Chưa đầy hai tháng sau khi ra tuyên bố Tầm nhìn chiến lược chung Mỹ - Ấn về khu vực châu Á - Thái Bình Dương trong chuyến công du New Delhi của Tổng thống Barack Obama, một chỉ huy quân sự hàng đầu của Mỹ nói rõ rằng, TQ không có quyền phản đối những hoạt động hải quân của Ấn Độ ở Biển Đông.
TQ và điểm nóng chiến lược Ấn Độ Dương
 |
|
Đô đốc Ấn Độ Robin Dhowan và Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ Harry Harris Jr. Ảnh: NDTV |
NDTV cho biết, tháng 7/2011, khi tàu chiến đổ bộ của Ấn Độ INS Shardul trên đường từ Khánh Hòa đi Hải Phòng trong một chuyến thăm hữu nghị, thủy thủ đoàn đã bị hải quân TQ cảnh cáo trên sóng vô tuyến: “Các anh đang đi vào vùng biển TQ. Hãy rời khỏi đây”. Năm 2014, TQ cũng đã phản đối thỏa thuận giữa Việt Nam và Ấn Ðộ trong việc thăm dò dầu khí ở Biển Ðông.
Bày tỏ quan ngại về hành động tranh chấp của TQ ở Biển Đông, đô đốc Harris nói: "Tôi thấy lo lắng về quá trình cải tạo đất làm đảo nhân tạo mà TQ đang tiến hành. Tôi coi đó là sự khiêu khích và gây căng thẳng ở Biển Đông cũng như với các quốc gia trong vùng biển. Với tất cả chúng ta, những ai quan tâm về tự do hàng hải, đều có nhiệm vụ chú tâm tới những gì TQ đang làm ở Biển Đông cũng như quá trình cải tạo đạo nhanh chóng của họ. Điều này trên thực tế đang làm thay đổi hiện trạng vùng biển”.
Mặc dù đô đốc Mỹ lưu ý về sự hiện diện gia tăng của tàu ngầm TQ tại Ấn Độ Dương, nhưng ông nhấn mạnh, mối lo đầu tiên của ông là bảo vệ an ninh hàng hải, đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông. Khẳng định này rất tương đồng với tuyên bố chung mà Mỹ và Ấn Độ đưa ra trong chuyến thăm của ông Obama hồi tháng 1.
Về phần TQ, bất chấp chồng lấn chủ quyền ở Biển Đông, nước này vẫn đưa ra yêu sách chủ quyền bao trùm hầu hết vùng biển và đang tăng tốc cải tạo tính năng đất, làm các đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.
Theo giới phân tích, dù không công khai, nhưng Mỹ xem Ấn Độ là phần quan trọng của chiến lược xoay trục về châu Á - Thái Bình Dương. Điều này không chỉ là vì hải quân Ấn Độ là một trong những lực lượng hùng mạnh nhất ở khu vực, họ còn là đối tác hữu ích tham gia cùng Mỹ trong cuộc tập trận cấp cao hàng năm Malabar diễn ra vào mùa thu.
Năm ngoái, Ấn Độ đã mở cửa cuộc tập trận này cho cả Nhật Bản - một đồng minh quan trọng của cả New Delhi và Washington.
"Trong một phần tái cân bằng của Mỹ, hạm đội Thái Bình Dương sẽ trở nên lớn hơn. 60% Hải quân Mỹ sẽ có mặt trong hạm đội Thái Bình Dương vào năm 2020”, Đô đốc Harris nói.
Trong khuôn khổ chuyến thăm New Delhi, Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Ấn Độ đã ra tuyên bố mang tên Tầm nhìn chiến lược chung. Tuyên bố khẳng định, thịnh vượng khu vực phụ thuộc vào an ninh: "Chúng tôi khẳng định tầm quan trọng của việc đảm bảo an ninh hàng hải, đảm bảo tự do hàng hải và hàng không trong suốt khu vực, nhất là ở Biển Đông. Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên tránh đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, theo đuổi cách giải quyết tranh chấp lãnh thổ và hàng hải thông qua mọi biện pháp hòa bình, phù hợp với những nguyên tắc đã được luật pháp quốc tế công nhận, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển”.
Trả lời phỏng vấn sau đó, ông Obama khẳng định, Mỹ mong muốn chứng kiến sự gia tăng hòa bình của TQ. "Như những gì tôi nói khi bắt đầu nhiệm kỳ của mình là TQ không thể bắt các nước khác trả giá cho sự phát triển của mình. Họ không nên bắt nạt các nước như Việt Nam hay Philippines trong vấn đề hàng hải, mà cần nỗ lực giải quyết vấn đề một cách hòa bình theo luật pháp quốc tế”, ông nói.
Thái An (theo NDTV, Timesofindia)
.svg){kind=icon}
