Ai Cập là một trong những nhà nhập khẩu lúa mì hàng đầu thế giới. Năm ngoái, nước này đã mua khoảng 80% lượng lúa mì nhập khẩu từ Nga và Ukraine. Chiến sự Nga - Ukraine bùng phát hồi cuối tháng 2 đã làm gián đoạn các chuyến hàng và đẩy giá hàng hóa toàn cầu tăng nhanh, gây ra cú sốc tài chính cho quốc gia châu Phi.
Theo Reuters, Ai Cập đang bị giằng xé giữa mối quan hệ lâu đời với Nga và mối quan hệ thân thiết với các cường quốc phương Tây đã áp trừng phạt và tìm cách cô lập Moscow. Các đại sứ quán phương Tây đã vận động Ai Cập và Liên đoàn Arập đứng về phía họ trước chuyến thăm của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov.
Tại cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng Ai Cập Sameh Shoukry ở Cairo hôm 24/5, ông Lavrov nhấn mạnh: “Chúng tôi tái khẳng định cam kết về việc tuân thủ mọi thỏa thuận của các nhà xuất khẩu ngũ cốc Nga. Chúng tôi đã thảo luận về các khía cạnh hợp tác cụ thể trong lĩnh vực này, nhất trí về các cuộc tiếp xúc thêm nữa giữa các bộ liên quan và có hiểu biết chung về nguyên nhân của cuộc khủng hoảng ngũ cốc".
Kể từ đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, việc Hạm đội Biển Đen của Nga phong tỏa các cảng của nước láng giềng đã góp phần khiến hàng chục triệu tấn ngũ cốc bị mắc kẹt, làm trầm trọng thêm tình trạng tắc nghẽn của chuỗi cung ứng toàn cầu.
Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc đã ký một thỏa thuận hôm 22/7 để tái khởi động hoạt động xuất khẩu lúa mì của Kiev bằng đường biển, nhưng một cuộc tấn công của các lực lượng Moscow vào thành phố cảng Odesa hôm 23/7 gây hoài nghi việc thực hiện thỏa thuận.
Moscow đổ lỗi sự bế tắc ở Biển Đen do các lệnh trừng phạt của phương Tây và việc quân đội Ukraine rải mìn quanh các cảng. Ngoại trưởng Lavrov bày tỏ hy vọng Liên Hợp Quốc sẽ thành công trong việc dỡ bỏ "các hạn chế bất hợp pháp" đối với vận chuyển.
Theo nhà ngoại giao hàng đầu Nga, khoảng 70 tàu nước ngoài đến từ 16 - 17 quốc gia khác nhau đang bị mắc kẹt ở các cảng của Ukraine. Một trong số đó dự kiến sẽ chuyên chở lương thực tới Ai Cập.
Ông Lavrov sau đó tuyên bố trước Liên đoàn Arập rằng, bất kỳ con tàu nào đến nhập ngũ cốc từ các cảng của Ukraine sẽ bị kiểm tra để đảm bảo chúng không chuyên chở theo vũ khí.
Tuấn Anh