Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ký ban hành luật trừng phạt mới nhằm vào Nga, Triều Tiên và Iran. Nga gọi đây là một "cuộc chiến tranh thương mại toàn diện" chống lại Moscow.

Hãng tin Washington Post nêu ra 6 câu hỏi và giải đáp xung quanh đòn giáng mới này.

{keywords}
Ảnh: BBC

Tại sao Quốc hội Mỹ thông qua cấm vận?

Dự luật áp đặt các hình phạt tài chính khắt khe lên Nga, Iran và Triều Tiên vì những hành động mà Mỹ coi là chống lại các lợi ích quốc gia của nước này và các lợi ích của đồng minh.

Cấm vận nhằm vào Nga với cáo buộc Moscow thực hiện chiến dịch tấn công mạng và tin giả để can thiệp cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016, và sáp nhập bán đảo Crưm ở miền đông Ukraina.

Dự luật cũng nhắm vào Triều Tiên vì vụ phóng tên lửa mới đây, và vào Iran với cáo buộc chính quyền Tehran ủng hộ các tổ chức khủng bố, cùng nhiều lý do khác.

Trừng phạt Nga thế nào?

Cấm vận nhắm tới ngành khai mỏ và dầu lửa của Nga, tìm cách phạt các cá nhân bị cáo buộc tham gia hoạt động tin tặc của Nga.

Tức giận vì hành động của Mỹ, Moscow đã trả đũa bằng cách ra lệnh cho 755 nhân viên ngoại giao Mỹ phải rời vị trí, và tịch thu tài sản giải trí mà nhân viên sứ quán sử dụng.

Cấm vận ảnh hưởng ra sao đến Iran và Triều Tiên?

Luật mới sẽ áp đặt cấm vận lên bất kỳ ai góp sức vào việc phát triển vũ khí hủy diệt của Iran, và những đối tượng bị cho là tài trợ cho các tổ chức khủng bố.

Các tàu thuộc sở hữu của Triều Tiên và của những nước không tuân thủ các nghị quyết của Liên Hợp Quốc chống lại quốc gia châu Á này bị cấm neo tại các cảng của Mỹ hoặc cấm hoạt động ở lãnh hải Mỹ.

Bên cạnh đó, các loại hàng hóa do lao động Triều Tiên sản xuất sẽ bị cấm vào Mỹ.

Vì sao gây tranh cãi?

Cả hai viện của Quốc hội Mỹ đều thông qua dự luật với số phiếu áp đảo. Họ còn đưa vào một điều khoản ngăn Tổng thống hủy bỏ hoặc giảm nhẹ các hình phạt nếu không được Quốc hội tán thành.

Mục đích là để xoa dịu lo ngại của các nhà lập pháp rằng nỗ lực gần đây của ông Trump nhằm cải thiện quan hệ với người đồng cấp Nga Putin có thể khiến ông nới lỏng cấm vận.

Trước đó, ông Trump đã phản đối việc giới hạn quyền hạn của ông trong chuyện cấm vận Nga, và tiếp tục bày tỏ nghi ngờ về đánh giá của tình báo Mỹ rằng Nga can thiệp bầu cử Mỹ theo hướng có lợi cho ông.

Tổng thống Mỹ cũng không hài lòng về các cuộc điều tra đang diễn ra về cáo buộc có sự thông đồng giữa các trợ tá của ông và phía Nga để tác động bầu cử.

Tổng thống Trump cảm thấy thế nào?

Ông không vui. Ông đã ký dự luật và giải thích là "vì sự đoàn kết quốc gia" – nhưng ngay sau đó khẳng định luật này sẽ cản trở năng lực của cơ quan hành pháp trong thực thi chính sách ngoại giao và đàm phán với các nước khác.

"Quốc hội thậm chí không thể thương lượng được một dự luật chăm sóc sức khỏe sau 7 năm bàn bạc", ông Trump nhấn mạnh.

"Bằng cách hạn chế sự linh hoạt của bên hành pháp, dự luật này khiến Mỹ gặp nhiều khó khăn trong việc đạt được các thỏa thuận tốt cho người dân Mỹ, và sẽ đẩy Trung Quốc, Nga và Triều Tiên đến gần nhau hơn".

Cảm nhận của các nhà lập pháp Mỹ?

Họ hài lòng. Thượng viện đã bỏ phiếu thông qua dự luật với tỷ lệ 98/2 còn Hạ viện 419/3.

Lãnh đạo phe thiểu số ở Thượng viện Chuck Schumer (đảng Dân chủ) mô tả việc ông Trump ký vào dự luật là đúng đắn. Nhưng ông bình luận rằng, Quốc hội "sẽ cần phải theo dõi sát sao việc chính quyền thực thi luật quan trọng này".

Thanh Hảo