- Vợ chồng chị gái tôi kết hôn. Sau khoảng 10 năm, do khó khăn nên được bố mẹ chồng cho xây dựng nhà trên cùng mảnh đất của bố mẹ chồng (hiện gia đình bố mẹ chồng chị tôi vẫn đang ở đó). Gia đình chị tôi xây nhà xong thì chuyển về đó ở, thành 2 căn nhà trên cùng một thửa đất, không có tường ngăn và sinh hoạt chung công trình vệ sinh và phần sân.
Nay, do anh tôi ngoại tình, vợ chồng thống nhất ly hôn. Xin hỏi luật sư ngôi nhà đó có thuộc sở hữu chung của vợ chồng chị tôi không? Nếu gia đình chồng cho rằng đó là thuộc sở hữu của họ thì phải làm thế nào để chị tôi đòi được phần của mình?
 |
| Ảnh minh họa |
Thứ nhất: Nguyên tắc chia tài sản ly hôn.
Căn cứ Điều 59 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì Trong trường hợp vợ chồng khi ly hôn thì việc chia tài sản khi ly hôn theo các nguyên tắc sau:
''1. Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định thì việc giải quyết tài sản do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án giải quyết theo quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này.
Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì việc giải quyết tài sản khi ly hôn được áp dụng theo thỏa thuận đó; nếu thỏa thuận không đầy đủ, rõ ràng thì áp dụng quy định tương ứng tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này để giải quyết.
2. Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:
a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;
b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;
c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.''
Như vậy, để phân chia tài sản khi ly hôn phải xác định được tài sản chung và tài sản riêng của vợ, chồng. Theo đó Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định cụ thể như sau:
+ Tài sản chung của vợ chồng:
Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.
Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.
Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.
Theo như bạn trình bày thì vợ chồng chị bạn xây nhà trên đất của bố mẹ chồng nên chúng tôi hiểu rằng mảnh đất đó đứng tên bố mẹ chồng.
Thứ hai: Chia tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình
Theo quy định tại Điều 61 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định như sau:
"Điều 61. Chia tài sản trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình
1. Trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình mà ly hôn, nếu tài sản của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình không xác định được thì vợ hoặc chồng được chia một phần trong khối tài sản chung của gia đình căn cứ vào công sức đóng góp của vợ chồng vào việc tạo lập, duy trì, phát triển khối tài sản chung cũng như vào đời sống chung của gia đình. Việc chia một phần trong khối tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận với gia đình; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
2. Trong trường hợp vợ chồng sống chung với gia đình mà tài sản của vợ chồng trong khối tài sản chung của gia đình có thể xác định được theo phần thì khi ly hôn, phần tài sản của vợ chồng được trích ra từ khối tài sản chung đó để chia theo quy định tại Điều 59 của Luật này."
Khi giải quyết Tòa án sẽ căn cứ vào các chứng cứ chứng minh cũng như phần đóng góp của mỗi bên để chia tài sản hợp lý.Trong trường hợp vợ chồng bạn có đóng góp công sức, tiền bạc để xây dựng ngôi nhà mới thì khi ly hôn căn cứ vào quy định tại Điều 61, nếu phần tài sản đó xác định rõ ràng theo phần thì phần tài sản đó được tính là tài sản chung của vợ chồng và sẽ được chia đôi tuân theo các nguyên tắc quy định tại Điều 59 Luật hôn nhân và gia đình 2014. Nếu phần tài sản vợ chồng bạn đóng góp vào để xây dựng ngôi nhà đó không xác định được thì chị bạn có thể thỏa thuận với gia đình chồng về việc chia tài sản; nếu gia đình chồng không chịu thỏa thuận thì chị của bạn có thể yêu cầu Tòa án giải quyết.
Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Giám đốc Công ty luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, Hà Nội.
Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ banbandoc@vietnamnet.vn (Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ)
Ban Bạn đọc
.svg){kind=icon}
