OCOP thổi luồng gió mới cho nông thôn Hải Phòng

Phát huy giá trị bản địa

Những năm gần đây, với sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền các cấp và sự hưởng ứng tích cực của người dân, Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã trở thành đòn bẩy quan trọng giúp Hải Phòng khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương. Không chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn, OCOP còn là chiến lược dài hạn nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa bản địa, xây dựng thương hiệu sản phẩm đặc trưng của thành phố Cảng.

Sự hỗ trợ kịp thời từ thành phố về mặt khoa học công nghệ, xúc tiến thương mại và xây dựng chuỗi liên kết đã giúp các chủ thể OCOP vững tin đưa sản phẩm mang đậm hồn quê Hải Phòng vươn ra thị trường, tạo dựng chỗ đứng vững chắc trong lòng người tiêu dùng trong và ngoài nước. 

Vốn là món ăn dân dã trong bữa cơm thường ngày, được lưu truyền qua nhiều thế hệ của vùng đất Kiến Thụy, món cá mòi kho đã có một hành trình "lột xác" ngoạn mục. Với tâm huyết phát triển kinh tế dựa trên nền tảng giá trị truyền thống, cơ sở cá mòi kho Thái Tín đã mạnh dạn đầu tư, nâng cấp quy trình để đưa hương vị này trở thành đặc sản nổi tiếng.

Nhờ quy trình chế biến công phu, đảm bảo nghiêm ngặt về chất lượng, năm 2021, sản phẩm được thành phố công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao. "Tấm vé thông hành" OCOP đã mở ra cơ hội lớn cho đơn vị: được hỗ trợ thiết kế tem nhãn chuyên nghiệp, xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Không dừng lại ở đó, sản phẩm còn được thành phố hỗ trợ tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá tại các hội chợ lớn, đưa hương vị Kiến Thụy đi xa hơn. 

Tại xã Chí Minh, mô hình sản xuất lúa ruộng rươi theo hướng hữu cơ của Công ty cổ phần Thế hệ mới đã mở ra hướng đi bền vững cho nông nghiệp địa phương. Với sự đồng hành của chính quyền và hỗ trợ của các nhà khoa học, doanh nghiệp đã liên kết với nông dân sản xuất gạo bãi rươi theo phương thức thuận tự nhiên, không sử dụng phân bón hóa học hay thuốc bảo vệ thực vật. Nhờ chất lượng vượt trội và giá trị dinh dưỡng cao, sản phẩm được công nhận OCOP 3 sao từ năm 2020 và nhanh chóng tiếp cận các hệ thống phân phối thực phẩm sạch, nhà hàng cao cấp.

Đến nay, toàn thành phố có 647 sản phẩm OCOP, trong đó có 8 sản phẩm đạt OCOP 5 sao cấp quốc gia, còn lại là các sản phẩm 4 sao và 3 sao. Các sản phẩm tập trung vào nhóm nông sản, thực phẩm, thực phẩm chế biến, thủ công truyền thống, đặc sản địa phương và dịch vụ du lịch nông thôn.

 Động lực phát triển kinh tế nông thôn bền vững

Thực tiễn cho thấy, Chương trình OCOP không chỉ dừng lại ở việc công nhận sản phẩm mà đã tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, chuyển dịch tư duy sản xuất từ nhỏ lẻ, manh mún sang sản xuất hàng hóa gắn với thị trường. Nhiều mô hình đã chủ động ứng dụng khoa học – công nghệ trong chế biến sâu, bảo quản, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, qua đó tạo việc làm ổn định cho hàng nghìn lao động nông thôn.

Bên cạnh các kênh phân phối truyền thống, hợp tác xã còn chủ động ứng dụng chuyển đổi số, đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội như Facebook, TikTok nhằm mở rộng thị trường, tiếp cận người tiêu dùng trẻ.

Để đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường, thành phố Hải Phòng tiếp tục triển khai nhiều chính sách hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP và nông sản chủ lực: từ quy hoạch vùng nguyên liệu, đổi mới công nghệ, xây dựng chuỗi giá trị, đầu tư hạ tầng sản xuất, quản lý chất lượng, đào tạo nghề, đến hỗ trợ xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý. Đặc biệt, ứng dụng khoa học – công nghệ và chuyển đổi số trong xúc tiến thương mại được xác định là đòn bẩy quan trọng để mở rộng kênh tiêu thụ hiện đại.

Chia sẻ về định hướng phát triển, ông Nguyễn Văn Định - Chủ tịch UBND xã Kiến Hưng nhận định: "Để phát triển bền vững sản phẩm OCOP, chúng ta cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó, cốt lõi là phải xây dựng được vùng nguyên liệu ổn định để đảm bảo đầu vào cho sản xuất. Thứ hai là bài toán thị trường, muốn sản phẩm sống được thì ngoài chất lượng tốt, khâu tiếp cận thị trường là yếu tố sống còn".

Ông Định cũng cho biết thêm, địa phương sẽ tiến hành đồng loạt các giải pháp từ đất đai, kỹ thuật đến cơ chế đầu tư để người sản xuất yên tâm rằng chính quyền luôn đồng hành. Đồng thời, địa phương sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị để đẩy mạnh xúc tiến thương mại trên cả hai mặt trận: kênh truyền thống và thương mại điện tử, kết hợp phát triển hệ thống chợ nông thôn gắn liền với du lịch dịch vụ.

Chương trình OCOP tại Hải Phòng không chỉ góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao thu nhập cho người dân mà còn tạo cú hích quan trọng để nâng tầm nông sản Việt. Thương hiệu OCOP Hải Phòng đang ngày càng khẳng định vị thế, không chỉ đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu mà còn trở thành điểm nhấn độc đáo, hấp dẫn trên bản đồ du lịch ẩm thực của thành phố.