Trong tiến trình triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), kiểm tra, giám sát không chỉ là một khâu nghiệp vụ đơn thuần mà còn được ví như “mắt xích bảo đảm”, giúp chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đi vào cuộc sống một cách nghiêm túc, hiệu quả và sát hợp thực tiễn.
Nghệ An – một tỉnh có diện tích rộng, dân số đông, địa hình đa dạng, công tác này càng trở nên quan trọng, là công cụ hữu hiệu để các cấp ủy, chính quyền kịp thời phát hiện sai phạm, điều chỉnh bất cập và nâng cao chất lượng chương trình NTM.
Những năm qua, tỉnh chú trọng triển khai công tác kiểm tra, giám sát xây dựng NTM một cách đồng bộ, bài bản với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Từ cấp tỉnh đến cơ sở, các kế hoạch, chương trình giám sát được xây dựng khoa học, tập trung vào những vấn đề “nóng” như tiến độ thực hiện tiêu chí, huy động và sử dụng nguồn lực, giải phóng mặt bằng, chất lượng công trình hạ tầng và việc thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Các đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh đã tổ chức hàng trăm lượt làm việc tại những địa phương đăng ký đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.
Qua kiểm tra, nhiều hạn chế trong công tác quản lý, điều hành đã được phát hiện, kịp thời kiến nghị xử lý. Đáng chú ý, một số sai phạm như sử dụng vốn sai mục đích, lựa chọn nhà thầu không đúng quy định, thi công công trình chưa đảm bảo chất lượng hoặc không sát nhu cầu thực tế của người dân đã được chấn chỉnh nghiêm khắc. Chính nhờ vậy, kỷ luật, kỷ cương trong thực hiện chương trình được siết chặt, góp phần bảo đảm sự minh bạch, hiệu quả.
Song song với công tác kiểm tra của cơ quan chuyên môn, vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội cũng được phát huy mạnh mẽ. Nhiều địa phương đã thành lập các tổ giám sát cộng đồng, thường xuyên theo dõi quá trình thi công công trình, việc thu – chi nguồn vốn huy động nhân dân đóng góp, đồng thời phản ánh kịp thời những bất cập lên chính quyền.
Bên cạnh đó, hội đồng nhân dân các cấp cũng giữ vai trò quan trọng trong công tác giám sát. Thông qua các cuộc giám sát chuyên đề về quản lý đất đai, xây dựng kết cấu hạ tầng, bảo vệ môi trường, phát triển sản xuất hay hỗ trợ sinh kế, HĐND đã đưa ra nhiều kiến nghị xác đáng, giúp tháo gỡ khó khăn, đồng thời đề xuất sửa đổi, bổ sung chính sách phù hợp hơn với thực tiễn địa phương.
Một điểm đáng chú ý là chương trình NTM hiện nay không phải chỉ dừng lại ở xây dựng hạ tầng, mà đã bước sang giai đoạn nâng cao chất lượng, hướng tới NTM kiểu mẫu. Điều này đòi hỏi công tác kiểm tra, giám sát cũng phải đổi mới, linh hoạt, theo dõi sát sao không chỉ con số, tiến độ mà còn cả những yếu tố bền vững như nâng cao thu nhập, giảm nghèo đa chiều, bảo vệ môi trường, giữ gìn văn hóa truyền thống và xây dựng cộng đồng hạnh phúc.
Tại nhiều địa phương ở Nghệ An, mô hình giám sát gắn liền đối thoại trực tiếp với người dân đã cho thấy hiệu quả rõ rệt. Nhờ vậy, việc thực hiện các tiêu chí NTM đã trở thành phong trào tự giác, đi vào đời sống, hình thành nếp sống văn minh, hiện đại ở nông thôn.
Kết quả, đến 31/5/2025, toàn tỉnh Nghệ An có 275 xã/362 xã đạt chuẩn NTM (chiếm 75,96%); 102/275 xã đạt chuẩn NTM nâng cao (chiếm 37,09% xã NTM); 16/275 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu (chiếm 5,82% xã NTM). Trong đó, có 223 thôn/bản đạt chuẩn NTM. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn dự kiến đến hết năm 2024 là 47,073 triệu đồng/người/năm. Hệ thống kết cấu hạ tầng tiếp tục được đầu tư đồng bộ, nhiều mô hình sản xuất mới gắn với chuỗi giá trị được hình thành, thu nhập và đời sống người dân không ngừng nâng cao. Những thành tựu ấy đều có dấu ấn rõ nét từ công tác kiểm tra, giám sát – yếu tố bảo đảm để chương trình NTM của Nghệ An đi vào chiều sâu, minh bạch, hiệu quả và bền vững.
.svg){kind=icon}
