy vọng bất kể các em ở đâu, cũng sẽ dũng cảm theo đuổi ước mơ của mình.
.svg){kind=icon}
