Sau hơn 1 năm chính thức thực thi đầy đủ (1/5/2021), Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc đã cung cấp hai "đòn bẩy" lớn cho giao thương giữa hai nước. Đó là đòn bẩy miễn giảm thuế và đòn bẩy tiêu chuẩn hóa khung pháp lý điều chỉnh các hoạt động thương mại song phương.

Tại hội thảo "Năm đầu tiên thực thi UKVFTA: Thành tựu nổi bật và định hướng sắp tới", Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh đánh giá, các cam kết trong hiệp định được kỳ vọng Việt Nam đẩy nhanh quá trình cải cách thể chế, cải thiện môi trường đầu tư thương mại theo hướng hiện đại, minh bạch, tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp.

Đặc biệt với những cam kết sâu về mở cửa thị trường, hàng hoá, dịch vụ thì hiệp định này được mong đợi sẽ là đòn bẩy mạnh mẽ trong thúc đẩy trao đổi thương mại và đầu tư song phương.

Nhận định thành công sau một năm thực thi hiệp định, ông Khánh cho rằng, năm ngoái (2021) là năm “vạn sự khởi đầu nan” cho UKVFTA. Thời điểm hiệp định chính thức có hiệu lực cũng cũng là lúc cả hai bên phải đối mặt với diễn biến phức tạp của Covid-19.

Số ca nhiễm tăng cao ở cả hai nước đã gây ra những hệ luỵ không tránh khỏi về nguồn nhân lực, những gián đoạn không nhỏ đến chuỗi cung ứng xuất nhập khẩu cũng như các hoạt động kinh tế, thương mại khác.

Dù khởi đầu trong bối cảnh khó khăn như vậy, song trao đổi thương mại 2 chiều vẫn tăng trưởng hơn 17% so với năm 2020, đạt 6,6 tỷ USD. Mức tăng trưởng này đã giúp kim ngạch thương mại song phương quay lại mức năm 2019 (trước khi xảy ra đại dịch). Trong đó Việt Nam xuất khẩu sang Vương quốc Anh tăng hơn 16%, còn Anh xuất sang Việt Nam tăng 24%.

“Số liệu này cho thấy, hiệp định UKVFTA thực sự là con đường cao tốc hai chiều giúp thúc đẩy quan hệ 2 bên theo hướng ngày càng cân bằng hơn”, Thứ trưởng Khánh nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, trong năm 2021 đã có 48 dự án đầu tư trực tiếp của Vương quốc Anh vào Việt Nam được cấp mới. Với số vốn đăng ký cấp mới đạt hơn 53 triệu USD tăng 157% so với cùng kỳ, đã duy trì mức đầu tư trực tiếp của Anh tại Việt Nam ở mức 4 tỷ USD. Anh nằm trong tốp 15 quốc gia hàng đầu đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.

Nhìn lại 1 năm thực thi hiệp định, Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) Lương Hoàng Thái cũng thừa nhận, quan hệ  kinh tế hai bên có nhiều điểm sáng đáng ghi nhận. Dù thời gian thực thi hiệp định còn tương đối ngắn để có đánh giá đầy đủ nhưng với số liệu ban đầu có thể thấy quá trình thực thi đã mang lại kết quả tích cực với cả hai bên. 

Với mức tăng trưởng xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam năm đầu tiên có UKVFTA trên 16% thì đây là mức tăng tương đối lớn so với những thị trường khác. Đặc biệt, xuất khẩu sang Anh đạt trên 5 tỷ USD, trong đó có nhiều nhóm mặt hàng tăng trưởng cao như nông sản, chế biến chế tạo (phương tiện vận tải phụ tùng tăng 34%, máy móc thiết bị tăng 16%).

“Rõ ràng, đây là năm đầu tiên hai bên tiến hành giảm thuế cho nhau nên tác động chưa phải lớn nhất, nhưng với những con số này đây là tín hiệu rất tích cực”, ông Thái đánh giá.

Quang Ninh, Nguyễn Doanh, Hoài Bắc