Nằm ở vị trí chiến lược của vùng Tây Bắc, tỉnh Sơn La sở hữu hơn 14.000 km² diện tích tự nhiên cùng tuyến biên giới dài 274 km tiếp giáp hai tỉnh Hủa Phăn và Luông Pha Bang của Lào. Đây là địa bàn có 17 xã biên giới với 308 bản, trong đó 73 bản tiếp giáp trực tiếp với đường biên quốc gia.
Đặc điểm địa hình đồi núi hiểm trở, dân cư phân tán cùng nhiều nguy cơ an ninh phi truyền thống đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc duy trì một nền quản lý biên giới chủ động, chặt chẽ và hiệu quả.
Trong nhiều năm qua, tỉnh Sơn La luôn chú trọng xây dựng thế trận biên phòng toàn dân, kết hợp phát triển kinh tế – xã hội với nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, tạo nên một tuyến biên giới ổn định, an toàn và đầy tiềm năng phát triển.
Trên toàn tuyến, lực lượng quân sự, biên phòng và công an duy trì phối hợp thường xuyên theo quy định của Nghị định 03/2019/NĐ-CP. Các cuộc tuần tra đơn phương và song phương được tiến hành định kỳ, bảo đảm kiểm soát chặt chẽ từng cột mốc, từng đoạn đường biên. Nhờ đó, tình hình an ninh trật tự vùng biên ổn định, người dân yên tâm sinh sống và sản xuất.
Bên cạnh nhiệm vụ kiểm soát địa bàn, công tác tuyên truyền pháp luật được Sơn La triển khai sâu rộng với sự linh hoạt trong hình thức truyền đạt và phù hợp với từng cộng đồng dân cư. Các nội dung trọng tâm như Luật Biên giới quốc gia, Luật Biên phòng Việt Nam, Luật Xuất nhập cảnh, Luật Phòng chống ma túy… được đưa vào sinh hoạt bản, tuyên truyền lưu động và các hoạt động cộng đồng.
Nhờ đó, người dân hiểu rõ trách nhiệm, nghĩa vụ và vai trò của mình trong bảo vệ đường biên, đồng thời chủ động phối hợp với lực lượng chức năng. Nhiều trường hợp tố giác tội phạm, cung cấp thông tin quan trọng giúp phát hiện nhanh dấu hiệu bất thường tại khu vực biên giới.
Mô hình Tổ tự quản an ninh biên giới tiếp tục phát huy hiệu quả, với gần 40 hộ gia đình tham gia, tạo vành đai nhân dân vững chắc. Đây là lực lượng tiên phong trong việc giám sát địa bàn, giữ gìn an ninh thôn bản, kịp thời báo tin cho lực lượng chức năng khi phát hiện hành vi nghi vấn.
Tình trạng di cư trái phép trên địa bàn giảm dần, cho thấy hiệu quả từ sự vào cuộc đồng bộ giữa chính quyền địa phương, lực lượng bảo vệ biên giới và cơ quan chức năng phía Lào. Trong nửa đầu năm 2025, chỉ còn một số rất ít trường hợp di cư trái phép quay trở về địa bàn vì nhu cầu đất canh tác hoặc đoàn tụ gia đình và đều được xử lý theo đúng quy định.
Công tác đối ngoại biên giới tiếp tục được Sơn La duy trì và tăng cường. Tháng 5/2025, tỉnh đã tổ chức thành công cuộc họp giao ban công tác biên giới lần thứ 21 với tỉnh Hủa Phăn và lần thứ 15 với tỉnh Luông Pha Bang, thống nhất nhiều nội dung quan trọng trong quản lý biên giới, xử lý sự kiện phát sinh, phòng ngừa tội phạm và thúc đẩy giao lưu nhân dân.
Ban Chỉ đạo công tác biên giới của tỉnh Sơn La đã rà soát, kiện toàn tổ chức, hoàn thiện quy chế hoạt động, đảm bảo sự thống nhất trong chỉ đạo và điều hành từ tỉnh tới cơ sở. Đoàn công tác của tỉnh cũng tiến hành khảo sát toàn tuyến, kiểm tra mốc giới và đánh giá các nguy cơ có thể ảnh hưởng đến an ninh – quốc phòng, từ đó kịp thời tham mưu biện pháp ứng phó phù hợp.
Cửa khẩu quốc tế Lóng Sập – điểm kết nối quan trọng giữa Sơn La và Hủa Phăn – được chú trọng đầu tư hạ tầng, hoàn thiện các hạng mục theo quy hoạch. Công tác cắm mốc giới và công bố quy hoạch ngoài thực địa đã hoàn thành, tạo tiền đề thúc đẩy thương mại và xuất nhập cảnh.
Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, lực lượng chức năng đã làm thủ tục cho hơn 13.000 lượt người nhập cảnh và số lượt tương tự xuất cảnh; hơn 30.000 lượt người qua lại vùng biên phục vụ giao thương, thăm thân. Hàng hóa xuất nhập khẩu phong phú như bông, thép, xi măng, quặng sắt, mía… góp phần tạo thêm nguồn thu, tăng động lực cho kinh tế vùng biên.
Những tháng cuối năm, tỉnh Sơn La đặt mục tiêu tiếp tục duy trì kiểm soát chặt chẽ người và hàng hóa qua biên giới, tăng cường tuần tra bảo vệ mốc quốc giới, phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng của Lào trong trao đổi thông tin và xử lý vụ việc phát sinh. Tỉnh kiên trì xây dựng tuyến biên giới hòa bình, hợp tác và phát triển, tạo nền tảng cho sự ổn định lâu dài của cả khu vực Tây Bắc.
.svg){kind=icon}
