Tại Báo cáo số 530/2025/TTĐT ngày 15/6/2025 của Cổng Thông tin điện tử Chính phủ điểm thông tin, báo chí và dư luận liên quan đến công tác chỉ đạo, điều hành, trong đó có nội dung về việc "Nông sản Việt đối diện với rủi ro tại châu Âu vì truy xuất nguồn gốc".
Theo báo chí phản ánh, nửa đầu năm 2025, nông sản Việt Nam như cà phê, tiêu, trái cây… liên tục đối mặt với các cảnh báo từ Liên minh châu Âu (EU) do không đáp ứng yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm và tính bền vững trong chuỗi cung ứng.
EU đã tăng tần suất kiểm tra và áp dụng các quy định mới, trong đó có quy định chống phá rừng (EUDR), yêu cầu sản phẩm như cà phê, hồ tiêu, gỗ, cao su phải có minh chứng rõ ràng không liên quan đến phá rừng từ sau năm 2020, kèm theo dữ liệu GPS và hệ thống truy vết toàn diện. Các sản phẩm như sầu riêng, ớt, đậu bắp… bị kiểm tra tăng cường với tỷ lệ cao, một số lô hàng đã bị trả về do dư lượng hóa chất vượt ngưỡng.
Ngày nay, trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, việc sử dụng các giải pháp công nghệ trong thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa (Phương pháp truy xuất nguồn gốc điện tử) được xem là phương pháp thông tin hiện đại được sử dụng khá phổ biến, với việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa thông qua các mã vạch, mã QR (tem truy xuất) để các đối tượng quan tâm có thể nắm bắt thông tin về nguồn gốc và chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Việc áp dụng phương pháp truy xuất nguồn gốc điện tử này có thể thực hiện linh hoạt, đa dạng, sử dụng đa nền tảng, đáp ứng yêu cầu các tiêu chuẩn truy xuất nguồn gốc, phù hợp với nhiều loại sản phẩm, hàng hóa, đặc biệt là các mặt hàng có đặc thù dễ hư hỏng, thời gian bảo quản ngắn như rau quả tươi.
Tại Việt Nam, nỗ lực xây dựng công cụ truy xuất nguồn gốc bước đầu đã được ghi nhận ở một số ngành hàng như thịt, trứng, rau sạch ở TP.HCM và một số sản phẩm OCOP có quy mô nhỏ. Tuy nhiên, các hệ thống hiện nay vẫn rời rạc, thiếu liên thông và chưa tạo thành một nền tảng dữ liệu đồng bộ, có thể tích hợp trên phạm vi toàn quốc. Phần lớn nông hộ Việt sản xuất quy mô nhỏ, thiếu thiết bị và kiến thức truy xuất, khiến việc đáp ứng tiêu chuẩn trở nên khó khăn, chi phí tăng cao.
Các chuyên gia cho rằng, đây cũng là thời điểm các doanh nghiệp Việt phải chuẩn hóa chuỗi cung ứng, đầu tư vào truy xuất minh bạch, nâng cao khả năng thích ứng và khẳng định thương hiệu trên thị trường quốc tế. Vì việc truy xuất nguồn gốc đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi và ghi chép chi tiết các giai đoạn sản xuất, xử lý và vận chuyển của sản phẩm, hàng hóa.
Bởi vậy, Chính phủ đang chỉ đạo mạnh mẽ, hỗ trợ việc xây dựng cơ sở dữ liệu truy xuất quốc gia, đặc biệt đối với các vùng nguyên liệu trọng điểm. Mỗi sản phẩm sẽ được gắn một mã QR code, và khi người dân hoặc doanh nghiệp quét mã này, họ có thể truy xuất các thông tin liên quan đến sản phẩm.
Về vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các Bộ: Công Thương, Tài chính, Ngoại giao, Khoa học và Công nghệ và các cơ quan liên quan dự thảo công điện của Thủ tướng Chính phủ để tiếp tục chỉ đạo cả nước, các doanh nghiệp rà soát xuất xứ hàng hóa, yêu cầu truy xuất nguồn gốc và đảm bảo chất lượng, uy tín cho hàng hóa Việt Nam xuất đi các nước châu Âu và thế giới; báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/7/2025.
.svg){kind=icon}
